1975 - Bezzałogowa sonda kosmiczna Viking 1 osiągnęła silnie eliptyczną orbitę Marsa
W roku 1623 urodził się Blaise Pascal, francuski filozof, matematyk, fizyk
Przeczytaj także... Proces legislacyjny w Polsce (proces tworzenia prawa w Polsce) – sposób uchwalania ustaw, określony ściśle przez Konstytucję i regulamin Sejmu.Budżet państwa – najwyższej rangi plan finansowy polityki państwa oraz narzędzie polityki społecznej, uwzględniające planowane dochody i wydatki państwa w okresie roku budżetowego. Jako dochody uwzględnia się m.in.: wpływy z podatków pośrednich i bezpośrednich, dochody niepodatkowe (np. cła), dochody z prywatyzacji oraz dochody zagraniczne. Mianem wydatków określa się m.in. koszty dotacji, obsługi długu publicznego, obsługi strefy budżetowej, rozliczeń z bankami, subwencji dla gmin oraz rezerw ogólnych. Termin „budżet” pochodzi z łacińskiego bulga, oznaczającego skórzany mieszek przeznaczony do zbierania dochodów. Słowo to przyjęło się następnie w wielu językach (ang. budget, starofr. bougette, fr. le budget]. Dla historycznego rozwoju instytucji budżetu znaczenie miało kilka zdarzeń, które rozstrzygnęły o jej współczesnym kształcie, wśród których – poza oddzieleniem majątku publicznego od majątku królewskiego – wymienić należy rozwijanie stosunków towarowo-pieniężnych, parlamentaryzmu, funkcji socjalnych i gospodarczych państwa, rozwój międzynarodowych stosunków gospodarczych i finansowych oraz procesy integracyjne zachodzące we współczesnym świecie.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej – organ władzy ustawodawczej, druga izba (tradycyjnie określana jako izba wyższa) polskiego parlamentu. Składa się ze 100 senatorów wybieranych w wyborach powszechnych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym, w jednomandatowych okręgach wyborczych na czteroletnią kadencję, rozpoczynającą się i kończącą wraz z kadencją Sejmu (jeśli kadencja Sejmu zostanie skrócona, skróceniu ulega także kadencja Senatu). W przypadku wygaśnięcia mandatu Prezydent RP zarządza wybory uzupełniające.Podatek – obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań publicznych.
Ustawy są aktami normatywnymi o charakterze ogólnym, a więc zawierają normy prawne, które mają charakter ogólny i abstrakcyjny (a więc dotyczą wielu podmiotów i powtarzalnych okoliczności). Od tej zasady zdarzają się jednak wyjątki. W Stanach Zjednoczonych funkcjonują ustawy o charakterze indywidualnym (private bills), na mocy której jednostka uzyskuje pewne uprawnienia lub rozstrzygnięcia prawne (np. obywatelstwo, emeryturę, odszkodowanie, rozwód). W PRL-u doktryna konstytucyjna dopuszczała wydawanie ustaw o charakterze indywidualnym (na mocy doktryny o jednolitości władzy państwowej), jednak po 1989 r. od tego odstąpiono. W art. 19 ust. 1 Konstytucji Niemiec istnieje zakaz wydawania ustaw o charakterze indywidualnym (Einzelfallgesetze).
Umowa międzynarodowa jest obecnie najważniejszym instrumentem regulującym stosunki międzynarodowe i jednym z dwóch niekwestionowanych źródeł prawa międzynarodowego.Inicjatywa ustawodawcza – uprawnienie do przedkładania władzy ustawodawczej projektów aktów normatywnych. Z reguły krąg podmiotów uprawnionych do wniesienia projektu określany jest w konstytucji, rzadziej w ustawach zwykłych. Niektóre aspekty prawa inicjatywy ustawodawczej mogą być określane także w regulaminach parlamentarnych lub wynikać ze zwyczaju.
Ustawa jest podstawowym aktem prawnym uchwalanym przez najwyższy organ ustawodawczy danego kraju (najczęściej parlament). Jest ona podstawową formą aktu normatywnego w której następuje uchwalanie prawa. Inne formy aktów normatywnych mają charakter szczególny i uchwalane są rzadko (np. konstytucje), albo są aktami niższego stopnia i stanowią uszczegółowienie regulacji ustawowych, lub mają charakter wewnętrzny lub proceduralny (np. uchwały). Aktami podobnymi w zakresie, jednak ustanawianymi przez organy władzy wykonawczej są dekrety.
Emerytura (zwana dawniej rentą starczą) — świadczenie pieniężne mające służyć jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej.Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
Pod względem mocy prawnej ustawa jest najważniejszym aktem prawnym po konstytucji. Jest aktem samoistnym, niewymagającym odrębnej podstawy prawnej (choć konstytucje wskazują niekiedy delegację ustawową do uregulowania ustawą pewnej kwestii).
Ustawy wyznaczają relacje pomiędzy władzami publicznymi. Władza ustawodawcza jest związana przede wszystkim konstytucją i poprzez ustanawiane ustawy reguluje działania władzy wykonawczej i sądowniczej.
W wielu krajach zakres regulacji ustawowej jest właściwie nieograniczony, lub ograniczony jedynie konstytucją. Ustawa jest więc jedynym aktem, którym można regulować każdą kwestię. W państwach federalnych (np. Niemcy czy Stany Zjednoczone) i w niektórych innych państwach (np. Francja) zakres ustaw jest ograniczony, często enumeratywnie wyliczony. Niektóre konstytucje co prawda formułują ograniczony zakres ustaw, jednak na tyle ogólnie, że praktycznie pozostaje on nieograniczony (np. art. 3 konstytucji marcowej z 1921 stwierdzał, że "zakres ustawodawstwa państwowego obejmuje stanowienie wszelkich praw publicznych i prywatnych i sposobu ich wykonywania"). W niektórych krajach regulacja pewnych kwestii zarezerwowana jest dla ustaw (lub ustaw i konstytucji) i określana mianem materii ustawowej (materii zastrzeżonej ustawowo, sfery szczególnie chronionej ustawowo). Do materii ustawowej zalicza się np. sytuację prawną jednostek (np. podstawowe wolności, prawa i obowiązki obywateli), ustrój organów państwowych, podatki i budżet państwa.
Konstytucja (od łac. constituo, -ere – urządzać, ustanawiać, regulować) – akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, która zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie.Senat VIII kadencji – skład Senatu VIII kadencji wyłoniony został w wyborach do Sejmu i Senatu przeprowadzonych 9 października 2011.
Rozporządzenie – akt normatywny wydany na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Rozporządzenie stanowi jedno ze źródeł prawa powszechnie obowiązującego, obok Konstytucji, ratyfikowanych umów międzynarodowych, ustaw oraz aktów prawa miejscowego.
Cesarstwo Niemieckie, (niem.) Deutsches Kaiserreich lub Rzesza Niemiecka (niem.) Deutsches Reich – oficjalne określenie niemieckiego państwa narodowego założonego w 1871 roku przez polityka Ottona von Bismarcka. Po upadku określane także jako Druga Rzesza (Zweites Reich).
Norma prawna – najmniejszy, stanowiący sensowną całość, element prawa. Reguła postępowania zewnętrznego stworzona na podstawie przepisów prawnych, ustanowiona przez kompetentny organ władzy w odpowiednim trybie, generalna (nie jest skierowana do jednego, ściśle oznaczonego adresata, ale do grupy podmiotów określonych przy pomocy nazwy rodzajowej) i abstrakcyjna (dotycząca powtarzalnych zachowań, wielokrotnego zastosowania, uniwersalna), ogłoszona i chroniona przez państwo aparatem przymusu.
Rozwód – rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Rozwód oprócz owdowienia i unieważnienia małżeństwa jest jedną z okoliczności kończących małżeństwo. Wśród rozwodów możemy wyróżnić dwa typy:
Konstytucja Słowacji (pol. Konstytucja Republiki Słowackiej, słow. Ústava Slovenskej republiky) została przyjęta na jednej z sesji Rady Narodowej, która odbyła się 1 września 1992 roku (kilkakrotnie nowelizowana). Dzień ten został ustawiony jako Dzień Konstytucji na Słowacji.
Akt normatywny – tekst zawierający sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne. Normy te mają najczęściej charakter generalny i abstrakcyjny. Niekiedy pod tym pojęciem rozumie się także wszelkie teksty formułujące normy postępowania.
Konstytucja Rumunii – podstawowy akt prawny Rumunii. 18 marca 1990 r. uchwalono nowe prawo wyborcze, które było de facto tymczasową konstytucją, gdyż określało formę rządów oraz procedury potrzebne do uchwalenia nowej konstytucji. Podstawą nowych rządów miał być pluralistyczna demokracja z trójstopniowym podziałem władzy: ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza. Nowo wybrany parlament miał pracować jako konstytuanta i ciało ustawodawcze. Ordynacja wyborcza do parlamentu miała się opierać na zasadach proporcjonalności.
