Tasmania

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Tasmania – wyspa u południowo-wschodnich wybrzeży kontynentu australijskiego, a zarazem najmniejszy stan Australii. W skład stanu Tasmania wchodzą też mniejsze wyspy w Cieśninie Bassa oraz wyspa Macquarie – pow. 128 km² (w południowej części Oceanu Spokojnego).

Abel Janszoon Tasman (ur. w 1603 w Lutjegast w Republice Niderlandów, zm. 10 października 1659 w Batawii w Holenderskich Indiach Wschodnich) – holenderski żeglarz, odkrywca i kupiec.Bukan, buk południowy, notofagus (Nothofagus Blume) – rodzaj roślin z rodziny bukanowatych (Nothofagaceae Kuprian.), obejmujący około 38 gatunków. Do rodzaju tego należą zarówno drzewa zimozielone jak i zrzucające liście. Występuje na półkuli południowej i jest tam odpowiednikiem buka z półkuli północnej. Występuje od Nowej Gwinei, poprzez zachodnią Australię, Nową Zelandię po południową część Ameryki Południowej.

Geografia[ | edytuj kod]

Wyspa Tasmania, położona ok. 300 km na południe od wybrzeża Australii, jest górzysta i ma wspólną historię geologiczną z górami we wschodniej części Australii (Wielkie Góry Wododziałowe), od których oddziela ją Cieśnina Bassa i jęzor półotwartego Morza Tasmana. Znaczną część wyspy zajmuje Płaskowyż Centralny, zbudowany z osadów paleozoicznych przykrytych jurajskimi skałami magmowymi, ograniczony od północy i wschodu przeszło 600-metrowym uskokiem. W najwyższych partiach górskich występują ślady zlodowacenia. Na północnym wschodzie wznosi się masyw Ben Lomond (do 1573 m n.p.m.), wyraźnie oddzielony od płaskowyżu obniżeniem o nazwie Tamar. Najwyższym szczytem wyspy jest Mount Ossa (1617 m n.p.m.) położony w północnej części.

Zoofag, mięsożerca – gatunek zwierzęcia lub rośliny odżywiający się żywymi lub martwymi tkankami zwierzęcymi. Wśród zoofagów wyróżnia się drapieżniki, padlinożerców oraz pasożyty.Cieśnina Bassa (ang. Bass Strait) – cieśnina między Australią (Wiktoria) a Tasmanią. Na zachodzie sąsiaduje z Wielką Zatoką Australijską. Jej powierzchnia to 70 000 km², długość 490 km, szerokość 287 km, temperatura wód powierzchniowych ok. 14C. Zasolenie około 35%.

Tasmania ma urozmaiconą linię brzegową, gęstą sieć rzek i liczne jeziora polodowcowe. Brzegi wyspy są niewysokie i wyrównane, z wyjątkiem południowego wybrzeża, które tworzą wysokie klify.

Flora[ | edytuj kod]

Tasmania jest najbardziej zalesionym stanem Australii. Znaczną część wyspy porastają lasy z przewagą eukaliptusa (na północy i wschodzie) lub buka południowego (na południowym zachodzie). Powyżej 1200 m n.p.m. roślinność ma charakter alpejski. Dzika przyroda zajmuje ok. ¼ powierzchni wyspy. Tasmańskie góry porastają eukaliptusowe lasy, gdzie rośnie Eucalyptus regnans. Wyższe partie gór porastają niskie odmiany eukaliptusów i drzew iglastych takich jak Athrotaxis. Poza drzewami występują także zbiorowiska krzewiaste i rośliny poduszkowe.

Truganini (ur. 1812, zm. 8 maja 1876 w Hobart) – Aborygenka tasmańska, znana z roli, jaką odegrała w Czarnej wojnie oraz opinii ostatniej Aborygenki czystej krwi na Tasmanii (chociaż inne źródła mówią, że ostatnią tasmańską aborygenką była Fanny Cochrane Smith).Jezioro polodowcowe – rodzaj jeziora powstałego w zagłębieniu terenu utworzonym wskutek działalności lodowca lub lądolodu, charakterystyczny dla obszarów młodoglacjalnych. Woda tych jezior nie jest roztopową wodą lodowcową, bo ta dawno uległa wymianie, a nawet w pewnych przypadkach w jeziorze nigdy nie było wód roztopowych. W niektórych miejscach pojawiły się stale podmokłe obszary bagien i torfowisk.

Fauna[ | edytuj kod]

Tylko na Tasmanii w stanie dzikim występuje diabeł tasmański (Sarcophilus harrisii), największy współcześnie żyjący mięsożerny torbacz z rodziny niełazowatych (Dasyuridae). Wymarły wilkowór tasmański (Thylacinus cynocephalus, należący do rodziny wilkoworowatych Thylacinidae) był największym spośród drapieżnych torbaczy. Był to jedyny torbacz zagrażający dużym kangurom. Jego pysk zawierał komplet czterdziestu sześciu zębów, a szczęki mógł rozwierać pod kątem 180 stopni.

Monarcha Australii − tytuł głowy państwa australijskiego, którym obecnie jest królowa Elżbieta II. Australia jest jednym z królestw Wspólnoty Narodów (Commonwealth Realm), podobnie jak Kanada czy Nowa Zelandia, która związana jest unią personalną z Koroną brytyjską.Rośliny poduszkowe – grupa roślin należących do chamefitów. Są to niskie roślinki, o rozgałęzionych i skupionych blisko siebie pędach, tak, że tworzą przylegającą do podłoża płaską, lub półkulistą poduszkę. Rośliny takie występują w obszarach o surowym klimacie wysokogórskim, w tundrze, na pustyniach i półpustyniach. Niski wzrost i ciasne zbicie się liści rośliny w poduszkę daje jej lepszą ochronę przed zimnem, silnymi wiatrami, zapobiega nadmiernej utracie wody przez parowanie oraz pozwala wykorzystać ciepło nagrzanego przez słońce gruntu. Po zewnętrznej stronie tej poduszki znajdują się żywe liście.

Na Tasmanii żyje największy rak świata. To Astacopsis gouldi, który żyje do 60 lat i może osiągać 76 cm długości i ważyć 4,5 kg.

Klimat[ | edytuj kod]

Tasmania leży w obszarze wilgotnego morskiego klimatu podzwrotnikowego, wybrzeża południowe na obszarze klimatu umiarkowanego ciepłego. Roczne opady wynoszą od 1800 mm na zachodzie do 3500 mm w górach.

Największe miasta[ | edytuj kod]

Hobart – stolica i największe miasto na Tasmanii
Launceston – drugie pod względem liczby mieszkańców miasto na Tasmanii
Stan Tasmania dzieli się na 29 jednostek obszaru samorządu lokalnego (ang. local government area). Występują dwa rodzaje samorządów:Strefa Klimatów umiarkowanych – w klasyfikacji klimatów Wincentego Okołowicza jest to jedna z pięciu głównych stref klimatycznych. Obejmuje rozległą strefę klimatycznaą, dzieląca się na półkuli północnej na chłodniejszą północną i cieplejszą południową i na półkuli południowej na cieplejszą północną i chłodniejszą południową. Średnia roczna temperatura waha się od 0 °C do 10 °C, a opady atmosferyczne występują w różnych porach roku. Roczne amplitudy temperatur od około 20 °C w klimatach morskich do 45 °C w skrajnie kontynentalnych. Charakterystyczną formacją roślinną dla klimatu umiarkowanego w części chłodniejszej jest tajga, natomiast części cieplejszej lasy liściaste i mieszane (kraje Europy Środkowej i południowa, czasem też środkowa część Skandynawii). Pory roku są w tej strefie łatwo rozpoznawalne i wyznaczane przez przebieg temperatury (ciepła, wilgotna wiosna, ciepłe, zazwyczaj suche lato, chłodna, wilgotna jesień i zima, często z opadami śniegu).


Podstrony: 1 [2] [3] [4]




Warto wiedzieć że... beta

Rada Ustawodawcza Tasmanii (Tasmanian Legislative Council) - izba wyższa parlamentu australijskiego stanu Tasmania, składająca się z 15 członków wybieranych na czteroletnią kadencję w jednomandatowych okręgach wyborczych, przy zastosowaniu ordynacji preferencyjnej. Tradycyjnie większość członków Izby stanowią kandydaci startujący jako niezależni, spoza głównych partii (choć nie jest to żadna zasada, a jedynie efekt utrwalonych zachowań wyborców).
Wielkie Góry Wododziałowe (ang. Great Dividing Range) – łańcuch górski ciągnący się wzdłuż wschodnich wybrzeży Australii od Cieśniny Bassa na południu po półwysep Jork na północy na przestrzeni ponad 3500 km. Zostały wypiętrzone częściowo w orogenezie kaledońskiej, a częściowo w hercyńskiej.
Imperium brytyjskie – imperium kolonialne obejmujące dominia, kolonie, protektoraty, terytoria mandatowe i inne terytoria zależne należące do Wielkiej Brytanii lub przez nią zarządzane. Rozwinęło się z kolonii i placówek handlowych zakładanych przez Anglię pomiędzy końcem XVI a początkiem XVIII wieku. U szczytu swojej potęgi było największym imperium w historii świata i przez ponad stulecie było jedynym supermocarstwem. W 1925 roku imperium brytyjskie zamieszkiwało około 478 milionów ludzi, co stanowiło jedną czwartą ówczesnej ludności świata. Liczyło około 35,8 mln km² powierzchni, tj. prawie jedną czwartą powierzchni lądowej Ziemi. W rezultacie jego dziedzictwo polityczne, prawne i kulturowe, podobnie jak język angielski, rozprzestrzeniło się w wielu częściach świata. U szczytu swojej potęgi było często określane jako „imperium, nad którym nigdy nie zachodzi słońce”, gdyż dzięki jego rozległości zawsze istniało takie terytorium do niego należące, gdzie trwał dzień.
Izba Zgromadzenia Tasmanii (Tasmanian House of Assembly) - izba niższa parlamentu australijskiego stanu Tasmania, składająca się z 25 deputowanych wybieranych na czteroletnią kadencję. Wybory odbywają się z zastosowaniem metody pojedynczego głosu przechodniego, zaś na ich potrzeby stan podzielony jest na pięć pięciomandatowych okręgów wyborczych. Przywódca partii lub koalicji dysponującej większością w Izbie tradycyjnie obejmuje funkcję premiera stanu.
Australia (Związek Australijski, Commonwealth of Australia) – państwo położone na półkuli południowej, obejmujące najmniejszy kontynent świata, wyspę Tasmanię i inne znacznie mniejsze wyspy na Oceanie Indyjskim i Spokojnym. Jedyny kraj, który obejmuje cały kontynent. Siłą rzeczy nie posiada granic lądowych z żadnym państwem.
Biblioteka Narodowa Izraela (hebr. הספרייה הלאומית; dawniej: Żydowska Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka, hebr. בית הספרים הלאומי והאוניברסיטאי) – izraelska biblioteka narodowa w Jerozolimie.
Port Arthur – była kolonia karna na Półwyspie Tasmana na Tasmanii, położona około 80 kilometrów na południe od Hobart. W latach 70. XX wieku powstał tu skansen, będący najpopularniejszą atrakcją turystyczną wyspy.

Reklama