• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Wosk pszczeli

    Przeczytaj także...
    Kwas walerianowy (nazwa systematyczna: kwas n-pentanowy, wzór sumaryczny C5H10O2 lub C4H9COOH) to jeden z alifatycznych kwasów karboksylowych. Występuje m.in. w korzeniach niektórych roślin, np. w arcydzięgielu, charakteryzuje się specyficznym zapachem, przez jednych odbieranym jako przykry, przez innych jako słodki i miodowy, będący afrodyzjakiem dla kotów. Prócz arcydzięgla kwas walerianowy występuje także w kozłku lekarskim.Pszczelarz, bartnik – osoba zajmująca się pracą w pasiece lub barci, przy pszczołach. Jest to zawód sklasyfikowany w Polsce rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2004 r. Nr 265, poz. 2644).
    Pszczoła miodna (Apis mellifera) – gatunek owada błonkoskrzydłego z rodziny pszczołowatych (Apidae), obejmującej gatunki wytwarzające miód.
    Wosk pszczeli
    Plaster wykonany z wosku
    Świece i figurki z wosku pszczelego

    Wosk pszczeli (wosk żółty, łac. Cera flava) – wydzielina gruczołów woskowych pszczół służąca im do budowania plastrów w ulu.

    Gruczoły woskowe pszczół znajdują się na spodniej części odwłoka pszczoły robotnicy. Produkcja wosku zależy od jej wieku. Największa jest w trzecim tygodniu życia pszczoły.

    W temperaturze pokojowej jest ciałem stałym. Topi się przy 62-72 °C (w zależności od składu). Jego ciężar właściwy wynosi 0,954-0.969 g /cm³. Wydzielony na powierzchni odwłoka pszczoły ma barwę białawą i jest nieco przezroczysty. Ciemniejsze zabarwienie wosku plastra spowodowane jest domieszką kitu pszczelego oraz zanieczyszczeniami. W miarę upływu czasu wosk w plastrze zmienia barwę na ciemnożółtą a nawet ciemnobrązową.

    Alkohole – związki organiczne zawierające jedną lub więcej grup hydroksylowych połączonych z atomem węgla w hybrydyzacji sp.Świeca − źródło światła, zazwyczaj wykonane z paliwa stałego uformowanego w walec, wewnątrz którego, przez całą długość, umieszczony jest knot. Dawniej świece wykonywane były głównie z wosku pszczelego, przez co w tej formie były dostępne dla wyższych sfer. Biedniejsi używali źródeł oświetlenia wykonanych z tańszego tłuszczu zwierzęcego. Obecnie świece najczęściej produkowane są z parafiny lub stearyny.

    W przemyśle spożywczym posiada oznaczenie E-901.

    Syntetyczny wosk pszczeli jest wysoce rafinowanym produktem ropy naftowej.

    Skład chemiczny[]

    Jest to mieszanina kwasów organicznych, hydroksykwasów, alkoholi jednohydroksylowych i dwuhydroksylowych, estrów i węglowodorów (alkan hentriakontan stanowi ok. 8-9% wosku pszczelego). W zależności od uwarunkowań genetycznych rodziny pszczelej oraz czynników środowiskowych skład może się nieco zmieniać. W wosku występują między innymi kwas palmitynowy, cerotynowy, melisowy, cerylowy, mirycylowy oraz estry kwasu octowego i walerianowego.

    Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru.Hentriakontan – organiczny związek chemiczny, alkan o trzydziestu jeden atomach węgla w cząsteczce. Posiada 10 660 307 791 izomerów konstytucyjnych.

    W niektórych krajach szczególnie ceniony jest wosk z zasklepin komórek plastrów (ros. i ukr. забрус, zabrus), któremu przypisuje się właściwości antyseptyczne.

    Historia[]

    Pytanie o pochodzenie wosku w siedzibach pszczoły miodnej zajmowało filozofów i naukowców od tysiącleci. Arystoteles przypuszczał, że wosk pochodzi z kwiatów. To przekonanie przetrwało aż do renesansu. W roku 1744 pojawiła się wzmianka o tym, że pszczoły same produkują wosk (H. C. Hornbostel). Dopiero po upływie prawie 50 lat informacje te zostały potwierdzone (J. Hinter), a w roku 1812 szwajcarski pszczelarz François Huber opublikował swoje spostrzeżenia na ten temat.

    Pszczelarstwo – rzemiosło (pierwotnie rolnicze) zajmujące się hodowlą pszczół, wywodzące się od bartnictwa. Odmiennym pojęciem jest pszczelnictwo, czyli nauka o pszczelarstwie.Diole (R(OH)2) – grupa organicznych związków chemicznych, alkohole zawierające dwie grupy hydroksylowe. Reaktywność dioli jest zbliżona do innych alkoholi.

    Sposób, w jaki pszczoły wydzielają wosk, został dokładniej opisany w roku 1912 (L. Dreyling).

    Zastosowanie[]

    Wosk pszczeli stosowany jest:

  • do produkcji węzy pszczelej,
  • do produkcji świec, które zapalone pachną miodem; świece woskowe są ważnym elementem liturgii kościołów wielu wyznań,
  • do produkcji środków czystości typu pasty, nabłyszczacze, jako środek polerski w produkcji cukierniczej i farmaceutycznej,
  • wybielony na słońcu lub za pomocą substancji chemicznych wosk pszczeli nosi nazwę wosku białego (łac. Cera alba) i jest stosowany np. do produkcji kosmetyków.
  • do produkcji różnych leków

    • Zobacz też[]

  • woski
  • pszczelarstwo

    • Przypisy

    1. Wosk pszczeli
    2. Ch. N. Abrikosow i in., Sprawocznik Pczełowoda, wyd. Sielchozgiz, 1955

    Bibliografia[]

  • Bornus L. (red.), Encyklopedia pszczelarska, PWRiL, Warszawa 1989.
    • Kwas cerotynowy (kwas heksakozanowy) – nasycony kwas tłuszczowy o wzorze chemicznym CH3(CH2)24COOH. Jest to białe, krystaliczne ciało stałe. Występuje w wosku pszczelim oraz wosku carnauba.Kwas octowy (według obecnej nomenklatury systematycznej IUPAC kwas etanowy lub kwas metanokarboksylowy) – związek organiczny z grupy kwasów karboksylowych o wzorze CH3COOH.



    w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

    Warto wiedzieć że... beta

    Wyznanie – określenie grupy religijnej wewnątrz większego prądu religijnego (w literaturze protestanckiej obecne jest także zapożyczone z języka angielskiego określenie denominacja). Termin zbliżony do pierwotnego znaczenia słowa sekta – bez współcześnie, powszechnie mu nadanego, pejoratywnego zabarwienia.
    Woski – grupa substancji stałych pochodzenia naturalnego lub syntetycznego o stosunkowo niskiej temperaturze topnienia i niskiej lepkości w stanie stopionym. Parametry wosków są różnie określane przez różne źródła. Według Niemieckiego Stowarzyszenia Nauki o Tłuszczach woski mają następujące właściwości:
    Naukowiec, uczony – człowiek pracujący naukowo, ekspert w pewnej dziedzinie nauki, stosujący w prowadzonych przez siebie badaniach odpowiednie metody naukowe, osoba „poszukująca odpowiedzi na pytania, na które dotychczas nikt nie odpowiedział, za pomocą metod umożliwiających udowodnienie odpowiedzi”.
    Kościół – organizacja utworzona przez wspólnotę religijną i duchowieństwo określonej religii, kierująca się doktryną religijną, posiadająca ścisłe normy kultu religijnego, moralności i własne zasady prawne.
    Kwas melisowy (kwas triakontanowy) – nasycony kwas tłuszczowy o wzorze chemicznym CH3(CH2)28COOH. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa oznaczającego pszczołę, gdyż kwas ten występuje w nektarze przyciągających pszczoły kwiatów – między innymi w melisie lekarskiej. Występuje także w wosku pszczelim, co jest naturalną konsekwencją jego występowania w nektarach kwiatów zapylanych przez pszczoły. Kwas melisowy po raz pierwszy otrzymali G. Robinson (1930) oraz W. Bleyberg i H. Ulrich (1931).
    Hydroksykwasy – grupa organicznych związków chemicznych, zawierających w cząsteczce przynajmniej jedną grupę karboksylową (–COOH) i przynajmniej jedną grupę hydroksylową (–OH). Ich wzór ogólny to: (HO)m–R–(COOH)n.
    Arystoteles (gr. Ἀριστοτέλης, Aristotelēs, ur. 384 p.n.e., zm. 7 marca 322 p.n.e.) – filozof, jeden z trzech, obok Sokratesa i Platona najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Nazywany też Stagirytą (od miejsca urodzenia), lub po prostu Filozofem (w tekstach średniowiecznych i nowożytnych).

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.035 sek.