Wyrobisko podziemne
Przeczytaj także...
Szyb – wyrobisko kapitalne górnicze pionowe lub pochyłe o nachyleniu powyżej 45° o przekroju poprzecznym powyżej 4 m² i znacznej głębokości, prowadzące z powierzchni terenu do położonego w głębi ziemi złoża kopaliny użytecznej, lub łączące wyrobiska poziome pod ziemią.Wyrobisko przygotowawcze – wyrobisko podziemne, którego celem jest podział złoża na pola wybierania, stworzenie najkrótszych dróg transportowych i najkrótszej drogi obiegu powietrza. Przez wyrobiska przygotowawcze może zachodzić konieczność odprowadzania wody.
Wyrobisko udostępniające – wyrobisko wykonane w skałach płonnych, które umożliwia dostęp do złoża lub jego części. Wyrobiska udostępniające dzielą się na: kapitalne, główne i polowe. Podziemnymi wyrobiskami udostępniającymi są np. przecznica lub przekop. Wyrobiska te zakładane są na poziomach wydobywczych. Wyrobiska udostępniające kapitalne są to wyrobiska mające kontakt z powierzchnią, np. szyb, sztolnia, upadowa z powierzchni ziemi, oraz na poziomach: podszybie, wytyczna lub przecznica. Wyrobiska udostępniające główne to przecznice kierunkowe. Wyrobiska udostępniające polowe to przecznice polowe, przekopy polowe, szybiki polowe i inne wyrobiska wykonane w skałach płonnych w obrębie pola eksploatacyjnego.
Szyb – wyrobisko kapitalne górnicze pionowe lub pochyłe o nachyleniu powyżej 45° o przekroju poprzecznym powyżej 4 m² i znacznej głębokości, prowadzące z powierzchni terenu do położonego w głębi ziemi złoża kopaliny użytecznej, lub łączące wyrobiska poziome pod ziemią.Wyrobisko przygotowawcze – wyrobisko podziemne, którego celem jest podział złoża na pola wybierania, stworzenie najkrótszych dróg transportowych i najkrótszej drogi obiegu powietrza. Przez wyrobiska przygotowawcze może zachodzić konieczność odprowadzania wody.
Wyrobisko udostępniające – wyrobisko wykonane w skałach płonnych, które umożliwia dostęp do złoża lub jego części. Wyrobiska udostępniające dzielą się na: kapitalne, główne i polowe. Podziemnymi wyrobiskami udostępniającymi są np. przecznica lub przekop. Wyrobiska te zakładane są na poziomach wydobywczych. Wyrobiska udostępniające kapitalne są to wyrobiska mające kontakt z powierzchnią, np. szyb, sztolnia, upadowa z powierzchni ziemi, oraz na poziomach: podszybie, wytyczna lub przecznica. Wyrobiska udostępniające główne to przecznice kierunkowe. Wyrobiska udostępniające polowe to przecznice polowe, przekopy polowe, szybiki polowe i inne wyrobiska wykonane w skałach płonnych w obrębie pola eksploatacyjnego.
Wyrobisko podziemne – Wikipedia, wolna encyklopedia
document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"9c1106e8-1e1f-45e7-9ffe-7f9685a95bd2","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Wyrobisko_podziemne","wgTitle":"Wyrobisko podziemne","wgCurRevisionId":59583791,"wgRevisionId":59583791,"wgArticleId":445471,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wyrobiska"],"wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Wyrobisko_podziemne","wgRelevantArticleId":445471,"wgIsProbablyEditable":!0,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!0,"wgRestrictionEdit":,"wgRestrictionMove":,
"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":59583791,"wgMediaViewerOnClick":!0,"wgMediaViewerEnabledByDefault":!0,"wgPopupsFlags":10,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":!0,"nearby":!0,"watchlist":!0,"tagline":!0},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":!1,"wgULSCurrentAutonym":"polski","wgNoticeProject":"wikipedia","wgEditSubmitButtonLabelPublish":!0,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":!0,"wgGENewcomerTasksGuidanceEnabled":!0,"wgGEAskQuestionEnabled":!0,"wgGELinkRecommendationsFrontendEnabled":!0,"wgCentralAuthMobileDomain":!1,"wgWikibaseItemId":"Q1550194"};RLSTATE={"ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.main-page-css":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user"
:"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.flaggedRevs.icons":"ready","oojs-ui-core.styles":"ready","oojs-ui.styles.indicators":"ready","mediawiki.widgets.styles":"ready","oojs-ui-core.icons":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.edit-buttons","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.edit-summary-warning","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.nuxTBKeys","ext.gadget.enhanced-upload","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.gadget.WMPL-share",
"ext.gadget.main-page-js","mmv.head","mmv.bootstrap.autostart","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.centralauth.centralautologin","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];
(RLQ=window.RLQ||).push(function(){mw.loader.implement("[email protected]",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"pl"});
});});
Wyrobiska korytarzowe
Wyrobiska komorowe
pionowe (np. szyb)
poziome (np. chodnik)
Kołowe
Prostokątne
Trapezowe
Eliptyczne
Łukowe
Wyrobiska poszukiwawczo-rozpoznawcze
Szybiki poszukiwawcze
Rowy poszukiwawcze
Sztolnie poszukiwawcze
wyrobiska udostępniające
Główne
sztolnia
upadowa
szyb
Podziemne
przecznica
przekop kierunkowy
pochylnia centralna
chodnik podstawowy
szybik udostępniający
wyrobiska przygotowawcze
chodnik
upadowa
pochylnia
przecinka
Wyrobiska eksploatacyjne – nazywane różnie w zależności od systemu eksploatacji
ubierka
zabierka
ściana
komora
Wyrobiska kamienne – wyrobisko korytarzowe usytuowane w skałach płonnych, do 20% przybierki złoża
Wyrobiska kamienno-złożowe – przybierka złoża 20 – 90%
Wyrobiska złożowe – wykonane w złożu, do 10% przybierki skały płonnej
S. Piechota, Technika podziemnej eksploatacji złóż i likwidacji kopalń, Kraków 2008.
Wyrobisko podziemne
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
.jpg)
Wyrobisko podziemne – pusta przestrzeń w górotworze powstała wskutek usunięcia skał w ramach robót górniczych. Aby przestrzeń ta zachowała swą funkcjonalność, najczęściej niezbędne jest jej zabezpieczenie zwane obudową górniczą.
Zabierka - wyrobisko podziemne eksploatacyjne o wąskim przodku, rzędu od 3 do 8 metrów. Wysokość zabierki nie przekracza 8 metrów, najczęściej są to wyrobiska o wysokości 5 metrów. Przy wykonywaniu wyrobisk zabierkowych kierunek drążenia przodka jest prostopadły do kierunku postępu frontu eksploatacyjnego.Wyrobisko korytarzowe – wyrobisko podziemne o małym przekroju poprzecznym, ale o dużej długości nawet kilku kilometrów. Przekrój na całej długości w zasadzie pozostaje taki sam. Wyrobisko korytarzowe ma szerokość 3 – 6 m, a wysokość najczęściej 2,5 – 3 m. Wyrobiska korytarzowe mogą mieć przekrój prostokątny, owalny (wycinek elipsy lub paraboli), trapezowy lub okrągły.
Podział górniczych wyrobisk podziemnych[ | edytuj kod]
Wśród podziemnych wyrobisk górniczych możemy wyróżnić:
Wyrobiska eksploatacyjne - wyrobiska górnicze, z których bezpośrednio wydobywa się złoże. Wykonuje się je w złożu wzdłuż jego rozciągłości i upadu. Są to tzw. przecinki lub rozcinki ścianowe (tzw. ściany).Przecznica - poziome wyrobisko korytarzowe wykonane w skale płonnej, łączące szyb z pokładami lub pokłady w poprzek ich rozciągłości
Ze względu na przebieg[ | edytuj kod]
Ze względu na kształt przekroju poprzecznego[ | edytuj kod]
Ze względu na przeznaczenie[ | edytuj kod]
Ze względu na usytuowanie[ | edytuj kod]
Bibliografia[ | edytuj kod]
Skała płonna – skała uważana za nieużyteczną (w odniesieniu do eksploatowanej kopaliny). Jest ona urabiana w trakcie eksploatacji złoża wraz z kopaliną użyteczną np. w celu udostępnienia właściwego złoża, ze względów technologicznych, ze względu na uwarunkowania złoża (niewielką miąższość). W przypadku złóż pokładowych jest to skała otaczająca, przerosty lub nadkład, który w trakcie eksploatacji dostaje się do urobku. W przypadku złóż metali, kiedy mineralizacja kruszcowa występuje w obrębie skał goszczących, za skałę płonną uznaje się skałę, w obrębie której koncentracja rozproszonego pierwiastka lub pierwiastków (w przypadku złóż polimetalicznych) spada poniżej arbitralnie wyznaczonej zawartości brzegowej.Upadowa – wyrobisko korytarzowe usytuowane w złożu, nachylone do 45°, łączące 2 wykonane na różnych poziomach chodniki – drążone po upadzie (od góry do dołu), z transportem realizowanym z poziomu dolnego na górny.
Warto wiedzieć że... beta
Pochylnia - nachylone do 45° wyrobisko korytarzowe usytuowane w złożu, łączące dwa wykonane na różnych poziomach chodniki, drążone od dołu do góry, z transportem realizowanym z poziomu górnego na dolny.
Ściana eksploatacyjna (wydobywcza) – wyrobisko podziemne ograniczone dwoma, w zasadzie równoległymi do siebie, wyrobiskami poziomymi (chodnikami) (nadścianowym i podścianowym) lub pochyłymi (pochylnia). W ścianie eksploatacyjnej zachodzi urabianie węgla.
System eksploatacji – sposób w jaki kopalina jest wybierana ze złoża. W skład każdego systemu eksploatacji wchodzą geometria systemu eksploatacyjnego oraz wszystkie elementy procesu technologicznego wraz z robotami pomocniczymi.
Obudowa górnicza to ogół środków technicznych zapewniających stabilność i trwałość wyrobiska (mogą istnieć wyrobiska, które nie wymagają żadnych środków technicznych czyli obudowy - np. jaskinie).
Tak rozumiana obudowa chroni przestrzeń wyrobiska przed:
Chodnik – w górnictwie podziemnym wyrobisko korytarzowe prowadzone poziomo lub prawie poziomo (do 5° nachylenia), niemające bezpośredniego wyjścia na powierzchnię ziemi. Drążone są w złożu i dają urobek będący kopaliną użyteczną (np. chodniki węglowe).
Górotwór – ogół utworów skalnych, w których prowadzone są roboty górnicze. Stanem naprężeń w górotworze przed i po wykonaniu wyrobisk zajmuje się mechanika górotworu.
Sztolnia – wyrobisko korytarzowe, o małym przekroju poprzecznym, drążone w górotworze ze zbocza góry, poziomo lub pod niewielkim wzniosem w głąb góry do złóż kopaliny użytecznej.