• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Tubylczy Amerykanie

    Przeczytaj także...
    Autochton (stgr. αὐτόχθων autochthon – "z tej ziemi", "tuziemiec", "tubylec") – człowiek należący do rdzennej ludności danego obszaru, np. Indianie amerykańscy czy australijscy aborygeni.Nowy Świat – określenie wprowadzone w okresie wielkich odkryć geograficznych dla nowo odkrytego lądu Ameryki. Jednocześnie znane (przez Europejczyków) od starożytności kontynenty Europy, Azji i Afryki zaczęto określać mianem Starego Świata.
    Kolonializm – polityka państw rozwiniętych gospodarczo polegająca na utrzymywaniu w zależności politycznej i ekonomicznej krajów słabo rozwiniętych, wykorzystywaniu ich zasobów ludzkich i surowcowych. Zgodnie z zachodnią tradycją kolonializm datowany jest od epoki wielkich odkryć geograficznych, chociaż znany był już w czasach starożytności.
    Tubylczy Amerykanie
    Indianie amerykańscy i tubylcy Alaski

    Tubylczy Amerykanin (inaczej rdzenny Amerykanin, czasem też „rodowity Amerykanin”, ang. Native American) – wieloznaczne pojęcie, które w zależności od autora i kontekstu może oznaczać:

    Indianie – najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana z trzech – obok Inuitów (Eskimosów) i Aleutów – grup ludności tubylczej (rdzennej, autochtonicznej) zamieszkujących oba kontynenty amerykańskie, obejmująca – zarówno dawniej, jak i dziś – setki ludów, plemion i grup o bardzo różnym charakterze i stopniu rozwoju. W tradycyjnej antropologii zaliczani są do rasy żółtej.Indianie Ameryki Południowej – autochtoniczna ludność Ameryki Południowej, to znaczy ludność, która zamieszkiwała te obszary długo przed początkiem kolonizacji europejskiej (konkwisty).
  • przedstawiciela autochtonicznej ludności obu Ameryk, czyli ludów tubylczych, które zamieszkiwały Nowy Świat przed początkiem europejskiej kolonizacji. Do tubylczych Amerykanów zalicza się Indian obu Ameryk, Inuitów (Eskimosów) i Aleutów z północnej części Ameryki Północnej, a czasem też tubylczych Hawajczyków i Metysów. Pojęcia „tubylczy Amerykanin” w tym rozumieniu używa się w wielu krajach, w tym w Polsce (gdzie zwykle oznacza w uproszczeniu tyle, co „Indianin”) i w USA (gdzie ma także inne znaczenia).
  • członka rdzennej ludności Stanów Zjednoczonych (przedstawiciela amerykańskich Indian lub tubylców Alaski, określanych także łącznie jako AIAN, ang. American Indian/Alaskan Native). Określenia „tubylczy Amerykanin” (ang. Native American) w tym rozumieniu używa się zwłaszcza w USA i Kanadzie (gdzie ma też inne znaczenia). Części Polaków, którym zwykle obce są opinie tubylczych społeczności z USA, a także etos podboju Zachodu i walk z Indianami, to poprawne dla Amerykanów (i preferowane przez wielu amerykańskich Indian) pojęcie kojarzy się z „polityczną poprawnością” – podobnie jak nazywanie czarnych potomków niewolników z USA – Afroamerykanami.
  • każdą osobę urodzoną w Stanach Zjednoczonych (lub szerzej – na kontynencie amerykańskim, ang. native American), niezależnie od jej pochodzenia (w tym członków jednej z powyższych grup) – w odróżnieniu od osób napływowych (imigrantów do USA lub Ameryki w ogóle).
  • członka Native American Party – nacjonalistycznego ruchu politycznego, działającego w USA w połowie XIX w. (zwanego czasami ruchem Know Nothing). W tym rozumieniu określenie to używane jest rzadko i niemal wyłącznie w Stanach Zjednoczonych.

    • Zobacz też[ | edytuj kod]

  • Indianie
  • Indianie Ameryki Północnej
  • Indianie Ameryki Południowej
  • europejska kolonizacja Ameryki
  • panindianizm

    • Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • W Ameryce Północnej jest coraz więcej prawdziwych Indian
  • Tubylczy Amerykanie – zarys historii Indian amerykańskich
    • Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.Nacjonalizm (z łac. natio – naród) – postawa społeczno-polityczna, uznająca naród za najwyższe dobro w sferze polityki. Nacjonalizm uznaje sprawy własnego narodu za najważniejsze (egoizm narodowy), jednak istnieją grupy, które szanują także racje i poglądy innych narodów. Nacjonalizm przejawia się głoszeniem poglądów o zabarwieniu narodowym, szerzeniem myśli narodowej i pamięci o bohaterach danego narodu. Głosi solidarność wszystkich grup i klas społecznych danego narodu. Wyróżniamy dwa typy nacjonalizmu: pozytywny i negatywny (szowinistyczny).




    Warto wiedzieć że... beta

    Poprawność polityczna – sposób używania języka w dyskursie publicznym, którego głównym celem jest zachowanie szacunku oraz tolerancji wobec przeciwnika w dyskusji.
    Panindianizm - współczesne zjawisko społeczne polegające na osiąganiu lub dążeniu do ponadplemiennej jedności tubylczych ludów Ameryki Północnej, zwanych Indianami.
    Ameryka – część Ziemi położona na zachodniej półkuli, w skład której wchodzą dwa kontynenty: Ameryka Północna i Ameryka Południowa. Rozciąga się na długości ponad 15 tys. km od Archipelagu Arktycznego po Ziemię Ognistą. Niekiedy na oznaczenie obu Ameryk używa się także określeń Nowy Świat lub półkula zachodnia.
    Niewolnictwo – zjawisko społeczne, którego istotą jest stosunek zależności, polegający na tym, iż pewna grupa ludzi (niewolnicy) stanowi przedmiot własności innych osób, grup ludzi (rodzina, plemię, itd.) lub instytucji (państwo, świątynia itp.), mogących nimi swobodnie rozporządzać.
    Aleuci (w dialekcie atkan Unangan lub Unangas) – ogólna nazwa nadana pierwotnym mieszkańcom Archipelagu Aleutów, półwyspu Alaska a także Wysp Komandorskich.
    Hawaje (haw. Mokupuni o Hawai‘i; ang. Hawaii, dawniej: Sandwich Islands, nazwane tak przez Cooka na cześć Johna Montagu, hrabiego Sandwich) – archipelag pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Spokojnym.
    Migracja, emigracja, imigracja – wędrówka ludności mająca na celu zmianę miejsca pobytu. Przemieszczanie się ludności jest całkowicie naturalnym zjawiskiem i występowało we wszystkich czasach. Nasilenie się migracji może nastąpić m.in. z przyczyn złej sytuacji gospodarczej w miejscu zamieszkania (migracje ekonomiczne) lub sytuacji politycznej nie odpowiadającej migrującym (migracje polityczne).

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.015 sek.