Wiskozymetr
Lejek Marsha– rodzaj prostego lepkościomierza przeznaczonego do pomiaru lepkości zawiesiny płuczkowej lub specjalnej. Podstawą pomiaru lepkości względnej jest czas wypływu 1000 cm³ płynu przez otwór umieszczony w dolnej części zbiornika. Służy do wykonywania szybkich pomiarów lepkości zawiesiny płuczkowej lub specjalnej. Przed pomiarem lejek powinien być suchy i czysty. Zatyka się palcem otwór, a płyn nalewa poprzez siatkę aby zatrzymać cząstki mogące zablokować rurkę. Po otwarciu otworu uruchamia się stoper. Czas wypływu w [s] stanowi miarę lepkości umownej.Lepkościomierz Englera, wiskozymetr Englera – rodzaj lepkościomierza porównawczego, w którym podstawą pomiaru lepkości względnej jest czas wypływu płynu przez kalibrowaną kapilarę umieszczoną w dolnej części zbiornika pomiarowego o pojemności 200 cm³. Dla zapewnienia wymaganej temperatury zbiornik jest termostatowany. Pomiar czasu wypływu oleju kończy się po wypełnieniu do górnej kreski naczynia pomiarowego umieszczanego pod kapilarą.
Lepkościomierz Saybolta – rodzaj lepkościomierza porównawczego stosowanego głównie w USA, w którym podstawą pomiaru lepkości względnej jest czas wypływu płynu przez kalibrowaną kapilarę umieszczoną w dolnej części zbiornika pomiarowego o pojemności 60 cm³. Dla zapewnienia wymaganej temperatury zbiornik jest termostatowany. Do zakresu niskich i średnich lepkości stosuje się pierwszą wielkość kapilary, a lepkość oznacza się SUS (Saybolt universal second) lub SSU (Saybolt second universal). Przy wysokich lepkościach stosuje się drugą kapilarę, a wynik oznacza się wtedy Saybolt Furol seconds (SFS lub SSF).
Wiskozymetr, lepkościomierz – przyrząd pomiarowy służący do pomiaru lepkości płynów (głównie cieczy).
Lepkościomierze kapilarne wyznaczają lepkość na podstawie czasu przepływu określonej ilości płynu przez odpowiednio skalibrowane rurki kapilarne pod działaniem znanej różnicy ciśnień. Na takiej zasadzie działają m.in. przyrządy służące do wyznaczania lepkości kinematycznej olejów: lepkościomierze Ubbelohdego, Ostwalda i Pinkiewicza.
W lepkościomierzach rotacyjnych (szeroko stosowanych w miernictwie przemysłowym) miarą lepkości jest wartość siły działającej między dwoma współosiowymi cylindrami: cylindrem zewnętrznym i obracającym się względem niego cylindrem wewnętrznym (badana ciecz wypełnia szczelinę między cylindrami).
W reowiskozymetrach (lepkościomierzach z opadającą kulką) miarą lepkości jest prędkość opadania kulki (o znanych wymiarach i gęstości) w badanym ośrodku pod wpływem stałej siły zewnętrznej (zwykle siły ciężkości), jak to ma miejsce np. w lepkościomierzu Höpplera. Lepkościomierze takie wykorzystują w sposób bezpośredni prawo Stokesa.
Stosowane są także lepkościomierze porównawcze służące do pomiarów lepkości względnej, tj. wyznaczania lepkości badanej substancji względem substancji wzorcowej o znanej lepkości, zwykle wody. Na takiej zasadzie działają m.in. lepkościomierze: Englera, Saybolta i Redwooda (środki smarne).
Do drugiej grupy przyrządów mierzących lepkość względną należy stosowany w poligrafii kubek wypływowy i lejek Marsha używany do pomiaru lepkości zawiesiny płuczkowej: wiertniczej i specjalnej. W obu przypadkach są to niewielkie naczynia o odpowiednim kształcie oraz znormalizowanym otworze umieszczonym w dnie. Po napełnieniu cieczą lepkość wyznacza się w ustalonej temperaturze przez zmierzenie czasu jaki jest potrzebny do tego, aby ciecz wylała się z naczynia.
Bibliografia[ | edytuj kod]
- Zbigniew Lawrowski: Tribologia. Tarcie, zużywanie i smarowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
- Artur Wójcikowski: Wykonywanie pomiarów płuczki wiertniczej i specjalnej. [dostęp 26.12.2012].