Taboryci – najbardziej radykalny odłam husytyzmu powstały po rozpadzie głównego nurtu na początku lat dwudziestych XV wieku skupiający chłopów i plebejuszy, propagujący gruntowne reformy doktryny i organizacji kościoła oraz stosunków społecznych i politycznych, dążący do zniesienia pańszczyzny i poddaństwa oraz wprowadzenia wspólnoty majątkowej.

Nazwa pochodzi od miasta Tábor w południowych Czechach, gdzie znajdowała się najważniejsza twierdza tej organizacji. Przywódcami taborytów byli m.in: Jan Žižka, Prokop Wielki, Prokopek. Po śmierci pierwszego, Taboryci rozdzielili się na Tabor właściwy i Sierotki. Po latach wojen husyckich, Taboryci zostali ostatecznie pokonani w roku 1434 przez katolików (oraz wspieranych przez nich utrakwistów, którzy wcześniej zdradzili) pod Lipanami. Doprowadziło to do m.in. zawarcia przez utrakwistów pokoju z papieżem i cesarzem Zygmuntem Luksemburskim, na mocy którego husyci wrócili na łono kościoła katolickiego i mogli przyjmować komunię pod dwiema postaciami, a Luksemburczyk został ponownie intronizowany na tron czeski. Taboryci nie zgadzali się wcześniej na ten pokój, ponieważ odrzucali władzę papieża i hierarchii kościelnej oraz chcieli rozpowszechnić swoją wiarę w całej Europie. Ruch taborycki przetrwał we wschodnich Czechach, gdzie znalazł się pod polityczną opieką Jerzego z Podiebradów. W 1457 roku pod wpływem nauk Piotra Chelczyckiego w Kunvaldzie koło Ujścia nad Orlicą przekształcił się w chrześcijańską gminę żyjącą według utopijnych idei, a od 1467 roku po synodzie w Lhotce pod Rychnovem w niezależny od utrakwistów i katolików kościół z własną hierarchią duchowną pod nazwą Jednota Braci Czeskich.

Przypisy

Bibliografia[]