Va banque – polski teleturniej emitowany od 1 marca 1996 do 26 maja 2003 oraz ponownie od 7 stycznia 2020 na antenie TVP2, oparty na amerykańskim formacie Jeopardy!. W latach 1996–2003 jego prowadzącym był Kazimierz Kaczor, a od 2020 roku jest nim Przemysław Babiarz.

Producentem wykonawczym zarówno pierwszej odsłony programu, jak i drugiej, jest firma Astro, a zdjęcia do pierwszej odsłony i kilkunastu odcinków drugiej odsłony realizowano w siedzibie dawnego kina Syrena przy ul. Inżynierskiej 4 w Warszawie. Obecnie program realizowany jest w studiu Telewizji Polskiej przy ul. Woronicza 17. Program produkują wspólnie Sony Pictures Television (które jest właścicielem formatu od momentu przejęcia Merv Griffin Enterprises w 1989 r.) oraz CBS Studios International (która posiada prawa do formatu poza Stanami Zjednoczonymi).

8 listopada 2019 Telewizja Polska poinformowała o planach reaktywacji teleturnieju, zaś premiera nowej wersji odbyła się 7 stycznia 2020.

Wszystkie odcinki nowej odsłony teleturnieju można obejrzeć w internetowym serwisie TVP VOD.

Charakterystyka programu[ | edytuj kod]

Uczestnicy mają za zadanie odpowiadać na zadawane hasła sformułowane jako zdanie oznajmujące pytaniami. Na przykład:

Gdyby uczestnik odpowiedział Bolesław Chrobry, jego odpowiedź byłaby potraktowana jako nieprawidłowa (w pierwszej rundzie prowadzący przypomniałby o konieczności podania odpowiedzi w formie pytania). Gracz może zadawać pytania w bardzo różny sposób (byleby były one prawidłowo sformułowane), jednak koniecznością jest forma pytająca i zawarcie w nim szukanego hasła.

Zasady gry[ | edytuj kod]

W każdym odcinku bierze udział troje zawodników. Gra składa się z trzech etapów.

Rundy 1. i 2.[ | edytuj kod]

Zasady etapu pierwszego i drugiego są takie same.

Zawodnicy mają przed sobą planszę z 30 hasłami – po 5 w 6 kategoriach tematycznych. Każde z haseł ma określoną wartość pieniężną, w pierwszym etapie są to: 100 zł, 200 zł, 300 zł, 400 zł i 500 zł (w pierwszych odcinkach prowadzonych przez Kazimierza Kaczora: 50, 75, 100, 125, 150 złotych; potem do końca 2003 roku: 100, 150, 200, 250, 300 złotych), w etapie drugim natomiast stawki są dwa razy wyższe. Grę w pierwszym etapie rozpoczyna zwycięzca poprzedniego odcinka (lub gracz wylosowany, jeśli wśród uczestników nie ma kontynuującego grę), w etapie drugim zawodnik z najmniejszym dorobkiem.

Gra przebiega w sposób następujący: jeden z graczy wybiera hasło. Zawodnik, który zgłosi się najszybciej i udzieli właściwej odpowiedzi (w formie pytania), wybiera kolejne hasło. Za poprawną odpowiedź zawodnik otrzymuje wskazaną stawkę, za błędną jest ona odejmowana od stanu konta (dopuszczalny jest „debet”). Gdy nikt się nie zgłosi, nikt nic nie traci.

Zawodnicy mogą trafić na tak zwane premie. W rundzie pierwszej kryje się ona pod jednym polem, w rundzie drugiej zaś może ich być więcej (za Kazimierza Kaczora były dwie). Zawodnik, który na nią trafi (i tylko on) wybiera stawkę, o którą zagra – minimalnie 10 złotych, maksymalnie va banque, czyli cały bieżący dorobek (jeśli ma zbyt mało pieniędzy, to największa stawka jest zależna od wartości hasła w danej rundzie). W latach 1996–2003 najniższą stawką premii była najmniejsza stawka hasła w danej rundzie. Etap kończy się po odsłonięciu wszystkich haseł lub po upływie przewidzianego czasu gry. Pierwsze dwa etapy rozgrywki zwykle trwają ok. 8 minut na etap (dawniej ok. 10 minut na etap).

Runda 3. – finał[ | edytuj kod]

Do etapu trzeciego wchodzą tylko uczestnicy z dodatnim stanem konta. Prowadzący podaje kategorię hasła. Następnie, przed usłyszeniem pytania, zawodnicy obstawiają stawki – od zera do całego dorobku (va banque). Od momentu zakończenia czytania hasła przez prowadzącego mają 30 sekund na napisanie właściwego pytania. Używają przy tym pióra świetlnego, które po upływie czasu automatycznie się wyłącza. Graczom, którzy odpowiedzieli poprawnie, dopisuje się obstawioną stawkę, tym zaś, którym się nie powiodło – odpisuje. Wygrywa zawodnik z najwyższym dorobkiem. Zwycięzca jako jedyny ma prawo zachować całą wygraną z odcinka oraz wystąpić w kolejnym odcinku programu.

Remisy[ | edytuj kod]

W historii programu zdarzały się sytuacje, w których dwoje zawodników zakończyło finał z taką samą, najwyższą, kwotą. Wtedy każdy z nich zabierał zdobyte pieniądze i przechodził do kolejnego odcinka (chyba że ktoś występował po raz trzeci, wtedy kończył swój udział w programie).

Od 2020 roku regulamin w przypadku remisu przewiduje dogrywkę – dodatkowe zadanie bez wartości pieniężnej, mające na celu wyłącznie wyznaczenie zwycięzcy odcinka (w wersji amerykańskiej zasadę tę wprowadzono w 2014 roku).
Pierwszą dogrywkę w drugiej odsłonie teleturnieju przeprowadzono w odcinku z 8 września 2020 (odcinek nr 649, 83. drugiej odsłony).

Wielokrotny udział[ | edytuj kod]

Zwycięzca odcinka może wystąpić w kolejnym wydaniu programu. Może brać udział w maksymalnie pięciu odcinkach, chyba że wcześniej przekroczy próg 100 000 złotych – wtedy zabiera tę kwotę. W latach 1996–2003 uczestnicy mogli wystąpić maksymalnie trzy razy. Na początku reaktywowanej edycji (od 7 stycznia do 9 marca 2020) limit pięciu wystąpień nie obowiązywał.

Dodatkowo, w latach 1996–2003 trzykrotni zwycięzcy występowali w Turnieju Mistrzów. Gra odbywała się systemem pucharowym. Także w 2020 roku regulamin umożliwia organizowanie specjalnych wydań dla najlepszych zwycięzców.

Podstrony: 1 [2] [3] [4]