XIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie – zawody sportowe, które odbywały się od 8 do 19 lutego 1984 roku w Sarajewie w Jugosławii (obecnie stolicy Bośni i Hercegowiny).

Międzynarodowy Komitet Olimpijski powierzył miastu prawo organizacji imprezy podczas posiedzenia w Atenach 18 maja 1978 roku. Przeprowadzone w Jugosławii igrzyska były drugimi w historii zawodami tej rangi przeprowadzonymi w państwie socjalistycznym – w 1980 roku letnie igrzyska zorganizowała Moskwa. W zawodach wystartowało 1273 zawodników z 49 krajów.

Wybór organizatora[ | edytuj kod]

Zimowe igrzyska w 1984 roku chciały zorganizować trzy miasta – Göteborg, Sapporo oraz Sarajewo. Wśród kandydatów tylko jedno miasto wcześniej było już gospodarzem igrzysk – w 1972 roku zawody odbyły się w Sapporo, a ich organizację oceniano bardzo dobrze. Kandydatura szwedzka zakładała decentralizację igrzysk i zorganizowanie ich w czterech głównych miastach – Göteborgu, Åre, Falun i Hammarstrand. Z kolei władze miejskie Sarajewa zobowiązały się do wybudowania w ciągu 6 lat od wyboru nowoczesnego centrum sportów zimowych.

Ostateczną decyzję co do wyboru miejsce rozegrania igrzysk w 1984 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski podjął podczas 80. sesji tej organizacji, która odbyła się w Atenach w dniach od 17 do 19 maja 1978 roku. Samo głosowanie nad wyborem organizatora Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1984 odbyło się 18 maja. W pierwszej rundzie z rywalizacji odpadła kandydatura szwedzka (10 głosów), której minusem były duże odległości pomiędzy poszczególnymi ośrodkami igrzysk, co spowodowałoby konieczność korzystania z transportu lotniczego, a Sarajewo zajęło drugie miejsce (31 głosów, przy 33 głosach kandydatury japońskiej). W drugiej fazie głosowania większość głosów, które w poprzedniej turze zyskał Göteborg trafiły na konto Jugosławii i to właśnie ono ostatecznie zwyciężyło, pokonując Sapporo stosunkiem głosów 39:36. Wśród argumentów przemawiających za Sarajewem była potrzeba stworzenia nowego centrum sportów zimowych w tym rejonie Europy.

Przygotowania[ | edytuj kod]

Trybuny stadionu Koševo - widok współczesny

Po zwycięstwie w głosowaniu MKOl w Sarajewie należało praktycznie od podstaw zbudować nowe obiekty sportowe. Po ogłoszeniu zaciągu do młodzieżowych brygad pracy do organizatorów zgłosiło się ponad 3000 osób z całego kraju chętnych do bezpłatnej pomocy przy budowie obiektów. Wstępny budżet igrzysk wynosił 160 milionów dolarów. Mimo niekorzystnych warunków gospodarczych w kraju – inflacja w Jugosławii sięgała wówczas 50%, a dług zagraniczny wynosił 20 miliardów dolarów – wszystkie obiekty potrzebne do przeprowadzenia zawodów ukończono przed terminem. Na konto komitetu organizacyjnego wpłynęła kwota 214 tysięcy dolarów – pieniądze te spontanicznie wpłacili mieszkańcy Sarajewa. Najbardziej kosztowną inwestycją była modernizacja Stadionu Koševo, który miał być areną otwarcia igrzysk. Budowa toru dla saneczkarstwa i bobslejów, którzy powstał na zboczach Trebevicia kosztowała 12 milionów dolarów. W Sarajewie powstała hala Zetra, a w okolicach miasta odnowiono skocznie narciarskie Igman oraz zmodernizowano trasy zjazdowe w ośrodkach Bjelašnica i Jahorina. Aby zapewnić odpowiednią różnicę poziomów pomiędzy startem i metą alpejskiej trasy biegu zjazdowego (800 metrów) organizatorzy zbudowali specjalną rampę. W związku z igrzyskami w Sarajewie zmodernizowano także port lotniczy i stację kolejową.