Zdegenerowana materia
Energia gr. ενεργεια (energeia) – skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii) jako jego zdolność do wykonania pracy.Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in. promieniowanie widzialne. Powstaje po ustaniu reakcji jądrowych w gwieździe o małej lub średniej masie. Mało masywne gwiazdy (od 0,08 do 0,4 M☉) nie osiągają w trakcie swojej ewolucji warunków wystarczających do zapłonu helu w reakcjach syntezy termojądrowej i powstają z nich białe karły helowe. Średnio masywne gwiazdy (od 0,4 do ok. 4 mas Słońca) spalają hel dając białe karły węglowe, lub węglowo-tlenowe. Pozostałością gwiazd o masach w zakresie 4-8 mas Słońca (na ciągu głównym) są białe karły z domieszką tlenu, neonu i magnezu.
Reguła Pauliego, zwana też zakazem Pauliego – została zaproponowana przez Wolfganga Pauliego w 1925 dla wyjaśnienia zachowania się fermionów, czyli cząstek o spinie połówkowym. Reguła Pauliego jest szczególnym przypadkiem ogólniejszego twierdzenia o związku spinu ze statystyką.

Zdegenerowana materia – rodzaj materii o bardzo dużej gęstości, w której główny składnik ciśnienia wiąże się z zakazem Pauliego. Ciśnienie należy tu rozumieć jako parametr przeciwstawiający się zajęciu przez cząstki mniejszej objętości. Cząstki (elektrony, neutrony) nie mogą zająć mniejszej objętości z powodu zajęcia już wszystkich stanów energetycznych o dopuszczalnej energii. Materia taka zachowuje się podobnie do cieczy a nie gazu, nie zmniejsza objętości w wyniku zwiększania ciśnienia.
Materia taka występuje w przyrodzie w dwóch zasadniczych postaciach. Ciśnienie może pochodzić od zdegenerowanych elektronów, i tak zbudowane są gwiazdy typu białego karła, albo od zdegenerowanych neutronów, jak w gwiazdach neutronowych. W tym drugim przypadku materia ma ogromną gęstość rzędu 10kg/m. Łyżeczka do herbaty wypełniona zdegenerowaną materią miałaby masę ok. 1 mld ton.
Zobacz też[]
Przypisy
- The Life And Death Of Stars. [dostęp 2015-12-19].