Złota Czuba
Przeczytaj także...
Język słowacki (słow. slovenský jazyk, też slovenčina) należy do zachodniosłowiańskiej grupy językowej. Językiem tym posługuje się ponad 6 mln osób – przede wszystkim na Słowacji i w należącej do Serbii Wojwodinie, gdzie jest jednym z języków urzędowych. Używają go także Słowacy mieszkający w Polsce, Rumunii, na Węgrzech, w USA i Kanadzie. W Polsce język słowacki mógł być zdawany na maturze jako jeden z języków nowożytnych.Rakuska Grań – końcowy fragment długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika z Łomnicą i Kieżmarskim Szczytem w słowackich Tatrach Wysokich, ciągnący się od Rakuskiej Przełęczy po Małą Rakuską Kopkę. Początkowo biegnie w północno-wschodnim kierunku, na wierzchołku Rakuskiej Czuby zmienia kierunek na południowo-wschodni. Rakuska Grań oddziela środkową część Doliny Kieżmarskiej od środkowej części Doliny Huncowskiej. Kolejno znajdują się w niej:
Tatry Wysokie (słow. Vysoké Tatry, niem. Hohe Tatra, węg. Magas-Tátra) – najwyższa część Tatr o charakterze alpejskim, rozciągająca się pomiędzy Tatrami Zachodnimi od strony zachodniej oraz Tatrami Bielskimi od strony północno-wschodniej. W linii prostej odległość między granicznymi przełęczami wynosi ok. 16,5 km, zaś ściśle wzdłuż grani głównej ok. 26 km. Tatry Wysokie zajmują obszar około 340 km² (czyli nieco mniej niż Tatry Zachodnie), z czego większość (260 km²) znajduje się na Słowacji.
Język słowacki (słow. slovenský jazyk, też slovenčina) należy do zachodniosłowiańskiej grupy językowej. Językiem tym posługuje się ponad 6 mln osób – przede wszystkim na Słowacji i w należącej do Serbii Wojwodinie, gdzie jest jednym z języków urzędowych. Używają go także Słowacy mieszkający w Polsce, Rumunii, na Węgrzech, w USA i Kanadzie. W Polsce język słowacki mógł być zdawany na maturze jako jeden z języków nowożytnych.Rakuska Grań – końcowy fragment długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika z Łomnicą i Kieżmarskim Szczytem w słowackich Tatrach Wysokich, ciągnący się od Rakuskiej Przełęczy po Małą Rakuską Kopkę. Początkowo biegnie w północno-wschodnim kierunku, na wierzchołku Rakuskiej Czuby zmienia kierunek na południowo-wschodni. Rakuska Grań oddziela środkową część Doliny Kieżmarskiej od środkowej części Doliny Huncowskiej. Kolejno znajdują się w niej:
Tatry Wysokie (słow. Vysoké Tatry, niem. Hohe Tatra, węg. Magas-Tátra) – najwyższa część Tatr o charakterze alpejskim, rozciągająca się pomiędzy Tatrami Zachodnimi od strony zachodniej oraz Tatrami Bielskimi od strony północno-wschodniej. W linii prostej odległość między granicznymi przełęczami wynosi ok. 16,5 km, zaś ściśle wzdłuż grani głównej ok. 26 km. Tatry Wysokie zajmują obszar około 340 km² (czyli nieco mniej niż Tatry Zachodnie), z czego większość (260 km²) znajduje się na Słowacji.
Złota Czuba (słow. Zlatý hrb) – wzniesienie położone na wysokości 2111 m w północno-wschodniej grani Małego Kieżmarskiego Szczytu w słowackiej części Tatr Wysokich, opadającej w kierunku Rakuskiej Przełęczy. Na południowym zachodzie graniczy z Kieżmarską Kopą, od której oddzielają ją Złote Wrótka, natomiast na północnym wschodzie Rakuska Przełęcz odgranicza ją od Rakuskiej Kopy – najbliższej kulminacji w Rakuskiej Grani. Złota Czuba znajduje się tuż powyżej siodła Złotych Wrótek i jest mało wybitna.
Świstówka Huncowska, Kotlina Huncowska (słow. Huncovská kotlinka, niem. Hunsdorfer Grube, węg. Hunfalvi-gödör) – górne piętro niewielkiej, samodzielnej Doliny Huncowskiej, Położona jest na terenie Tatr Wysokich na Słowacji, na wysokości ok. 1900–2000 m n.p.m.Miedziane Ławki (słow. Medené lávky, niem. Kupferbänke, węg. Rézpadok) – dwa długie i piarżyste zachody w północnych ścianach Kieżmarskiego Szczytu, Wideł i Łomnicy w słowackich Tatrach Wysokich. Położone są ponad Miedzianą Kotliną, pod nimi znajduje się Miedziany Śnieżnik – nigdy nie topniejący płat śniegu (tzw. śnieżnik).
Na północny wschód opada ze Złotej Czuby w kierunku Doliny Zielonej Kieżmarskiej wybitna, długa grzęda, oddzielona od ścian Kieżmarskiej Kopy żlebem opadającym spod Złotych Wrótek. Na drugą stronę grani do Świstówki Huncowskiej – górnego piętra Doliny Huncowskiej – z wzniesienia spada piarżyste zbocze. Od południa szczyt prezentuje się mało okazale, od północy wyraźnie wyróżnia się jego grzęda.
Rakuska Kopa (słow. Svišťov hrb, Svišťový hrb) – niewybitne wzniesienie w Rakuskiej Grani – końcowym fragmencie długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika w słowackich Tatrach Wysokich. Znajduje się pomiędzy Rakuską Przełęczą, która oddziela go od Złotej Czuby w północno-wschodniej grani Małego Kieżmarskiego Szczytu, a położonym nieco wyżej Rakuskim Przechodem odgraniczającym ją od Rakuskiej Czuby. Od północnej strony stoki opadają do Doliny Zielonej Kieżmarskiej, od południowej do Doliny Huncowskiej.Rakuska Przełęcz (słow. Nižné sedlo pod Svišťovkou, niem. Ratzenbergjoch, Ratzenbergsattel, węg. Morgás-hágó) – przełęcz w Tatrach Wysokich na Słowacji, położona na wysokości 1995 lub 2018 m w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika, we fragmencie opadającym na północny wschód z Małego Kieżmarskiego Szczytu. W miejscu tym rozpoczyna się Rakuska Grań – końcowy odcinek tej grani.
Na Złotą Czubę nie prowadzą żadne szlaki turystyczne. Najdogodniejsza droga dla taterników wiedzie na nią granią od Rakuskiej Przełęczy, łatwe jest też dojście od Złotych Wrótek.
Pierwsze wejścia na szczyt miały miejsce przy przechodzeniu północno-wschodniej grani Małego Kieżmarskiego Szczytu.
Nazwy Złotej Czuby i innych okolicznych obiektów wiążą się z poszukiwaniem złota w Miedzianych Ławkach przez rodzinę Fabri z Kieżmarku.
Grzęda – w geomorfologii jest to wypukła forma ukształtowania terenu, podłużna, rozłożysta formacja na zboczu, stoku lub ścianie. Także silnie wydłużone wzgórze o słabo rozciętych stokach i spłaszczonej wierzchowinie. Najczęściej mówi się o grzędach, gdy tego rodzaju formy występują obok siebie równolegle.Złote Wrótka (słow. Zlaté vrátka) – przełęcz położona na wysokości ok. 2100 m w północno-wschodniej grani Małego Kieżmarskiego Szczytu w słowackiej części Tatr Wysokich, opadającej w kierunku Rakuskiej Przełęczy. Oddziela od siebie Kieżmarską Kopę na południowym zachodzie i Złotą Czubę na północnym wschodzie. Znajduje się tuż poniżej wierzchołka Złotej Czuby.
Przypisy
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 422–423. ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXII. Wyżnia Miedziana Przełączka – Mała Rakuska Czubka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1979, s. 235–236. ISBN 83-217-2203-2.
Słowacja, Republika Słowacka (słow. Slovensko, Slovenská republika) – państwo śródlądowe w Europie Środkowej. Graniczy z Austrią (127 km), Polską (597 km), Czechami (240 km), Ukrainą (98 km) oraz Węgrami (678 km). Łączna długość granicy lądowej wynosi 1740 km. Do 1993 wchodziła w skład Czechosłowacji. Od 1 maja 2004 kraj należy do Unii Europejskiej, oraz NATO, a od 1 stycznia 2009 – do strefy euro. Stolicą państwa jest Bratysława, położona nad Dunajem przy granicy z Austrią i Węgrami.Dolina Zielona Kieżmarska, w części literatury tatrzańskiej Dolina Zielona Kiezmarska, także Dolina Zielonego Stawu (słow. dolina Zeleného plesa) – tatrzańska dolina, będąca górną częścią głównej gałęzi słowackiej Doliny Kieżmarskiej (Dolina Bielej vody Kežmarskej).
Warto wiedzieć że... beta
Kieżmark, Kiezmark (słow. Kežmarok, węg. Késmárk, niem. Käsmark / Kesmark) – miasto powiatowe we wschodniej Słowacji, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Spisz. Nazwa miasta pochodzi od niemieckiego złożenia Käsemarkt, oznaczającego „targ serowy”.
Kieżmarska Kopa, w części literatury tatrzańskiej Kiezmarska Kopa (słow. Kežmarská kopa, niem. Unterer Kesmarker Kamm, węg. Alsó Késmárki taraj) – wzniesienie o wysokości 2233 m n.p.m. stanowiące najwybitniejszy wierzchołek w południowo-wschodniej grani Małego Kieżmarskiego Szczytu opadającej w kierunku Rakuskiej Przełęczy – fragmencie długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika w słowackiej części Tatr Wysokich. Od kopuły szczytowej Małego Kieżmarskiego Szczytu Kieżmarska Kopa oddzielona jest siodłem Niżniej Kieżmarskiej Przełęczy, a od Złotej Czuby na wschodzie oddzielają ją Złote Wrótka.
Witold Henryk Paryski (ur. 10 września 1909 w Pittsburgh w stanie Pensylwania, USA, zm. 16 grudnia 2000 r. w Zakopanem) – krajoznawca, taternik, przewodnik tatrzański i ratownik TOPR-u, alpinista, działacz ochrony przyrody, absolwent medycyny, autor wielu prac o Tatrach i Podtatrzu. Autor przewodnika taternickiego Tatry Wysokie oraz (razem z żoną Zofią Radwańską-Paryską) Wielkiej encyklopedii tatrzańskiej.
Taternictwo – wspinaczka uprawiana w Tatrach. Niegdyś termin ten oznaczał każdą działalność w Tatrach polegającą na wchodzeniu na ich szczyty. Obecnie obejmuje on wyłącznie wspinaczkę górską, prowadzoną poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi. Termin powstał w podobny sposób jak alpinizm (który dziś często jest równoznaczny ze wspinaczką górską), himalaizm czy andynizm.
Mały Kieżmarski Szczyt, w części literatury tatrzańskiej Mały Kiezmarski Szczyt (słow. Malý Kežmarský štít, niem. Weberspitze, węg. Wéber-csúcs) – szczyt o wysokości 2514 lub 2513 m n.p.m. należący do masywu Kieżmarskich Szczytów. Wierzchołek znajduje się w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika w słowackich Tatrach Wysokich, na północ od nieco wyższego Kieżmarskiego Szczytu (Kežmarský štít), od którego oddziela go Wyżnia Kieżmarska Przełęcz (Vyšná Kežmarská štrbina). W Małym Kieżmarskim Szczycie grań rozwidla się na dwie odnogi, pomiędzy którymi opada ogromna ściana północna, dominująca nad Doliną Kieżmarską.
Dolina Huncowska (słow. Huncovská kotlina, Huncovská dolina, dolina Huncovského potoka) – dolina położona na terenie Tatr Wysokich na Słowacji. Ma długość ok. 5,5 km długości od Kieżmarskiego Szczytu (Kežmarský štít) do ujścia Huncowskiego Potoku i graniczy: