Tilapia
Przeczytaj także...
Sir Andrew Smith (ur. 3 grudnia 1797 w Hawick, Roxburghshire w Szkocji, zm. 11 sierpnia 1872 w Londynie) – szkocki etnolog, zoolog i lekarz. Jest uznawany za twórcę podwalin zoologii południa Afryki. Wiele pracy poświęcił opisom nowych gatunków zwierząt w publikacji Illustrations of the Zoology of South Africa.Tilapia mariae – gatunek słodko- i słonawowodnej, roślinożernej ryby okoniokształtnej z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae), użytkowany gospodarczo jako ryba konsumpcyjna, komercyjnie poławiany dla potrzeb akwarystyki. Dzięki wysokiej płodności, agresywnym zachowaniom oraz plastyczności ekologicznej stał się gatunkiem inwazyjnym i znaczącym szkodnikiem na obszarach introdukcji.
California Academy of Sciences jest jednym z największych muzeów historii naturalnej na świecie. Akademia powstała w 1853 roku jako społeczność naukowa i do tej pory prowadzi szereg pierwotnych badań z wystawami i edukacją, stając się jednym z najbardziej prężnych muzeów z XX wieku.
Sir Andrew Smith (ur. 3 grudnia 1797 w Hawick, Roxburghshire w Szkocji, zm. 11 sierpnia 1872 w Londynie) – szkocki etnolog, zoolog i lekarz. Jest uznawany za twórcę podwalin zoologii południa Afryki. Wiele pracy poświęcił opisom nowych gatunków zwierząt w publikacji Illustrations of the Zoology of South Africa.Tilapia mariae – gatunek słodko- i słonawowodnej, roślinożernej ryby okoniokształtnej z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae), użytkowany gospodarczo jako ryba konsumpcyjna, komercyjnie poławiany dla potrzeb akwarystyki. Dzięki wysokiej płodności, agresywnym zachowaniom oraz plastyczności ekologicznej stał się gatunkiem inwazyjnym i znaczącym szkodnikiem na obszarach introdukcji.
California Academy of Sciences jest jednym z największych muzeów historii naturalnej na świecie. Akademia powstała w 1853 roku jako społeczność naukowa i do tej pory prowadzi szereg pierwotnych badań z wystawami i edukacją, stając się jednym z najbardziej prężnych muzeów z XX wieku.
Tilapia – rodzaj słodkowodnych ryb okoniokształtnych z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae), ustanowiony przez Andrew Smitha w 1840 roku. Nazwa rodzaju pochodzi z języka Buszmenów i oznacza rybę.
Występowanie[ | edytuj kod]
Budowa[ | edytuj kod]
Ciało krępe, krótkie lub średnio wydłużone, dość wysokie. Pomiędzy twardymi i miękkimi promieniami płetwy grzbietowej brak widocznej przerwy. Zęby małe, ścieśnione, wszystkie karbowane, ułożone w 2 lub więcej rzędach w każdej szczęce. Łuski duże. Jednolite ubarwienie ciała zmienia się w zależności od stanu emocjonalnego ryby, a także w okresie godowym.
Lewant (od wł. levante – wschód) – pochodzące z języka włoskiego określenie krajów leżących na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Granice wyznaczają: Morze Śródziemne, Taurus, Mezopotamia, pustynie Półwyspu Arabskiego i Morze Czerwone. Obszar ten obejmuje dzisiejsze państwa: Syrię, Jordanię, Liban, Izrael oraz Autonomię Palestyńską. W szerszym znaczeniu do Lewantu zalicza się również Azję Mniejszą (Turcja) i Egipt.Łuski – cienkie płytki kostne pokryte szkliwem osadzone w kieszonkach, stanowiące osłonę ciała, przeważnie ułożone w podłużne i poprzeczne szeregi, zachodzące na siebie dachówkowato, pokryte śluzem. U wielu gatunków kolor łusek pełni funkcję maskującą. Są one wytworem skóry właściwej. Łuski wraz z pokrywającym je śluzem zmniejszają opór ciała poruszającej się ryby. Łuski ryb przyrastają okresowo. Wiosną i latem ryby rosną szybko, linie przyrostu łusek są szersze i ułożone rzadziej; widać je w postaci jasnych pasków. Jesienią i zimą linie przyrostu są węższe i tworzą paski ciemne. Na podstawie liczby pasków można określić wiek ryby.
Taksonomia i filogeneza[ | edytuj kod]
Definicja taksonomiczna rodzaju Tilapia była zmieniana wielokrotnie, m.in. przez Bleekera, Boulengera i Pellegrina. Również zakres umieszczanych w nim gatunków ulegał ciągłym zmianom. Na podstawie analiz morfologicznych Regan, Trewavas i Stiassny uznali Tilapia za takson monofiletyczny, co nie zostało potwierdzone badaniami molekularnymi. Analizy filogenetyczne różnych autorów wykazały, w zależności od wybranych markerów, istnienie w obrębie rodzaju Tilapia od 2 do 5 grup odległych filogenetycznie. Autorzy ci uznali takson za parafiletyczny. Oczekiwana jest rewizja taksonomiczna rodzaju. Klett i inni proponują pozostawienie w rodzaju tylko gatunku typowego T. sparrmanii. Schwarzer i inni sugerują monofiletyzm wąskiej grupy gatunków z południowo-wschodniej Afryki, do której zaliczyli T. sparrmanii, T. ruweti, T. baloni i T. guinasana.
Okoniokształtne (Perciformes) - najliczniejszy rząd ryb promieniopłetwych obejmujący co najmniej 150, a według niektórych źródeł nawet 180 rodzin. Gatunki zaliczane do okoniokształtnych są bardzo zróżnicowane pod względem budowy ciała, zajmowanego siedliska i prowadzonego trybu życia. Występują niemal we wszystkich zbiornikach wodnych na Ziemi. Większość stanowią gatunki morskie. Są najmłodszą filogenetycznie grupą ryb.Pieter Bleeker (10 lipca 1819 Zaandam – 24 stycznia 1878 Haga) - holenderski lekarz i ichtiolog. Badacz ryb Azji Południowo-Wschodniej.
Klasyfikacja[ | edytuj kod]
Gatunki zaliczane do tego rodzaju:
Gatunkiem typowym rodzaju jest Tilapia sparrmanii.
Tilapia buttikoferi
Tilapia cabrae
Tilapia rendalli
Przypisy[ | edytuj kod]
- Tilapia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- Thomas George. The most recent nomenclature of Tilapia species in Canada and The Sudan. „Aquaculture Association of Canada (Spec. publ.)”. 10, s. 33–37, 2006 (ang.).
- M. J. P. van Oijen. The generic classification of the haplochromine cichlids of Lake Victoria, East Africa. „Zoologische Verhandelingen”. 302, s. 57–110, 1996 (ang.). (pdf)
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- ↑ V. Klett, A. Meyer. What, if Anything, is a Tilapia?—Mitochondrial ND2 Phylogeny of Tilapiines and the Evolution of Parental Care Systems in the African Cichlid Fishes. „Molecular Biology and Evolution”. 19 (6), s. 865–883, 2002 (ang.). (pdf)
- Schwarzer et al. The root of the East African cichlid radiations. „BMC Evolutionary Biology”. 9, s. 186, 2009. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186 (ang.).
- Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-12-05] (ang.).
- Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łacińską )
Takson monofiletyczny – takson, który obejmuje wszystkich potomków wspólnego przodka, znanego lub hipotetycznego. Przykładami są ssaki lub gąbki.Marker genetyczny – charakterystyczna właściwość organizmu wykorzystywana do określenia jego genotypu. Zwykle jest to obecność lub brak jakiegoś genu lub białka, albo występowanie jakiejś szczególnej jego postaci. Markery genetyczne znajdują też zastosowanie do identyfikowania osób lub osobników zwierząt czy roślin, identyfikowania gatunków i szczepów drobnoustrojów oraz do określania wzajemnego położenia poszczególnych genów w genomie jakiegoś organizmu (mapowania genomu).
Warto wiedzieć że... beta
Gatunek (łac. species, skrót sp.) – termin stosowany w biologii w różnych znaczeniach, zależnie od kontekstu, w jakim występuje. Najczęściej pod pojęciem gatunku rozumie się:
Gatunek typowy – gatunek wyznaczony przez systematyków jako typ nomenklatoryczny rodzaju. Typ nie musi być typowym przedstawicielem reprezentowanego taksonu, nie musi też świadczyć o jego zmienności. Typ umożliwia identyfikację taksonów. Okazy będące typami przechowywane są w specjalnych kolekcjach, a miejsce przechowywania wzorca jest dokładnie znane. W razie wątpliwości można odwołać się do gatunku typowego i wyróżnionych dla niego cech diagnostycznych.
Rodzaj (łac. genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek lub monofiletyczną grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej cech taksonomicznych. Nazwą rodzaj określany jest też każdy takson w randze rodzaju.
Afryka – drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi. Ma 30,37 mln km² powierzchni, czyli ponad 20,3% ogólnej powierzchni lądowej naszego globu. Przechodzi przez niego południk 0°, obydwa zwrotniki i równik.
Ethelwynn Trewavas (ur. 5 listopada 1900 w Penzance, zm. 16 sierpnia 1993 w Reading) – brytyjska ichtiolożka, związana z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Pamiętana jest głównie za prace nad rybami z rodzin Cichlidae i Sciaenidae. Współpracowała m.in. z Charlesem Tatem Reganem.
Catalog of Fishes – internetowa baza danych poświęcona taksonomii ryb, przeznaczona głównie dla ichtiologów i innych biologów, utworzona przez Williama Eschmeyera z California Academy of Sciences w San Francisco oraz Ronalda Fricke z Muzeum Historii Naturalnej (Staatliches Museum für Naturkunde) w Stuttgarcie, przy wsparciu California Academy of Sciences.
DOI (ang. digital object identifier – cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego) – identyfikator dokumentu elektronicznego, który w odróżnieniu od identyfikatorów URL nie zależy od fizycznej lokalizacji dokumentu, lecz jest do niego na stałe przypisany.