Tomizm
Przeczytaj także...
Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie postuluje większość religii. Zajmuje się nim teologia i filozofia, gdzie jest ono uważane za zagadnienie metafizyczno-egzystencjalne. Ze względu na duże zróżnicowanie rozumienia tego pojęcia, trudno jest o jego jednoznaczną definicję (co dodatkowo utrudniają założenia teologiczne związane z tym zagadnieniem, pochodzące z poszczególnych religii). Jako najbardziej różniące się od siebie, należy wyodrębnić definicje używane przez religie politeistyczne i monoteistyczne, deizm, panteizm oraz panenteizm.Filozofia świata islamu, filozofia muzułmańska (zwłaszcza dla średniowiecza używa się także niedokładnych określeń filozofia arabska, klasyczna filozofia arabska, średniowieczna filozofia arabska) - zespół tradycji filozoficznych kultywowanych na terenach objętych przez islam, przy czym nie zawsze zgodnych z islamską ortodoksją religijną.
Mieczysław Albert Maria Krąpiec, OP (ur. 25 maja 1921 w Berezowicy Małej – zm. 8 maja 2008 w Lublinie) – katolicki prezbiter, dominikanin, profesor filozofii, tomista, teolog, humanista, wieloletni rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, współtwórca Lubelskiej Szkoły Filozoficznej, inicjator wydawania i przewodniczący komitetu naukowego Powszechnej Encyklopedii Filozofii.
Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie postuluje większość religii. Zajmuje się nim teologia i filozofia, gdzie jest ono uważane za zagadnienie metafizyczno-egzystencjalne. Ze względu na duże zróżnicowanie rozumienia tego pojęcia, trudno jest o jego jednoznaczną definicję (co dodatkowo utrudniają założenia teologiczne związane z tym zagadnieniem, pochodzące z poszczególnych religii). Jako najbardziej różniące się od siebie, należy wyodrębnić definicje używane przez religie politeistyczne i monoteistyczne, deizm, panteizm oraz panenteizm.Filozofia świata islamu, filozofia muzułmańska (zwłaszcza dla średniowiecza używa się także niedokładnych określeń filozofia arabska, klasyczna filozofia arabska, średniowieczna filozofia arabska) - zespół tradycji filozoficznych kultywowanych na terenach objętych przez islam, przy czym nie zawsze zgodnych z islamską ortodoksją religijną.
Mieczysław Albert Maria Krąpiec, OP (ur. 25 maja 1921 w Berezowicy Małej – zm. 8 maja 2008 w Lublinie) – katolicki prezbiter, dominikanin, profesor filozofii, tomista, teolog, humanista, wieloletni rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, współtwórca Lubelskiej Szkoły Filozoficznej, inicjator wydawania i przewodniczący komitetu naukowego Powszechnej Encyklopedii Filozofii.
Tomizm – system filozoficzny oparty na poglądach św. Tomasza z Akwinu. Tomizm wywodzi się z filozofii średniowiecznej, a jego różne nurty są żywe aż do dnia dzisiejszego.
Charakterystyka[]
Tomizm bazuje na filozofii Arystotelesa tylko częściowo, ponieważ jest w dużym stopniu nowatorskim systemem. Przejmuje z filozofii arabskiej realną różnicę między istotą i istnieniem. Głównymi pojęciami są: istnienie, punkt, możność, kondycja, materia, przyczyna sprawcza, przyczyna, substancja, przypadłości, istota.
Mieczysław Gogacz (ur. 17 listopada 1926 w Nadrożu koło Rypina) – profesor filozofii, przedstawiciel tomizmu, w którym reprezentuje nurt oczyszczania myśli św. Tomasza z arystotelizmu oraz neoplatonizmu. Ponadto zajmuje się historią filozofii średniowiecznej, zagadnieniami ontycznymi, teorią poznania, estetyki, pedagogiki, teorii kultury, mistyki i życia religijnego. Honorowy Obywatel Miasta Rypina.Stefan Swieżawski (ur. 10 lutego 1907 w Hołubiu, zm. 18 maja 2004 w Konstancinie-Jeziornie) – polski historyk filozofii, autor ponad 250 prac naukowych, w tym Dziejów filozofii europejskiej w XV wieku, najobszerniejszego dzieła w literaturze światowej poświęconego filozofii tego okresu.
Cechy charakterystyczne tomizmu to:
Neotomizm[]
Powstanie neotomizmu zainspirował Leon XIII w encyklice Aeterni Patris z 1879, zachęcając do studiowania dzieł Ojców Kościoła oraz św. Tomasza.
Neotomizm – współczesna wersja tomizmu, główny kierunek filozoficzny neoscholastyki, popularny w łonie katolicyzmu. Neotomiści opowiadają się za tzw. klasyczną koncepcją filozofii, akcentują różnicę między nauką a religią i sztuką; za "filozofię pierwszą" uznają teorię bytu. Istotnymi wyróżnikami neotomizmu są: realizm, pluralizm, hylemorfizm, teizm, intelektualizm, klasyczna koncepcja prawdy, umiarkowany realizm pojęciowy.Piękno – pozytywna właściwość estetyczna bytu wynikająca z zachowania proporcji, harmonii barw, dźwięków, stosowności, umiaru i użyteczności, odbierana przez zmysły. Istnieje piękno idealne, duchowe, moralne, naturalne, cielesne, obiektywne i subiektywne. Pojęcie to jest silnie związane z teorią estetyki, prawdy i dobra.
W Polsce największe znaczenie mają obecnie 2 nurty tomizmu:
Zobacz też[]
Bibliografia[]
Linki zewnętrzne[]
Ojcowie Kościoła (łac. Patres Ecclesiae) – pisarze i teologowie we wczesnym chrześcijaństwie, w epoce bezpośrednio po czasach apostolskich, aż do czasów średniowiecza. Pierwszymi Ojcami Kościoła byli Ojcowie Apostolscy (Patres apostolici), nazwani tak ze względu na to, iż uczestniczyli jeszcze w Kościele, któremu przewodzili Apostołowie lub pisali pod bezpośrednim wpływem życia Kościoła czasów apostolskich. Okres ojców trwał aż do VIII wieku. Doktryna starożytnych i wczesnośredniowiecznych ojców Kościoła, a także dział teologii zajmujący się ich nauczaniem, nazywa się patrystyką.Tomasz z Akwinu, Akwinata, łac. Thoma de Aquino (ur. ok. 1225, zm. 7 marca 1274) – filozof scholastyczny, teolog, członek zakonu dominikanów. Był jednym z najwybitniejszych myślicieli w dziejach chrześcijaństwa. Święty Kościoła katolickiego; jeden z doktorów Kościoła, który nauczając przekazywał owoce swej kontemplacji (łac. contemplata aliis tradere).
Warto wiedzieć że... beta
Dobro – jedno z podstawowych (pierwotnych) pojęć etycznych, utożsamiane z pojęciem bytu. W moralności dobro określa poprawność (zgodność z normami moralnymi) czynów i zachowań człowieka.
Byt (gr. το ον to on lub ουσια ousia; łac. ens) – podstawowe filozoficzne pojęcie ontologii (bądź metafizyki). Byt rozumiany był przez filozofów w historii na wiele różnych sposobów.
Leon XIII (łac. Leo XIII, właśc. Gioacchino Vincenzo Raphaelo Luigi Pecci; ur. 2 marca 1810 w Carpineto, zm. 20 lipca 1903 w Watykanie) – papież w okresie od 20 lutego 1878 do 20 lipca 1903.
Zachodnioeuropejska filozofia średniowieczna – okres w historii filozofii obejmujący różne nurty filozoficzne średniowiecza, uprawianych na obszarze zachodniego chrześcijaństwa.
Zło – jedno z podstawowych (pierwotnych) pojęć etycznych, utożsamiane z pojęciem niebytu. W moralności zło stanowi przeciwieństwo dobra.
Summa theologiae (Suma teologii, często też Suma teologiczna) - jedno z głównych dzieł filozoficzno-teologicznych świętego Tomasza z Akwinu, a zarazem jedno z głównych dzieł średniowiecznej filozofii i teologii.
Jacques Maritain (ur. 18 listopada 1882 w Paryżu, zm. 28 kwietnia 1973) – francuski filozof, teolog i myśliciel polityczny.