Walentynian III

Walentynian III (Valentinianus III, Flavius Placidius Valentinianus, ur. 2 lipca 419 r. w Rawennie, zm. 16 marca 455) – imperator zachodniorzymski od 425 r.

Pięciu dobrych cesarzy to władcy imperium rzymskiego, którzy panowali w latach 96-180. Byli to w kolejności chronologicznej:Licynia Eudoksja (ur. 422, zm. 462) – córka Greczynki Ateny Eudokii i cesarza wschodniorzymskiego Teodozjusza II, żona cesarza rzymskiego Walentyniana III.

Życiorys

Wnuk Teodozjusza Wielkiego, syn późniejszego imperatora Konstancjusza III i Galli Placydii. Urodził się 2 lipca 419 r. w Rawennie. Ok. 421-422 jego matka popadła w konflikt z bratem, cesarzem Honoriuszem, i schroniła się w Konstantynopolu. Tam po śmierci Honoriusza (423 r.) imperator wschodu Teodozjusz II uznał Walentyniana jako władcę ziem zachodnich i rok później doprowadził do jego zaręczyn ze swoją córką Licynią Eudoksją.

Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie (dosł. "leśni ludzie") – lud germański, odłam Gotów. W IV wieku przyjęli arianizm (dzięki Biblii przetłumaczonej przez Wulfilę na język gocki).2 lipca jest 183. (w latach przestępnych 184.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 182 dni. Jest to środkowy dzień roku zwyczajnego. O godzinie 12.00 tego dnia mija połowa roku.

Po pokonaniu uzurpatora Jana sześcioletni Walentynian wrócił w październiku 425 r. na zachód, gdzie został uznany cesarzem, jednak faktyczną władzę sprawowała jego matka – Galla Placydia a później wódz Aecjusz Flawiusz, który w wyniku politycznych układów został mianowany magister militum per Galias. Przez pierwsze 12 lat panowania pozostawał w cieniu matki rywalizującej z Aecjuszem, ale przez większość życia był zdominowany przez otoczenie. W 437 r. Gallę Placydię odsunięto od władzy, ale Walentynian wiele kompetencji pozostawił w rękach Aecjusza.

Atena, Elia Eudokia Augusta, Aelia Eudocia Augusta (ur. 401, zm. 20 października 460) – właściwie Athenais (Atenaida), Greczynka, córka greckiego filozofa Leoncjusza, została w 421 poślubiona cesarzowi bizantyjskiemu – Teodozjuszowi II.Bitwa na Polach Katalaunijskich lub bitwa pod Châlons – bitwa stoczona 20 czerwca 451 między cesarstwem zachodniorzymskim a Hunami będąca ostatnim wielkim zwycięstwem cesarstwa. Według brytyjskiego historyka Edwarda Shepherda Creasy’ego bitwa na Polach Katalaunijskich była jedną z przełomowych bitew w historii świata.

Za regencji jego matki Wandalowie osiedlili się w Afryce, tworząc państwo, które w 439 r. odrzuciło zwierzchność Rzymian, a Walentynian nie potrafił powstrzymać ich napadów na Italię. W latach 430. i 440. imperator biernie uznawał prowadzoną przez Aecjusza politykę osiedlania Burgundów, Wizygotów i Alanów na ziemiach zachodniego cesarstwa. Na przełomie lat 440/450 błędne rachuby Aecjusza poskutkowały inwazją plemiennego związku Hunów pod wodzą Attyli na Galię (451 r.) i północną Italię (452 r.). Ich najazd spowodował znaczące straty i zmusił dwór do przeprowadzki do Rzymu, gdzie biskup Leon I i dwóch senatorów podjęło się negocjacji z Attylą, choć bez inicjatywy ze strony samego cesarza. Ostatecznie najazd Hunów powstrzymany został zwycięstwem Aecjusza w bitwie na Polach Katalaunijskich (451 r.).

Eparchiusz Awitus, Flavius Eparchius Avitus (ok. 395 – wiosna 457) – dowódca wojsk rzymskich za czasów Petroniusza Maksymusa. Cesarz zachodniorzymski od 9/10 lipca 455 do 17/18 października 456 roku. Został obalony w wyniku przegranej bitwy z siłami Rycymera i Majoriana pod Placencją. Zwycięzcy oszczędzili go i uczynili go biskupem Placencji, którym pozostał do swej śmierci w 457 roku.Teodozjusz II, Flavius Theodosius (ur. 10 kwietnia 401, zm. 28 lipca 450) – najstarszy syn cesarza Arkadiusza i wnuk Teodozjusza I Wielkiego. Był cesarzem wschodniorzymskim w latach 408–450 (został nim samodzielnie w wieku 7 lat), choć koronowano go za życia ojca krótko po urodzeniu w 402 roku.

Walentynian wspierał mocno biskupów Rzymu, szczególnie Leona I, popierając jego pretensje do zwierzchności nad całym chrześcijaństwem (m.in. dekretem z 444 r.); cesarz stał też po jego stronie w sporach na soborze chalcedońskim. Chociaż władzy Walentyniana nie podważył żaden uzurpator, a jego obie córki przyczyniły się do umocnienia pozycji rodu, to za jego nieudolnego panowania wystąpiły liczne procesy powodujące dezintegrację zachodniego cesarstwa. Za czasów Walentyniana III zachodnie państwo rzymskie utraciło znaczną część swych terytoriów, ograniczając się jedynie do Italii, wysp w zachodniej części Morza Śródziemnego i tych części Galii i Hiszpanii, w których władzę dzierżyli energiczni rzymscy notable.

Rawenna (wł. Ravenna) – miasto i gmina w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania, stolica prowincji Rawenna. Według danych na rok 2007 gminę zamieszkuje 151 055 osób, 228 os./km².International Standard Name Identifier (ISNI) – unikalny identyfikator służący wystandaryzowanej identyfikacji obiektów, podmiotów, autorów dzieł, utworów i publikacji.

21 września 454 r. Walentynian III osobiście zabił Aecjusza wskutek fałszywych doniesień kwestionujących jego lojalność. Wkrótce potem, 16 marca 455 r., cesarz zginął na Polu Marsowym w Rzymie zamordowany przez Optelasa i Traustilę – byłych podkomendnych Aecjusza. Na jego następcę Teodoryk II i galorzymska arystokracja wysunęły jednego z podwładnych Aecjusza – Awitusa, podczas gdy Genzeryk i senatorowie forsowali kandydaturę Majoriana.

Biblioteka Narodowa Izraela (hebr. הספרייה הלאומית; dawniej: Żydowska Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka, hebr. בית הספרים הלאומי והאוניברסיטאי) – izraelska biblioteka narodowa w Jerozolimie.Jan (Ioannes, zm. 425) – cesarz zachodniorzymski od 20 listopada 423 do maja lub czerwca 425 roku. Znany jako uzurpator.

W 437 r. pojął w Konstantynopolu za żonę Licynię Eudoksję – córkę Teodozjusza II i Greczynki Ateny Eudokii, z którą miał córki Eudokię i Placydię.

Wywód przodków: