Westfalia
Przeczytaj także...
Królestwo Prus (niem. Königreich Preußen) – oficjalny tytuł państwa prusko-brandenburskiego po 1701, wraz z pozostałymi domenami dynastii Hohenzollernów w latach 1701-1918, od 1871 wchodzące w skład Cesarstwa Niemieckiego. Terytorium Królestwa Prus obejmowało dwie trzecie całego obszaru Cesarstwa Niemieckiego.Pokój westfalski – wielostronny układ kończący wojnę trzydziestoletnią 1618-1648, zawarty 24 października 1648 między Rzeszą Niemiecką a Francją (w której małoletniego Ludwika XIV zastępował w rządach pierwszy minister, kardynał Jules Mazarin) i jej sojusznikami w Münsterze oraz między Habsburgami a Szwecją w Osnabrück. Jeden z najbardziej znaczących traktatów międzynarodowych w historii nowożytnej Europy.
Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody) (ur. ok. 1125, zm. 10 czerwca 1190) – z dynastii Hohenstaufów, syn księcia Szwabii - Fryderyka II i księżniczki Judyty, córki księcia Bawarii Henryka IX Czarnego (zm. 1126) z rodu Welfów, konkurencyjnego w tamtym okresie wobec Hohenstaufów. Po śmierci ojca (1147) przyjął tytuł księcia Szwabii (jako Fryderyk III), 4 marca 1152 został wybrany na króla niemieckiego, a 18 czerwca 1155 został koronowany na Świętego Cesarza Rzymskiego. W latach 1154–1186 był również królem Włoch. W swych rządach wzorował się na najważniejszych cesarzach, między innymi Justynianie I Wielkim i Karolu Wielkim.
Królestwo Prus (niem. Königreich Preußen) – oficjalny tytuł państwa prusko-brandenburskiego po 1701, wraz z pozostałymi domenami dynastii Hohenzollernów w latach 1701-1918, od 1871 wchodzące w skład Cesarstwa Niemieckiego. Terytorium Królestwa Prus obejmowało dwie trzecie całego obszaru Cesarstwa Niemieckiego.Pokój westfalski – wielostronny układ kończący wojnę trzydziestoletnią 1618-1648, zawarty 24 października 1648 między Rzeszą Niemiecką a Francją (w której małoletniego Ludwika XIV zastępował w rządach pierwszy minister, kardynał Jules Mazarin) i jej sojusznikami w Münsterze oraz między Habsburgami a Szwecją w Osnabrück. Jeden z najbardziej znaczących traktatów międzynarodowych w historii nowożytnej Europy.
Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody) (ur. ok. 1125, zm. 10 czerwca 1190) – z dynastii Hohenstaufów, syn księcia Szwabii - Fryderyka II i księżniczki Judyty, córki księcia Bawarii Henryka IX Czarnego (zm. 1126) z rodu Welfów, konkurencyjnego w tamtym okresie wobec Hohenstaufów. Po śmierci ojca (1147) przyjął tytuł księcia Szwabii (jako Fryderyk III), 4 marca 1152 został wybrany na króla niemieckiego, a 18 czerwca 1155 został koronowany na Świętego Cesarza Rzymskiego. W latach 1154–1186 był również królem Włoch. W swych rządach wzorował się na najważniejszych cesarzach, między innymi Justynianie I Wielkim i Karolu Wielkim.
Zielony: Królestwo Westfalii (1807-1813), granica z 1811 roku
Czerwony: Prowincja Westfalii (1815-1946)
Ciemnoszary: Nadrenia Północna-Westfalia (od 1946)
Czerwony: Prowincja Westfalii (1815-1946)
Ciemnoszary: Nadrenia Północna-Westfalia (od 1946)
Westfalia (niem. Westfalen) – kraina historyczna w Niemczech, między miastami Dortmund, Münster, Bielefeld i Osnabrück. Obecnie część kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia. Północno-wschodnia część historycznej Westfalii leży w obrębie Dolnej Saksonii.
Saksonia, Wolny Kraj Saksonia (łac. Saxonia; niem. Freistaat Sachsen; górnołuż. Swobodny stat Sakska; dolnołuż. Zwězkowy kraj Sakska) – kraj związkowy w Niemczech graniczący z Polską, Czechami i z następującymi krajami związkowymi: Bawaria, Turyngia, Saksonia-Anhalt i Brandenburgia. Stolicą jest Drezno. Obecnie niewielki skrawek historycznej Saksonii znajduje się w Polsce, w województwie dolnośląskim (okolice Bogatyni). Republika Saksonii jest spółką prawa publicznego. Reprezentuje ją premier Stanislaw Tillich.Lippe (po 1613 Lippe-Detmold) to historyczne państwo w dzisiejszych Niemczech. Było ono położone pomiędzy rzeką Wezera oraz południowo-wschodnią częścią Lasów Teutoburskich.
Geograficznie Westfalia zajmuje mniej więcej obszar między Renem a Wezerą, na północ od Ruhry, jednak określenie jej ścisłych granic jest niemożliwe, gdyż zakres nazwy Westfalia obejmował w historii różne obszary.
Pierwotnie Westfalia była częścią księstwa Saksonii, do rangi księstwa wyniósł ją cesarz Fryderyk I Barbarossa w roku 1180. To księstwo obejmowało jednak tylko niewielki obszar wokół rzeki Lippe.
W latach 1807–1813 istniało wasalne wobec Francji Królestwo Westfalii utworzone przez Napoleona, jednak jego związek z historyczną Westfalią był niewielki, obejmowało bowiem praktycznie inne obszary. Po upadku Napoleona Westfalia stała się prowincją Prus, a jej północne tereny, wraz z Osnabrückiem zostały włączone do krajów Hanowerskiego i Oldenburskiego.
Królestwo Westfalii – państwo niemieckie utworzone przez Napoleona Bonaparte w 1807 roku po pokoju w Tylży. W jego skład weszły terytoria utracone przez Królestwo Prus, oraz Hesję-Kassel i część Elektoratu Hanoweru. Stolicą kraju było Kassel. Królem Westfalii był brat Napoleona Hieronim Bonaparte.Nadrenia Północna-Westfalia (niem. Nordrhein-Westfalen; dolnoniem. Noordrhien-Westfalen; NW; NRW) – kraj związkowy w zachodniej części Niemiec. Stolicą kraju związkowego jest Düsseldorf.
Obecna Nadrenia Północna-Westfalia obejmuje dawną pruską Westfalię, północną część pruskiej prowincji Reńskiej i dawnego księstwa Lippe.
W 1648 roku w Münster i Osnabrück podpisano pokój westfalski, który zakończył wojnę trzydziestoletnią.
Językowo Westfalia obejmuje dawną pruską prowincję Westfalia i rejony wokół Osnabrück.
Oldenburg – kraina historyczna w północnych Niemczech, obecnie część landu Dolna Saksonia. W średniowieczu siedziba rodu Oldenburgów. Od 1777 roku stanowiło część księstwa Holstein-Oldenburg. W latach 1815–1918 miało status Wielkiego Księstwa Oldenburg. W 1871 weszło w skład Cesarstwa Niemieckiego.Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
Obecnie Westfalia ogranicza się do północnej części Nadrenii Północnej-Westfalii.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Hanower (niem. Hannover) – miasto w Niemczech, stolica kraju związkowego Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen) oraz związku komunalnego Region Hanower. Leży nad rzeką Leine. Rozwinięty przemysł środków transportu (samochody, lokomotywy, wagony), elektrotechniczny (zakłady Telefunken), chemiczny, włókienniczy, gumowy Continental AG i spożywczy (czekolada). Siedziba Stowarzyszenia Krajowego (Landesverbände) Technisches Hilfswerk obejmującego swym zasięgiem landy Dolna Saksonia oraz Brema.WorldCat – katalog rozproszony łączący zbiory 71 000 bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.
Warto wiedzieć że... beta
Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie.
Wezera (niem. Weser) – rzeka w Niemczech, powstała z połączenia rzek Werry i Fuldy. Ma długość 733 km (od źródeł Werry), a powierzchnia dorzecza wynosi 45,5 tys. km².
Ruhra (czyt. [ˈrura], niem. Ruhr) jest jedną z najważniejszych rzek Nadrenii Północnej-Westfalii. Jej długość to 217 km; jej źródło znajduje się 674 m n.p.m., jej ujście do Renu w Duisburgu - 17 m n.p.m.
Münster – miasto na prawach powiatu w Niemczech, położone w północnej części kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia, siedziba rejencji Münster. Dawna, spolszczona nazwa miasta, dziś już rzadko używana, to Monaster/Monastyr.
Osnabrück (dolnosaks. Ossenbrügge) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia położone w północno-zachodniej części kraju, siedziba powiatu Osnabrück, do którego jednak nie należy.
Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen, dolnosaks. Neddersassen, saterl. Läichsaksen) – drugi co do wielkości kraj związkowy w Republice Federalnej Niemiec przy granicy z Holandią. Siedziba administracyjna kraju związkowego znajduje się w mieście Hanower.
Wojna trzydziestoletnia – konflikt trwający od 23 maja 1618 do 24 października 1648 pomiędzy protestanckimi państwami Rzeszy niemieckiej wspieranymi przez inne państwa europejskie (takie jak Szwecja, Dania, Republika Zjednoczonych Prowincji, Francja) a katolicką dynastią Habsburgów. Mimo że wojna spowodowana była przyczynami natury religijnej, jednym z powodów jej długotrwałości stało się również dążenie mocarstw europejskich (nie tylko protestanckich) do osłabienia potęgi Habsburgów.