Towarzystwo Naukowe Krakowskie (TNK) – towarzystwo naukowe ogólne założone w 1815 w Krakowie, w 1872 przekształcone w Akademię Umiejętności (AU).
Towarzystwo Naukowe Krakowskie zostało założone 24 lipca 1815 z inicjatywy Jerzego Samuela Bandtkiego przy poparciu i zaangażowaniu ówczesnego rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego Walentego Litwińskiego.
Od swego powstania TNK ściśle współdziałało z Uniwersytetem Jagiellońskim, którego kolejni rektorzy byli prezesami TNK aż do 1852.
Akademia Umiejętności – polska instytucja naukowa utworzona w 1872 r. w Krakowie, przy czym uroczystego jej otwarcia dokonano w roku 1873 w obecności cesarza Franciszka Józefa. Powstała z Towarzystwa Naukowego Krakowskiego działającego od 1815 r. W 1893 przekazano na jej własność zbiór Biblioteki Polskiej w Paryżu. Pierwsze posiedzenie odbyło się 18.02.1873 roku. Początkowo składała się z 3 wydziałów – filologicznego, historyczno-filozoficznego oraz matematyczno-przyrodniczego.Józef Majer (ur. 12 marca 1808 w Krakowie, zm. 3 lipca 1899 w Krakowie) – polski lekarz, przyrodnik, antropolog, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pierwszy prezes Akademii Umiejętności w Krakowie.
W latach 1815-1840 w TNK istniało sześć wydziałów: Teologii, Prawa, Medycyny, Matematyki, Literatury oraz Gospodarstwa, Wiadomości Technicznych i wszelkich Kunsztów. Po 1840 liczbę wydziałów zredukowano do czterech.
TNK prowadziło ożywioną działalność wydawniczą. W latach 1817-1872 TNK wydawało „Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego z Uniwersytetem Krakowskim Połączonego”. W 1852 zawieszone. Reaktywowane w 1857 jako Cesarsko-Królewskie Towarzystwo Naukowe Krakowskie.
Janina Bieniarzówna (ur. 24 maja 1916, zm. 1 marca 1997), historyk, pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wyższej Szkoły Pedagogicznej, profesor i kierownik Zakładu Historii Gospodarczej w Akademii Ekonomicznej (1975-1984), Była organizatorem i pierwszym dziekanem przez trzy kolejne kadencje (do 1991 roku) Katedry Historii Kościoła w Papieskiej Akademii Teologicznej, kierując równocześnie Katedrą Historii Kultury Religijnej. Członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Historycznego i Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.International Standard Name Identifier (ISNI) – unikalny identyfikator służący wystandaryzowanej identyfikacji
obiektów, podmiotów, autorów dzieł, utworów i publikacji.
W 1872 zostało przekształcone w Akademię Umiejętności.
Prezesi Towarzystwa[ | edytuj kod]
Walenty Litwiński 1815-1821
Sebastian Girtler 1821-1823 i 1826-1831
Józef Załuski 1823-1826
Alojzy Rafał Estreicher 1831-1833
Karol Hube 1833-1835
Wincenty Łańcucki 1835-1837
Antoni Mikołaj Matakiewicz 1837-1839
Maciej Józef Brodowicz 1839-1841 i 1847-1848
Jan Kajetan Trojański 1841-1843
Leon Laurysiewicz 1843-1845
Adam Szymon Krzyżanowski 1845-1847
Józef Majer 1848-1852 i 1860-1872
Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1796-1918. Kraków 1979. ISBN 83-08-00116-5.
Piotr Köhler, Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności. Botany at the Academic Society of Cracow, Academy of Sciences and Letters and the Polish Academy of Sciences and Letters (1815-1952). Kraków 2002, s. 373. ISBN 83-88857-19-3.
Piotr Köhler, Bibliografia botaniki w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1818-1952-2000). Bibliography of botany at the Academic Society of Cracow, Academy of Sciences and Letters and the Polish Academy of Sciences and Letters (1818-1952-2000). Kraków 2004, s. 459. ISBN 83-89648-14-8.
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Roczniki Towarzystwa Naukowego dostępne w Sieci (Katalog HINT)

Alojzy Rafał Estreicher (ur. 21 czerwca 1786 w Krakowie, zm. 1 sierpnia 1852 w Krakowie) – botanik i entomolog polski, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
Warto wiedzieć że... beta
Antoni Mikołaj Matakiewicz (ur. 5 grudnia 1784 w Łańcucie , zm. 29 grudnia 1844 w Krakowie) – polski naukowiec, prawnik i filozof, notariusz, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.
Sebastian Girtler (ur. 18 stycznia 1767 w Krakowie, zm. 15 sierpnia 1833 w Krzeszowicach) – polski lekarz i filozof, naukowiec, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.
WorldCat – katalog rozproszony łączący zbiory 71 000 bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.
Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie.
Organizacja (od gr. organon, łac. organum – wyspecjalizowana część pełniąca jakąś funkcję w całości) – wieloznaczne i interdyscyplinarne pojęcie z zakresu nauk o zarządzaniu, socjologii, psychologii.
Jan Marian Małecki, Jan M. Małecki (ur. 8 grudnia 1926 w Sosnowcu, zm. 12 czerwca 2017) – polski historyk, profesor, rektor Akademii Ekonomicznej w Krakowie w latach 1981–1984. Badacz dziejów Krakowa.
Leon Laurysiewicz (ur. 21 marca 1798 w Peresołowicach, zm. 18 czerwca 1854 w Krakowie ) – polski naukowiec i ksiądz greckokatolicki, teolog i filozof rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.