Unia horodelska
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Przeczytaj także...
Lidia Korczak - polska historyk, mediewistka. Absolwentka historii UJ. Doktorat w 1995 (Litewska rada wielkoksiążęca w XV wieku - promotor Jerzy Wyrozumski) i habilitacja w 2009 (Monarcha i poddani. System władzy w Wielkim Księstwie Litewskim w epoce wczesnojagiellońskiej) tamże. Zajmuje się problematyką władzy i ustroju państwa późnego średniowiecza, zwłaszcza społeczno-ustrojowymi podstawami unii polsko-litewskiej, sytuacją wewnętrzną i struktura władzy Wielkiego Księstwa Litewskiego i początkami litewskiego parlamentaryzmu.Wielki książę (łac. magnus dux, welikij kniaź) - tytuł monarszy, feudalny lub arystokratyczny, między rangą królewską a książęcą. Wyróżnia się dwie podstawowe formy wielkiego księcia, nie rozróżnialne jednak w języku polskim: (z łac.) magnus princeps (niem. Großfürst) i magnus dux (niem. Großherzog, franc. Grand Duc). Na temat rozróżnienia tych dwóch forma patrz hasło Książę.
Lidia Korczak - polska historyk, mediewistka. Absolwentka historii UJ. Doktorat w 1995 (Litewska rada wielkoksiążęca w XV wieku - promotor Jerzy Wyrozumski) i habilitacja w 2009 (Monarcha i poddani. System władzy w Wielkim Księstwie Litewskim w epoce wczesnojagiellońskiej) tamże. Zajmuje się problematyką władzy i ustroju państwa późnego średniowiecza, zwłaszcza społeczno-ustrojowymi podstawami unii polsko-litewskiej, sytuacją wewnętrzną i struktura władzy Wielkiego Księstwa Litewskiego i początkami litewskiego parlamentaryzmu.Wielki książę (łac. magnus dux, welikij kniaź) - tytuł monarszy, feudalny lub arystokratyczny, między rangą królewską a książęcą. Wyróżnia się dwie podstawowe formy wielkiego księcia, nie rozróżnialne jednak w języku polskim: (z łac.) magnus princeps (niem. Großfürst) i magnus dux (niem. Großherzog, franc. Grand Duc). Na temat rozróżnienia tych dwóch forma patrz hasło Książę.
Unia horodelska – zawarta 2 października 1413 w Horodle pomiędzy Polską a Litwą.
Potwierdzała wspólną politykę obu państw, wprowadziła instytucję odrębnego wielkiego księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich, wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, litewską szlachtę katolicką zrównała z polskimi rodami. Rok 1413 wyznaczył więc na Litwie początek stanu szlacheckiego na wzór zachodnioeuropejski (z dziedzicznym systemem identyfikacji heraldycznej).
Unia polsko-litewska – związek Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Rozpoczął się unią w Krewie 14 sierpnia 1385 r. Do 1569 r. była to unia personalna. Na mocy postanowień unii lubelskiej przekształcona została w unię półrealną, nie była to w pełni unia realna, ponieważ odrębne pozostało wojsko i skarb. Jej istnienie zakończyło się wraz z III rozbiorem Polski w 1795 r.Kresowiacy (t. grupy kresowe) – ogólne określenie zespołu grup etnograficznych ludności polskiej, powstałych w wyniku kolonizacji polskiej na terenach wschodnich, gdzie zaznaczyło się głównie osadnictwo Mazowszan, a w mniejszym stopniu Małopolan.
Postanowienia[ | edytuj kod]
Unia horodelska powtórzyła i rozszerzyła niektóre postulaty dokumentu Unii w Krewie z 1385 r. i postanowienia unii wileńsko-radomskiej z 1401 r., jednak przyniosła szereg nowości:
Stanisław Ciołek herbu Ciołek (ur. 1382 na Mazowszu, zm. 10 listopada 1437 w Poznaniu) – biskup poznański, sekretarz królewski, podkanclerzy królewski Władysława Jagiełły.Sejmy walne (łac. comitia generalia) – nazwa parlamentu Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Było to zgromadzenie decydujące o polityce całej I Rzeczypospolitej, istniejące w okresie od XIV do XVIII wieku. W tym czasie znacząco zmieniał się jego skład i charakter.
Katolicyzm – doktryna Kościoła chrześcijańskiego – jedna z dwóch grup Kościołów, obok Kościoła prawosławnego, powstałych w wyniku rozłamu w Kościele chrześcijańskim w 1054 (tzw. schizmy wschodniej). Jedna z największych grup wyznań chrześcijańskich, obok prawosławia i protestantyzmu oraz ogół zasad wiary i życia religijnego do których odwołuje się Kościół Kościół katolicki wraz z Kościołami wschodnimi pozostającymi z nim w pełnej jedności, wspólnoty tradycjonalistyczne, starokatolickie oraz część anglikańskich, liberalnych i niezależnych.Adopcja herbowa – urzędowe uznanie osoby o pochodzeniu nieszlacheckim za członka swojego rodu i nadanie mu własnego herbu. Sam herb był często przy tym odmieniany. Była to jedna z wcześniejszych form nobilitacji.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Bojarzy (z bułgarskiego boliare, boliarin) – w średniowiecznej Bułgarii (do XIV wieku), Wołoszczyźnie, Mołdawii i później na Rusi - wyższa szlachta feudalna, magnaci, wielcy właściciele ziemscy.
Stanisław Marian Kutrzeba, pseud. Władysław Wyruga (ur. 15 listopada 1876 w Krakowie, zm. 7 stycznia 1946 w Krakowie) – polski historyk prawa, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezes Polskiej Akademii Umiejętności, działacz polityczny, poseł do Krajowej Rady Narodowej.
Szlachta (ze starodolnoniemieckiego Slahta; współcz. niem. Geschlecht) – wyższa warstwa społeczna, wywodząca się ze stanu rycerskiego w społeczeństwie feudalnym. Szlachta posiadała zespół przywilejów społecznych, z których najbardziej podstawowym był przywilej posiadania ziemi. Przynależność do szlachty łączyła się z obowiązkiem służby wojskowej.
Herb szlachecki – charakterystyczny znak rodowy ustalony według określonych reguł heraldycznych. W założeniu jest znakiem niepowtarzalnym, jednak może się nim posługiwać – w heraldyce polskiej – wiele rodów tzw. herbownych, tworzących w konsekwencji charakterystyczny dla polskiej heraldyki ród herbowy, grupujący rodziny czasem ze sobą wcale niespokrewnione. Wynika to m.in. z historii kształtowania się w Polsce stanu szlacheckiego, zachowującego tradycję przynależności do dawnych wielkich rodów lub klanów, także z praktyki przyjmowania jednego herbu przez rodziny niespokrewnione, ale służące w jednej chorągwi, a także w pewnym stopniu z prawnej możliwości tzw. adopcji herbowej osoby nobilitowanej przez jej szlacheckiego patrona należącego do genealogicznej linii danego rodu herbowego. Tylko polskim zwyczajem jest fakt, że różne rodziny szlacheckie mogą pieczętować się takim samym herbem. Rodziny te nawet nie są lub nie muszą być ze sobą skoligacone. Gdzie indziej herb jest własnością tylko jednej rodziny i tylko dla niej jest jej godłem, pieczęcią i znakiem. Dlatego zmiana koloru tła lub inności tego samego wizerunku powoduje powstanie innego herbu, jednak w Polsce jest to tylko inna odmiana herbu już istniejącego. Wywodzi się to z polskiego średniowiecznego systemu prowadzenia wojen i bitew, zwanego systemem chorągwi. Tym samym rycerze jednej chorągwi zwykle używali jej godła i nosili takie same herby. Stąd wiele rodzin szlacheckich w Polsce ma podobne lub identyczne herby. Często towarzyszyła temu formalna odmiana herbu. Praktyka ta została z czasem zakazana. W innych krajach europejskich dany herb przysługuje tylko jednej rodzinie. Choć znane są też sytuacje, gdy grupa rodzin noszących różne nazwiska odmiejscowe od różnych włości, ale wspólnego pochodzenia, nosi herby identyczne lub podobne, jak w Polsce. W średniowieczu wymagane było nawet wyróżnianie herbów poszczególnych członków rodziny, przez dodawanie specjalnych oznaczeń, bordiur itp. Ten zwyczaj przetrwał w heraldyce brytyjskiej. Charakterystycznym przykładem jest tu herb Księcia Walii, różniący się od herbu królewskiego nałożonym na tarczę kołnierzem turniejowym. W Polsce takie odróżnianie herbów osobistych było stosowane u zarania naszej heraldyki, przyczyniając się m.in. do powstawania odmian herbowych.
Horodło (lit. Horodle) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Horodło, na obszarze Grzędy Horodelskiej, na lewym brzegu Bugu.
Preambuła (łac. praeambulum, od praeambulare, iść wcześniej) – wstęp do aktu prawnego, zwykle o istotnym znaczeniu politycznym (umowy międzynarodowe, konstytucje, rzadziej ustawy i akty niższego rzędu), opisujący okoliczności wydania aktu oraz określający cele, jakim powinien on służyć.
Komparycja – określenie używane w stosunku do nagłówków w różnorakich dokumentach (np. w aktach notarialnych, wyrokach sądowych itp.). Komparycja nie jest właściwą treścią dokumentu, a tylko jego technicznym rozpoczęciem, określającym czas, okoliczności oraz strony czynności, opisanych w dalszej części dokumentu.