Wielka Grecja
Przeczytaj także...
Kalabria (wł. Calabria) – region administracyjny w południowych Włoszech o powierzchni 15 079 km² i 2,09 milionach mieszkańców, ze stolicą w Catanzaro. Graniczy z regionem Basilicata a poprzez Cieśninę Mesyńską z Sycylią.Sycylia (wł., łac. Sicilia, w starożytności Trinacria) – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (25 710 km²), leżąca na południowy zachód od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela ją wąska Cieśnina Mesyńska. Zamieszkuje ją około 5 milionów mieszkańców.
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.
Kalabria (wł. Calabria) – region administracyjny w południowych Włoszech o powierzchni 15 079 km² i 2,09 milionach mieszkańców, ze stolicą w Catanzaro. Graniczy z regionem Basilicata a poprzez Cieśninę Mesyńską z Sycylią.Sycylia (wł., łac. Sicilia, w starożytności Trinacria) – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (25 710 km²), leżąca na południowy zachód od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela ją wąska Cieśnina Mesyńska. Zamieszkuje ją około 5 milionów mieszkańców.
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.
Wielka Grecja (łac. Magna Graecia z gr. ἡ Ἑλλάς ἡ Μεγάλη he Hellas he Megale) – w starożytności południowa część Półwyspu Apenińskiego oraz większość Sycylii skolonizowanych przez Greków w VII/VI wieku p.n.e. w okresie wielkiej kolonizacji. Inaczej nazywana Wielką Helladą. Głównym plemieniem kolonizującym te tereny byli Jonowie, stąd najprawdopodobniej wywiedziona została także nazwa oblewającego te tereny od wschodu i południa Morza Jońskiego.
Sybaris (gr. Σύβαρις) – miasto w Wielkiej Grecji na wybrzeżu Lukanii nad Zatoką Tarencką, pomiędzy rzekami Kratis (Crati) i Sybaris (Coscile). Obie rzeki łączą się obecnie około 5 kilometrów przed wspólnym ujściem do morza, jednak w starożytności ich ujścia były oddzielone.Mesyna (wł. Messina) – miasto i gmina we Włoszech, położone w północno-wschodniej części Sycylii, nad Cieśniną Mesyńską. Trzecie pod względem ludności miasto Sycylii - zamieszkuje je 247,5 tys. osób (2005). Mesyna jest ośrodkiem administracyjnym prowincji Mesyna.
Główne ośrodki znajdowały się w takich miastach jak Tarent, Kroton (Achajowie), Sybaris (Achajowie) oraz w sycylijskich Messanie i Syrakuzach. Tyrani tych ostatnich sięgnęli w pewnym momencie po hegemonię na całym tym obszarze. W III wieku p.n.e. w Italii Wielka Grecja obejmowała krainy: Lukania, Kalabria, Bruttium i Apulia. Wielka Grecja została opanowana poprzez stopniowy podbój przez Rzym do roku 272 p.n.e. Odrębność - również językowa - terenów Wielkiej Grecji dawała się zauważać bardzo długo.
Pyrrus (gr: Πύρρος, Pýrros; łac.: Pyrrhus) (ur. 319, zm. 272 p.n.e. w Argos) – król Epiru z dynastii Ajakidów w latach 307-302 p.n.e. i od 297 p.n.e. do swej śmierci, król Macedonii w latach 288-285 p.n.e., król Sycylii w latach 278-276 p.n.e. Syn króla Epiru Ajakidesa i królowej Ftii II. Znany z powiedzenia pyrrusowe zwycięstwo, które powstało od jego imienia z powodu zwycięskich bitew okupionych ogromnymi stratami wojennymi. Autor niezachowanych Pamiętników i licznych dzieł o sztuce wojennej.Półwysep Apeniński – półwysep w Europie Południowej, otoczony przez akweny Morza Śródziemnego: Morze Liguryjskie i Tyrreńskie od zachodu, Jońskie od południa oraz Adriatyckie od wschodu.
Italskie kolonie greckie miały kulturowy wpływ na inne społeczności, w tym Etrusków i Rzymian.
Zobacz też[]
Warto wiedzieć że... beta
Wielka kolonizacja – termin "wielka kolonizacja" utworzony został przez historyków dla odróżnienia ruchu osadniczego, w którym brały udział polis greckie w okresie archaicznym, od podobnych zjawisk występujących w świecie greckim przed oraz po "Wielkiej kolonizacji". W odróżnieniu od poprzednich ruchów migracyjnych w których brały udział całe plemiona, podczas "Wielkiej kolonizacji" ruch kolonizacyjny organizowany był przez małe greckie miasta-państwa (gr. polis). Kolonizacja obejmowała wybrzeża Morza Śródziemnego i Morza Czarnego od VIII do VI w. p.n.e. Terminem "kolonia" historycy oznaczają osadę grecką założoną poza granicami Grecji w VIII.
Tarent (wł. Taranto, łac. Tarentum, w dialekcie tarenckim Tarde lub Tarande) – miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent, w południowych Włoszech. Ważny handlowy i wojenny port morski na Morzu Śródziemnym, ośrodek przemysłu stalowego, chemicznego i spożywczego. W mieście znajdują się stocznie wojenne.
Etruskowie (etr. Rasenna, gr. Τυρρηνοί Tyrrhenoi, łac. Etrusci lub Tusci) – lud zamieszkujący w starożytności północną Italię (Etrurię).
Morze Jońskie (starogr. Ιόνιος Πόντος, łac. Mare Ionium, gr. Ιόνιο Πέλαγος, wł. Mar Ionio, alb. Deti Jon) – część Morza Śródziemnego położona między południowo-zachodnią częścią Półwyspu Bałkańskiego (Grecja i południowa Albania) a południowo-wschodnim wybrzeżem Półwyspu Apenińskiego oraz Sycylią (Włochy). Od północy łączy się z Morzem Adriatyckim poprzez cieśninę Otranto, od zachodu z Morzem Tyrreńskim poprzez Cieśninę Mesyńską, a od wschodu z Morzem Egejskim poprzez Kanał Koryncki.
Apulia (wł. Puglia) – region administracyjny w południowych Włoszech, o powierzchni 19348 km², 4 miliony mieszkańców i stolicą w Bari (362,5 tys. mieszkańców). Gęstość zaludnienia 208 osób na km². Graniczy z Molise, Kampanią i Basilicatą.
Bruttium – kraina historyczna w antycznej Italii znajdująca się w południowej części Półwyspu Apenińskiego, rozciągająca się wzdłuż Cieśniny Mesyńskiej.
Syrakuzy (łac. Syracusae, wł. Siracusa) – miasto we Włoszech we wschodniej Sycylii. Jego patronką jest Święta Łucja (dzień obchodów: 13 grudnia).