• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Toledo - Hiszpania



    Podstrony: 1 [2] [3] [4]
    Przeczytaj także...
    Hispania Tarraconensis – prowincja rzymska, której stolicą było Tarraco (dzisiejsza Tarragona w Katalonii). Jako prowincja powstała w 27 p.n.e.. Była prowincją cesarską, a namiestnik posiadał tytuł legatus Augusti pro praetore. W prowincji, w dzisiejszym León, stacjonował legion Legion VII Gemina, przy pomocy którego gubernator prowincji Galba zdobył cesarską władzę. W 293 r. cesarz Dioklecjan podzielił prowincję na trzy jednostki terytorialne: Terraconensis, Gallaecia i Carthaginiensis.Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie (dosł. "leśni ludzie") – lud germański, odłam Gotów. W IV wieku przyjęli arianizm (dzięki Biblii przetłumaczonej przez Wulfilę na język gocki).
    Toledo
    Fasada katedry

    Toledo (łac.: Toletum, arab.: طليطلة Ṭulayṭulah) – miasto w środkowej Hiszpanii (ok. 70 km na południe od Madrytu), ok. 83 tys. mieszk. (2011) i pow. 232,1 km². Leży na wzgórzu w zakolu rzeki Tag. Stolica wspólnoty autonomicznej Kastylia-La Mancha i prowincji Toledo. Ośrodek przemysłu lekkiego, spożywczego i rzemiosła artystycznego. Znany ośrodek turystyczny, kultu religijnego – siedziba prymasów Hiszpanii. Jeden z najcenniejszych klejnotów hiszpańskiej architektury. Wielu znanych ludzi i artystów urodziło się lub mieszkało w Toledo, m.in. Al-Zarkali, Garcilaso de la Vega, Eleonora z Toledo, Alfons X Mądry i El Greco.

    Chrześcijaństwo, chrystianizm (gr. Χριστιανισμóς, łac. Christianitas) – monoteistyczna religia objawienia, bazująca na nauczaniu Jezusa Chrystusa zawartym w kanonicznych ewangeliach. Jej wyznawcy uznają w nim obiecanego Mesjasza i Zbawiciela, który ustanowił Królestwo Boże poprzez swoje Zmartwychwstanie. Kanon wiary chrześcijańskiej został spisany w Nowym Testamencie i przekazywany jest przez Kościoły.Burgos – miasto w północnej Hiszpanii, położone na skraju Mesety Iberyjskiej nad rzeką Arlanzón, w regionie Kastylia i León, ośrodek administracyjny prowincji Burgos. Z liczbą 178 966 mieszkańców jest 37. miastem Hiszpanii i drugim (po Valladolid) miastem regionu Kastylia i León pod względem ludności.

    Do 1561 Toledo było stolicą Królestwa Kastylii.

    Historia[ | edytuj kod]

  • Osada założona przez Iberów;
  • W 192 p.n.e. zdobyta przez Rzymian, nazwana Toletum, była centrum administracyjnym i handlowym prowincji Hispania Tarraconensis;
  • Od V w. pod władzą Wizygotów, od rządów Liuvigilda (Leovigilda) w VI w. stolica ich państwa i centrum religijne (nadal arcybiskup Toledo jest prymasem Hiszpanii);
  • 400-702: 18 synodów biskupów w Toledo
  • 711–1085, pod panowaniem Maurów; Toledo było wielkim ośrodkiem rzemiosła, szczególnie produkcji broni i jedwabiu. Pozostawało jednak w cieniu Kordoby i Sewilli. W czasach kalifatu kordobańskiego przeżywało swój „złoty wiek”, odznaczający się koegzystencją muzułmanów, Żydów i chrześcijan;
  • 1036–85, po rozpadzie kalifatu kordobańskiego stolica jednego z najbogatszych państw (taifa) muzułmańskiego Al-Andalus, obejmującego centralną część Półwyspu Iberyjskiego;
  • W 1085 zdobyte podczas rekonkwisty przez króla Alfonsa VI, zostało stolicą Kastylii;
  • W 1492 wygnanie Żydów;
  • 1520–21, ośrodek powstania miast kastylijskich przeciwko próbie ograniczania wolności miast przez Karola V;
  • Od 1561, po przeniesieniu stolicy do Madrytu utrata znaczenia gospodarczego i politycznego;
  • W 1609 wypędzenie morysków;
  • VII–IX 1936 obrona Alkazaru przez zwolenników Francisco Franco przed siłami republikańskimi (w czasie wojny domowej 1936-39), później miasto opanowane przez frankistów.
    • Puerta del Sol

    Zabytki[ | edytuj kod]

  • Katedra Najświętszej Marii Panny, po katedrze w Burgos, najbardziej znacząca budowla gotycka w Hiszpanii. Budowana w latach 1227-1493 na miejscu pierwszej katedry, zamienionej w czasach władzy Maurów na meczet. Na fasadach widać wpływy francuskiego gotyku. Wieża południowa nieukończona, jedynie zamknięta barokową kopułą.; wieża północna o wys. 90 m.
    • Przed wejściem do katedry krużganek z XIV w., przebudowany w XV–XVI i XVIII w. We wnętrzu, 5-nawowym, o dług. 112 m i szer. 56 m o wystroju barokowym – 22 kaplice, m.in.:
  • Capilla de San Juan, mieszcząca przebogaty skarbiec a w nim słynną monstrancję o wys. ok. 3,0 m, najważniejszy element procesji w Boże Ciało;
  • Capilla Mayor, ze wspaniałymi bogato rzeźbionymi ścianami ołtarza, po obu stronach którego znajdują się grobowce królów, książąt i biskupów;
  • Capilla Mozarabe, w której odprawiana jest msza według liturgii mozarabskiej (według obrządku Wizygotów, żyjących pod panowaniem Maurów);
  • Capilla Santiago, z mistrzowsko rzeźbionym grobowcem A. de la Luna i jego żony;
  • Chór, z należącymi do najpiękniejszych na świecie stallami w stylu gotyckim i renesansowym;
  • Zakrystia, z obrazami El Greco i Goi;
  • Alkazar, twierdza z XI wieku, po ciągłych uszkodzeniach odbudowywany. W trakcie oblężenia w 1936 r. całkowicie zniszczony. Odbudowany zgodnie z planami z czasów Karola V. Wewnątrz muzeum z pamiątkami po wojnie domowej;
  • Castillo de San Servando, średniowieczny zamek nad brzegiem Tagu;
  • Kościoły:
  • San Tome z XIV w., dawny meczet w stylu mudejar, znany z obrazu El Greco Pogrzeb hrabiego Orgaza;
  • San Juan de los Reyes z XV/XVI w., zbudowany w stylu izabelińskim początkowo miał zostać miejscem pochówku Królów Katolickich, zamiar zmieniono po zdobyciu Grenady;
  • San Roman z XII w., obecnie muzeum ze zbiorami z czasów Wizygotów;
  • Santo Cristo de la Luz z X/ XII w. przebudowany z meczetu, w stylu mudejar;
  • Santiago del Arrabal z XII w., w stylu mudejar;
  • klasztor del Cristo de la Vega z XI w. w stylu mudejar;
  • Santa Maria la Blanca z XII w., przekształcona z synagogi na kościół w XV w., z pięknymi wnętrzami w stylu mudejar; podobno najstarszy istniejący budynek synagogi w Europie;
  • Synagoga El Transito z 1356, mieści muzeum Żydów sefardyjskich;
  • meczet Tornerías Mosque z XI w;
  • Pałace, m.in. Palacio de Fuensalida z XV w.; pałac arcybiskupi z XVI/XVII w.; Galiana Palace z XIII w stylu mudejar;
  • Ratusz z XVII w.;
  • 'Hospital de Tavera – Museum Duque de Lerma z XVI w. w stylu renesansowym;
  • Ruiny budowli rzymskich i średniowiecznych, m.in. bramy: Puerta Vieja de Bisagra z XI w., Puerta Nuevade de Bisagra z XVI w., Puerta del Sol z XIV w., w stylu mudejar, Puerta del Cambron – muzułmańska i XVI w;
  • Mosty , m.in. Puente de Alcantara z IX w.;
  • Muzea:
  • Museo-Hospital de Santa Cruz, w dawnym renesansowym szpitalu z XVI w. Druga pod względem ważności (po Prado w Madrycie) galeria malarstwa hiszpańskiego;
  • Casa del Greco, rezydencja magnacka z XIV/XV w., dom El Greco; posiada obrazy mistrza oraz innych malarzy ze szkoły Murilla i Velazqueza;
  • Muzeum Archeologiczne, ze znaleziskami z czasów rzymskich i wizygockich.

  • Alkazar w Toledo.

    Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.Al-Andalus (الأندلس) – arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego, nadana przez jego muzułmańskich zdobywców. Odnosi się ona zarówno do emiratu (ok. 750-929) jak i do kalifatu Kordoby (929-1031), a w szczególności do królestw Taify; może być używana również do ogólnego określenia terytoriów pod rządami muzułmanów (711-1492). Podczas powolnego procesu Rekonkwisty, ziemie iberyjskie były stopniowo ponownie zdobywane przez chrześcijan zajmujących północne enklawy, a nazwa "al-Andalus" zaczęła odnosić się tylko do zdominowanych przez islam ziem na południu.

  • Katedra w Toledo (XIII w.)

  • Zamek templariuszy Malpica.

  • Ratusz w Toledo (XVII w.)

  • Kościół Santo Cristo de la Luz w Toledo (999 r.)

  • Kościół Santiago del Arrabal w Toledo (XIII w.)

    Kastylia-La Mancha (hiszp. Castilla-La Mancha) – wspólnota autonomiczna w środkowej Hiszpanii, w znacznej części pokrywająca się terytorialnie z krainą historyczną Nowa Kastylia. Graniczy z Kastylią i Leónem, Madrytem, Walencją, Murcją, Aragonią, Andaluzją i Estremadurą. Jest jednym z najsłabiej zaludnionych regionów Hiszpanii.Madryt (hiszp. Madrid) – stolica i największe miasto Hiszpanii, położony w środkowej części kraju u podnóża Sierra de Guadarrama (Wyżyna Kastylijska) nad rzeką Manzanares.

  • Klasztor San Juan de los Reyes w Toledo (XV w.)

  • Klasztor San Juan de los Reyes w Toledo, krużganki.

  • Historyczny dworzec kolejowy w Toledo.

  • Santa Cruz Hospital (XVI w.) w Toledo, dziedziniec.

  • Dom El Greco w Toledo.

  • Kościół San Román w Toledo (XII w.)

    Kordoba lub Kordowa (hiszp. Córdoba) – miasto w południowej Hiszpanii, nad rzeką Gwadalkiwir, stolica prowincji Kordoba, w regionie Andaluzja. Ośrodek przemysłowy, naukowy oraz turystyczny o znaczeniu światowym.Sefardyjczycy (także Spaniolowie, Żydzi sefardyjscy; od hebr. ספרד Sefarad "Hiszpania i Portugalia") – określenie ludności żydowskiej zamieszkującej obszar Półwyspu Iberyjskiego, posługującej się dialektami judeo-romańskimi.

  • Puerta de Alfonso VI w Toledo.

  • Puerta del Cambrón w Toledo (1572–1577).

  • Puente de San Martín w Toledo.



    • Podstrony: 1 [2] [3] [4]




    Warto wiedzieć że... beta

    Meczet (arab. مسجد masdżid; l.mn. مساجد masadżid) – miejsce kultu muzułmańskiego. Słowo meczet oznacza dowolny budynek, w którym oddaje się cześć Bogu, niezależnie od jego architektury.
    Japonia (jap. 日本, trb. Nihon lub Nippon) – państwo wyspiarskie usytuowane na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys. km. Archipelag rozciąga się niemal południkowo (Japończycy utrzymują, że ich kraj ma kształt „trzydniowego Księżyca”) pomiędzy 45°33′ a 20°25′ stopniem szerokości północnej, od Morza Ochockiego na północy do Morza Wschodniochińskiego i Tajwanu na południu. Stolica Tokio jest usytuowana prawie dokładnie na tej samej szerokości geograficznej co Ateny, Pekin, Teheran i Waszyngton.
    Hiszpania jest podzielona na 17 wspólnot autonomicznych (hiszp. Comunidades Autónomas), które cieszą się dużą autonomią (głównie w kwestiach szkolnictwa, podatków itd.) Są to:
    Grenada (Granada) – miasto w płd. Hiszpanii, w dolinie rzeki Genil (dopływ rzeki Gwadalkiwir), w Górach Betyckich, 271 tys. mieszkańców (1994). Stolica prowincji Grenada, w regionie Andaluzja. Ośrodek handlowy, przemysłowy i kulturalny. Jedna z najważniejszych miejscowości turystycznych w Hiszpanii, słynna z pięknego położenia, licznych zabytków i niezapomnianych krajobrazów. Szczególny urok Grenady polega na tym, że w ciągu kilku godzin można jeździć na nartach w górach Sierra Nevada, a potem kąpać się w Morzu Śródziemnym na Costa del Sol, oddalonym o ok. 70 km.
    Barok (z por. barocco – "perła o nieregularnym kształcie" lub z fr. baroque – "bogactwo ozdób") – główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się na zakres czasowy od końca XVI wieku do XVIII wieku. Uznany za oficjalny styl Kościoła katolickiego czasów potrydenckich, stąd pojawiające się jeszcze w połowie XX wieku zamienne określenia: "sztuka jezuicka" czy "sztuka kontrreformacyjna". W odróżnieniu od humanizmu antropocentrycznego doby renesansu, barok reprezentował humanizm teocentryczny. W znaczeniu węższym, barok to jeden z nurtów literackich XVII wieku, koegzystujący z klasycyzmem i manieryzmem; od niego XX-wieczni literaturoznawcy wyprowadzili jednak nazwę dla całej epoki.
    Francisco Franco Bahamonde, właśc. Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco y Bahamonde Salgado Pardo (wym. [fɾanˈθisko ˈfɾaŋko]; ur. 4 grudnia 1892 w Ferrol, zm. 20 listopada 1975 w Madrycie) – hiszpański dyktator wojskowy. Przywódca nacjonalistów w czasie hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939), szef Państwa Hiszpańskiego (hiszp. Jefe del Estado Español, 1936–1975), premier rządu, naczelny dowódca sił zbrojnych i przewodniczący Falangi (FET y JONS, od 1958 Ruch Narodowy), tytułowany Przywódcą Ostatecznej Krucjaty i Hiszpańskiej Schedy, Liderem Wojny Wyzwoleńczej przeciw Komunizmowi i jego Współsprawcom (El Caudillo de la Última Cruzada y de la Hispanidad, El Caudillo de la Guerra de Liberación contra el Comunismo y sus Cómplices).
    Diego Rodriguez de Silva y Velázquez (ochrzcz. 6 czerwca 1599 w Sewilli, zm. 6 sierpnia 1660 w Madrycie) – hiszpański malarz, przedstawiciel baroku, portrecista, nadworny malarz króla Filipa IV.

    Reklama

    Czas generowania strony: 1.082 sek.