• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Szoszoni

    Przeczytaj także...
    Owca kanadyjska, owca gruboroga, muflon kanadyjski (Ovis canadensis, ang. Bighorn Sheep) – jeden z dwóch (obok Ovis dalli) gatunków górskiej owcy z rzędu parzystokopytnych żyjącej w Ameryce Północnej. Dorosły samiec waży ok. 135 kg i jest wysoki na ok. 1 m (w kłębie).Indianie – najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana z trzech – obok Inuitów (Eskimosów) i Aleutów – grup ludności tubylczej (rdzennej, autochtonicznej) zamieszkujących oba kontynenty amerykańskie, obejmująca – zarówno dawniej, jak i dziś – setki ludów, plemion i grup o bardzo różnym charakterze i stopniu rozwoju. W tradycyjnej antropologii zaliczani są do rasy żółtej.
    Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
    Tipi Szoszonów

    Szoszoni – plemię Indian Ameryki Północnej, znanych też jako Węże (ang. Snakes). Należą do rodziny językowej uto-azteckiej. Pierwotnie zamieszkiwali ogromne obszary w dzisiejszych stanach Idaho, Wyoming, Utah, Nevada, Oregon i Montana. Największym skupiskiem Szoszonów był szczep Szoszonów znad Rzeki Wiatrów w Wyoming.

    Flathead (nazwa własna: Salish, pl. Płaskogłowi, Saliszowie, Salisze) — Indianie Ameryki Północnej zamieszkujący zachodnią Montanę. Używali języka flathead z rodziny salisz.Arapaho (ang. Arapaho, Arapahoe) – Indianie Ameryki Północnej zamieszkujący pierwotnie obszary Prerii i mówiący językiem z rodziny algonkińskiej.

    Historia[ | edytuj kod]

    Szoszoni – zarówno mężczyźni jak i kobiety – byli niscy, okrągłogłowi. Wojownicy nosili pióropusze wzorowane na noszonych przez Wrony, Flathead i Dakotów.

    Nazwa Węże datuje się podobno z czasów pierwszej ekspedycji Lewisa i Clarka w roku 1805, jako że rzekomo jadali mięso tych gadów. Według innej teorii nazywano ich tak dlatego, że spory odłam Szoszonów zamieszkiwał nad rzeką Snake w Idaho i Oregonie. Mieszkających w górach zwano też „owcożercami” ponieważ chroniąc się w wysokich partiach gór przed prześladowcami żywili się mięsem owiec górskich.

    Komancze (ang. Comanche) – Indianie Ameryki Północnej posługujący się językiem z rodziny uto-azteckiej. Potomkowie żyją do dziś na terenach USA we wschodniej części stanu Nowy Meksyk, w południowej części Kolorado, północno-wschodniej części Arizony, południowej części stanu Kansas, w Oklahomie i w północno-wschodniej części Teksasu. Pierwotnie należeli do ludności koczowniczej, typowej dla Indian Wielkich Równin w środkowej części Stanów Zjednoczonych.Dakotowie, Dakoci, Siuksowie, Sjuksowie, Lakoci – Indianie Ameryki Północnej z obszaru Wielkich Równin. Dzielą się na trzy grupy: wschodnią Santee, środkową Yankton i zachodnią Teton.

    Mieszkający na wschodzie i północy Szoszoni wcześniej niż inni ich pobratymcy poznali – za pośrednictwem Komanczów – konia. Przekształcenie w konnych, polujących głównie na bizony, wojowników nastąpiło w ciągu kilkudziesięciu ostatnich lat XVIII wieku. W tym też czasie zamieszkali w typowych dla nich tipi. Inni jednakże, żyjący w półpustynnych rejonach budowali pozbawione dachu schronienia z trawy chroniącymi w zasadzie tylko od wiatru.

    Meksyk (Meksykańskie Stany Zjednoczone, hiszp. México, Estados Unidos Mexicanos, Méjico, nah. Mēxihco) – kraj w Ameryce Północnej. Sąsiaduje ze Stanami Zjednoczonymi (na północy), z Oceanem Spokojnym (na zachodzie i południu), Zatoką Meksykańską i Morzem Karaibskim (na wschodzie) oraz z Gwatemalą i Belize (na południu i południowym wschodzie).Snake – rzeka w Ameryce Północnej, w zachodniej części Stanów Zjednoczonych, największy dopływ Kolumbii. Długość 1674 km. Ma swój początek na terenie Parku Narodowego Yellowstone (Wyoming), a nastepnie przepływa przez stany Idaho, Oregon i Waszyngton.

    Niemal od początku zaistnienia jako Indianie Prerii, Szoszoni toczyli stałe wojny z Czarnymi Stopami, Dakotami, Szejenami i Arapahami. Wraz z Kiowami i Komanczami stworzyli długi front obronny od Montany po Meksyk z Górami Skalistymi za plecami. Po zawłaszczeniu ich terytoriów przez rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki Szoszoni zostali osadzeni w rezerwatach Lemhi i Fort Hall w Idaho oraz w rezerwacie Wind River w Wyoming.

    Ameryka Północna – kontynent o powierzchni 24 242 000 km² (co stanowi 16,3% całkowitej powierzchni lądów na kuli ziemskiej), położony na półkulach: północnej i zachodniej. Do Ameryki Północnej należy Ameryka Środkowa.Kiowa (Kiowowie) - plemię Indian Ameryki Północnej, zamieszkujące Wielkie Równiny, należące do rodziny językowej kiowa-tano.

    Liczebność[ | edytuj kod]

    W 1845 r. ich liczebność wynosiła ok. 4,5 tys., natomiast w roku 1930 ok. 4 tys. osób.

    Według danych U.S. Census Bureau podczas spisu powszechnego w 2000 roku szoszońskie pochodzenie zadeklarowała następująca liczba obywateli USA:

  • Shoshone: 7739 („wyłącznie”) i 12 026 („wyłącznie lub między innymi”)
  • Shoshone-Bannock Tribe of the Fort Hall Reservation (Idaho): 4587 („wyłącznie”) i 5135 („wyłącznie lub między innymi”)
  • Te-Moak Tribes of Western Shoshone Indians of Nevada: 949 („wyłącznie”) i 1189 („wyłącznie lub między innymi”)
  • Paiute-Shoshone: 3119 („wyłącznie”) i 3539 („wyłącznie lub między innymi”).

    • Ich imię nosi wiele rzek, wodospadów, jezior, hrabstw i miejscowości na terenie kilku stanów USA.

    Ekspedycja Lewisa i Clarka miała miejsce w latach 1804–1806 i była to pierwsza amerykańska lądowa wyprawa na zachód, która dotarła do wybrzeży Pacyfiku. Ekspedycji przewodzili podróżnicy i odkrywcy, oficerowie armii amerykańskiej kapitan Meriwether Lewis i porucznik William Clark.Tipi – rodzaj namiotu Indian Ameryki Północnej, głównie północnej części obszaru Wielkich Równin. Nazwa pochodzi z języka siou i oznacza "miejsce gdzie się żyje". Używane były do mieszkania przez koczownicze plemiona, utrzymujące się z polowania na bizony (m.in. Dakotowie).

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Owca gruboroga (łac. Ovis canadensis) występująca w paśmie Gór Skalistych od Kanady po Meksyk

    Bibliografia[ | edytuj kod]

  • Barry M. Pritzkert: A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples. Oxford: Oxford University Press, 2000. ISBN 978-0-19-513877-1.

    • Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • Wojny Lakotow z Szoszonami, sily plemion, bitwy, wodzowie
    • Czarne Stopy (Siksika, Blackfoot) – federacja trzech blisko spokrewnionych plemion Indian Ameryki Północnej zamieszkujących prowincję Alberta w Kanadzie i stan Montana w Stanach Zjednoczonych. W skład grupy wchodziły plemiona: Pikuni (Piegan), Kainah i Siksika, które w XIX w. obejmowały swoją opieką także sąsiednie mniejsze plemiona Gros Ventre i Sarsi. Do dziś wielu z nich zamieszkuje rezerwaty po obu stronach granicy amerykańsko-kanadyjskiej i posługuje się językiem siksika z grupy języków algonkińskich.Góry Skaliste (ang. Rocky Mountains, fr. Montagnes Rocheuses) – wschodnie łańcuchy Kordylierów, ciągnące się na długości ok. 4800 km, od rzeki Liard w Kolumbii Brytyjskiej do rzeki Rio Grande w stanie Nowy Meksyk. Najwyższy szczyt pasma to Mount Elbert (4399 m n.p.m.) znajdujący się w amerykańskim stanie Kolorado. Najwyższy szczyt w kanadyjskiej części gór to Mount Robson (3954 m n.p.m.).




    Warto wiedzieć że... beta

    Wrony (oryg. Absaroka lub Apsáalooke, ang. Crow, także Kruki) – Indianie Ameryki Północnej. Słowo "Apsáalooke" oznacza dosłownie "Dzieci wielkodziobego ptaka" (prawdopodobnie wymarłego gatunku, który biali – zapewnie błędnie – uznali za wrony).

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.015 sek.