Zasady norymberskie
Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze – organ wymiaru sprawiedliwości powołany po II wojnie światowej w celu osądzenia nazistowskich zbrodniarzy wojennych. Procedował od 20 listopada 1945 do ogłoszenia wyroku w dniu 1 października 1946.Agresja (łac. aggressio – napaść, natarcie) – w prawie międzynarodowym określenie zbrojnej napaści (najazdu, ataku) jednego lub kilku państw na inne. Państwo, które pierwsze dokonało aktu agresji na inne określa się mianem agresora. Agresja powoduje zazwyczaj rozpoczęcie wojny. Ofiara agresji ma prawo do samoobrony, w której mogą pomagać jej też inne państwa.
Konwencje genewskie – szereg umów z zakresu prawa międzynarodowego i pomocy humanitarnej podpisanych w Genewie w Szwajcarii, będący częścią międzynarodowego prawa humanitarnego. Konwencje były rezultatem działalności i zabiegów politycznych Henriego Dunanta. Można spotkać się także z pojęciem "prawa genewskiego", czyli prawa opartego na tych konwencjach.
Zasady norymberskie (ang. The Nuremberg Principles), sformułowane w statucie Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze (1945), zatwierdzone rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 3(I) z 13 lutego 1946 oraz nr 95(I) z 11 grudnia 1946 roku, stanowią podstawę odpowiedzialności karnej jednostek w prawie międzynarodowym.
Wyróżniamy 6 głównych zasad:
Zasady te (takie jak zakaz brutalnego traktowania jeńców i ludności cywilnej; rabunku czy dokonywania zniszczeń nie usprawiedliwionych koniecznością wojenną) formułowano wzorując się na normach konwencji genewskich i haskich od dawna akceptowanych przez większość państw (w tym Niemcy).
21 listopada 1947 Komisja Prawa Międzynarodowego otrzymała od Zgromadzenia Ogólnego polecenie ułożenia projektu Międzynarodowego Kodeksu Karnego wzorowanego na Zasadach Norymberskich.
Projekt w ostatecznej wersji omawiał w art. 1 przestępstwa przeciwko pokojowi i bezpieczeństwu ludzkości. Był oparty na wspomnianych Zasadach oraz na Konwencji z 1948 r. a w sprawie przestępstw przeciw pokojowi na Konwencji z 1933 r. z uzupełnieniami.
Przedstawiony w Zgromadzeniu został 4 grudnia 1954 odłożony do czasu zdefiniowania agresji (co nastąpiło 14 grudnia 1974), następnie sprawa została ponownie odłożona. Dopiero w latach 90 wznowiono działania, w wyniku których powstał oparty na Zasadach Norymberskich Międzynarodowy Trybunał Karny.
Przypisy[ | edytuj kod]
- UN General Assembly, Resolution 3(I), Extradition and Punishment of War Criminals, 13 February 1946, 3(I)
- Affirmation of the Principles of International Law recognized by the Charter of the Nürnberg Tribunal General Assembly resolution 95(I)
- Paragraf 47 niemieckiego Kodeksu Karnego Wojskowego z 1872 obowiązującego nadal w czasach II Wojny Światowej stanowił, że przestępstwo popełnione na rozkaz nie usprawiedliwia sprawcy o ile wiedział on, iż rozkaz zmierza do przestępstwa w rozumieniu powszechnego lub wojskowego prawa karnego.
- A/RES/177(II): Formulation of the principles recognized in the Charter of the Nurnberg Tribunal and in the judgment of the Tribunal
- Draft Code of Offences against the Peace and Security of Mankind with commentaries 1954
- Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w Paryżu 9 grudnia 1948
- Konwencja o określeniu napaści podpisana w Londynie dnia 3 lipca 1933 r.
- Jan Waszczyński, Projekty międzynarodowego kodeksu karnego
- A/RES/897(IX): Draft Code of Offences against the Peace and Security of Mankind
- A/RES/3314(XXIX): Definition of Aggression
- Międzynarodowy Trybunał Karny