Wariacje
Przeczytaj także...
Rytm (gr. ῥυθμός rhytmós – "miara; takt; proporcja") – jeden z elementów dzieła muzycznego odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu. Kanon (z łac. canon w tłumaczeniu: prawidło, norma) to najstarsza technika polifoniczna, oparta na ścisłej imitacji, w której melodię jednego głosu powtarzają kolejno z jednakowym opóźnieniem pozostałe głosy. Kanon to również nazwa utworu opartego na tej technice.
Fuga (łac. ucieczka) – jedna z najbardziej kunsztownych form muzycznych, oparta na ścisłej polifonii. Wymaga dwóch lub więcej głosów. Od momentu powstania w XVII wieku była swoistym sprawdzianem warsztatu kompozytorskiego twórcy. Występują fugi instrumentalne (na instrument solowy, zespół instrumentalny) i chóralne. Może stanowić samodzielny utwór muzyczny lub część większej formy (mszy, sonaty, opery itd.). Ze względu na ścisłość reguł panujących podczas jej pisania, często porównywana jest do jednej z najbardziej kunsztownych form literackich – sonetu. Na przestrzeni wieków – od momentu powstania, aż do współczesności - trudno znaleźć kompozytora, który chociaż raz nie zmierzyłby się z fugą.
Rytm (gr. ῥυθμός rhytmós – "miara; takt; proporcja") – jeden z elementów dzieła muzycznego odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu. Kanon (z łac. canon w tłumaczeniu: prawidło, norma) to najstarsza technika polifoniczna, oparta na ścisłej imitacji, w której melodię jednego głosu powtarzają kolejno z jednakowym opóźnieniem pozostałe głosy. Kanon to również nazwa utworu opartego na tej technice.
Fuga (łac. ucieczka) – jedna z najbardziej kunsztownych form muzycznych, oparta na ścisłej polifonii. Wymaga dwóch lub więcej głosów. Od momentu powstania w XVII wieku była swoistym sprawdzianem warsztatu kompozytorskiego twórcy. Występują fugi instrumentalne (na instrument solowy, zespół instrumentalny) i chóralne. Może stanowić samodzielny utwór muzyczny lub część większej formy (mszy, sonaty, opery itd.). Ze względu na ścisłość reguł panujących podczas jej pisania, często porównywana jest do jednej z najbardziej kunsztownych form literackich – sonetu. Na przestrzeni wieków – od momentu powstania, aż do współczesności - trudno znaleźć kompozytora, który chociaż raz nie zmierzyłby się z fugą.
Wariacje, temat z wariacjami – samodzielna forma muzyczna lub część większego utworu instrumentalnego: sonaty, symfonii, koncertu o dość swobodnej budowie. Istotą tej formy są zmiany, jakim podlega temat lub jego motywy. Liczba i rodzaj wariacji zależy od inwencji kompozytora, waha się od kilku do kilkunastu. Temat może być własny, zaczerpnięty z dzieła innego kompozytora lub oparty na motywach z muzyki ludowej.
Muzyka ludowa – jeden z najstarszych przejawów kultury duchowej każdej grupy etnicznej. Miała związek z codziennym i religijnym życiem ludzi. Przetrwała na wsi. W miastach funkcjonują profesjonalne zespoły specjalizujące się uprawianiem muzyki ludowej (śpiew, akompaniament instrumentów ludowych, taniec). Ich występy nadal cieszą się popularnością podczas większych miejskich (lokalnych) imprez masowych i uroczystości.Remiks – utwór muzyczny, który powstał dzięki zmianie innego. W odróżnieniu od covera, remiks jest opracowaniem utworu z wykorzystaniem tzw. śladów oryginału udostępnionych przez pierwotnego autora.
W wariacjach wprowadzane są:
- Zmiany melodyczne – poprzez wprowadzenie ozdobników, nut przejściowych, opisanie dźwięków melodii nutami zamiennymi w drobnych wartościach rytmicznych itp.
- Zmiany harmoniczne – zmiany trybu z dur na moll (i odwrotnie), rzadziej zmiana tonacji i rozszerzanie planu harmonicznego
- Zmiany w rytmice i metrum utworu
- Zastosowanie faktury polifonicznej – imitacja, kanon, fuga
- Zmiany w dynamice lub tempie
- Zmiany w fakturze instrumentalnej
Forma ta była używana od renesansu. Jest ona powiązana blisko z improwizacją.
Imitacja (z łac. oznacza naśladowanie) to najstarsza technika polifoniczna polegająca na powtórzeniu melodii z jednego głosu w innym.Sonata – instrumentalna forma muzyczna. Pierwotnie każdy utwór instrumentalny, w przeciwieństwie do wokalnego – kantaty. Z czasem wykształciła się w specyficzną formę.
Znane wariacje:
Zobacz też[ | edytuj kod]
Bibliografia[ | edytuj kod]
Forma muzyczna to ogólna budowa utworu muzycznego, efekt współdziałania elementów dzieła muzycznego. Jest to środek realizacji wyrazu emocjonalnego dzieła muzycznego, za pomocą technik kompozytorskich. Każdy utwór, będąc dziełem niepowtarzalnym, pozostaje w różnym stosunku do formy, a w wielu utworach schematy formalne krzyżują się ze sobą (np. forma pieśni z rondem). Każdy twór kojarzony z daną formą jest nierozerwalnie związany z konkretnym środkiem wykonawczym (obsadą).Wariacje Goldbergowskie - utwór Jana Sebastiana Bacha (BWV 988), napisany na klawesyn, ale często wykonywany też na fortepianie.
Warto wiedzieć że... beta
Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
Ludwig van Beethoven (wymowa niemiecka: luːtvɪç fan ˈbeːthoːfn, ur. 15-17 grudnia 1770 w Bonn, zm. 26 marca 1827 w Wiedniu) – kompozytor i pianista niemiecki, ostatni z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce, uznawany za jednego z największych twórców muzycznych wszech czasów.
Witold Roman Lutosławski (ur. 25 stycznia 1913 w Warszawie, zm. 7 lutego 1994 tamże) – polski kompozytor współczesny i dyrygent, także pianista. Syn Józefa Lutosławskiego i Marii z Olszewskich. Uważany za najwybitniejszego – obok Fryderyka Chopina i Karola Szymanowskiego – polskiego kompozytora wszech czasów. Odznaczony Orderem Orła Białego.
Dynamika (gr. dynamikós oznaczające: posiadający siłę) – jeden z elementów dzieła muzycznego, określający siłę dźwięku.
Robert Alexander Schumann (urodzony 8 czerwca 1810 w Zwickau w Saksonii - zmarł 29 lipca 1856 w Endenich) - niemiecki kompozytor i pianista okresu romantyzmu, krytyk muzyczny. Mąż Clary Schumann. Jako jeden z pierwszych odkrył talent Fryderyka Chopina i Johannesa Brahmsa.
Koncert (łac. concerto – spieram się, walczę, współzawodniczę) – forma muzyczna, której istotą jest kontrastowanie partii zespołu (orkiestry) i partii solowej, zespołu i grupy solistów (concerto grosso), bądź samych partii solowych (np. koncerty wokalne).
Wolfgang Amadeusz Mozart (ur. 27 stycznia 1756 w Salzburgu, zm. 5 grudnia 1791 w Wiedniu) – kompozytor i wirtuoz gry na instrumentach klawiszowych. Razem z Haydnem i Beethovenem zaliczany do klasyków wiedeńskich.