• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force

    Przeczytaj także...
    Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.Allied Force Headquarters (w skrócie AFHQ, z ang. Naczelne Dowództwo Sił Alianckich) – dowództwo połączonych rodzajów sił zbrojnych, które kontrolowało wszystkie siły bojowe Aliantów w śródziemnomorskim teatrze działań wojennych w czasie II wojny światowej od końca 1942 r. do zakończenia wojny w Europie w maju 1945 r.
    Stephen Edward Ambrose (10 stycznia 1936 – 13 października 2002) - amerykański historyk, pisarz i biograf dwóch prezydentów USA - Dwighta Eisenhowera i Richarda Nixona. Był autorem książek: "D-Day", "Obywatele w mundurach" czy "Most Pegasus" oraz zekranizowanej książki "Kompania braci". Był konsultantem historycznym filmów "Szeregowiec Ryan" oraz ekranizacji własnej książki "Kompania braci". Pracował jako profesor na uniwersytecie w Wisconsin oraz na uniwersytecie w Nowym Orleanie w latach 1960-1995.
    Naszywka mundurowa SHAEF
    Generał Eisenhower rozmawia z żołnierzami, 5 czerwca 1944 roku

    Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force (w skrócie SHAEF, z ang. Naczelne Dowództwo Alianckich Sił Ekspedycyjnych) – dowództwo sił alianckich w Europie Północno-Zachodniej działające od końca 1943 roku do zakończenia II wojny światowej. Dowódcą SHAEF był przez cały okres jego istnienia generał Dwight Eisenhower.

    Operacja Fortitude (ang. "hart ducha") to nazwa kodowa operacji kontrwywiadu aliantów w czasie II wojny światowej, której zadaniem było zmylenie wywiadu i sztabu niemieckiego co do prawdziwych planów aliantów, jakimi było lądowanie w Normandii. Była to część operacji "Bodyguard".Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

    Historia[ | edytuj kod]

    Eisenhower został przeniesiony ze śródziemnomorskiego teatru działań do SHAEF utworzonego w grudniu 1943 roku. Dowództwo przygotowywało wtedy szczegółowy plan inwazji w Normandii. Głównymi planistami byli generał Frederick E. Morgan i generał major Ray Barker. Ike korzystając z pomocy dowódcy sił lądowych w dniu lądowania, generała Montgomery' ego, dokończył i dopracował plan, który został obrócony w czyny 6 czerwca 1944 roku.

    II Rzeczpospolita (II RP) – Rzeczpospolita Polska w latach 1918–1945, od odzyskania suwerenności państwowej w 1918 do wycofania uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie w konsekwencji wykonania porozumień między mocarstwami wielkiej trójki na konferencji jałtańskiej w 1945.Kazimierz Piotr Schally (ur. 22 lutego 1895 w Nowym Sączu, zm. 12 stycznia 1967 w Edynburgu) – generał brygady Wojska Polskiego. Odznaczony Orderem Virtuti Militari, wolnomularz, członek loży wolnomularskiej Wielkiej Loży Narodowej Polski..

    SHAEF pozostał w Wielkiej Brytanii aż do czasu, gdy przyczółki we Francji były wystarczająco obszerne i bezpieczne. W tym momencie Montgomery stracił stanowisko głównego dowódcy sił lądowych, nadal jednak piastował urząd brytyjskiej 21 Grupy Armii walczącej we wschodnim skrzydle w Normandii. Dowódcą 12 amerykańskiej grupy armii został zaś Omar Bradley. Z powodu złej sytuacji na froncie inwazję na południu Francji przesunięto na 15 sierpnia, aby zaoszczędzić środków. Tego dnia na wybrzeżu Morza Śródziemnego wylądowała 6 Grupa Armii gen. Jacoba L. Deversa. Początkowo poczynania Deversa kontrolowała AFHQ, Naczelne Dowództwo Sił Alianckich w południowej Europie. Po miesiącu walk przekazana jednak została do rąk SHAEF.

    Trafford Leigh-Mallory (ur. 11 lipca 1892 r. w Mobberley, zm. 14 listopada 1944 r. w Alpach francuskich) – brytyjski wojskowy, oficer Królewskich Sił Powietrznych, pilot, dowódca alianckich sił powietrznych podczas kampanii w Normandii. Jacob Loucks Devers (ps. Jake, ur. 8 września 1887 w Yorku, w stanie Pensylwania, zm. 15 października 1979 w Waszyngtonie) – generał amerykański z okresu II wojny światowej, dowódca 6 Grupy Armii.

    W grudniu 1944 roku siedzibę główną SHAEF przeniesiono do Wersalu, a 26 kwietnia 1945 roku do Frankfurtu.

    Szefem polskiej misji wojskowej przy SHAEF był od kwietnia 1944 roku do sierpnia 1945 roku gen. Kazimierz Schally.

    Armie[ | edytuj kod]

    SHAEF podlegały armie amerykańskie, brytyjskie, francuska i kanadyjska. Łącznie były to trzy grupy armii i jedna samodzielna armia powietrznodesantowa:

  • Stany Zjednoczone/Wielka Brytania/II Rzeczpospolita 1 Armia Powietrznodesantowa
  • Wielka Brytania 21 Grupa Armii
  • Kanada 1 Armia
  • Wielka Brytania 2 Armia
  • Stany Zjednoczone 12 Grupa Armii
  • Stany Zjednoczone 1 Armia
  • Stany Zjednoczone 3 Armia
  • Stany Zjednoczone 9 Armia
  • Stany Zjednoczone 15 Armia
  • Stany Zjednoczone 6 Grupa Armii
  • Francja 1 Armia
  • Stany Zjednoczone 7 Armia

    • Ponadto podczas operacji Fortitude istniały także formacje-duchy:

    II wojna światowa – największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.Omar Nelson Bradley (ur. 12 lutego 1893 w Clark, zm. 8 kwietnia 1981 w Nowym Jorku w stanie Nowy Jork) – generał armii amerykańskiej, na froncie północno-afrykańskim i europejskim w czasie II wojny światowej, Przewodniczący Połączonego Kolegium Szefów Sztabów (1949–1953).
  • Stany Zjednoczone 1 Grupa Armii
  • Stany Zjednoczone 14 Armia
  • Wielka Brytania 4 Armia

    • SHAEF kontrolował także siły lotnicze podczas lądowania w Normandii. Był to 9 Armia USAAF i 2 Taktyczne Siły Powietrzne RAF.

    Dowódcy[ | edytuj kod]

    Dowódcy SHAEF:

  • Naczelny Dowódca: Dwight Eisenhower
  • Zastępca Naczelnego Dowódcy: Arthur Tedder
  • Naczelny Dowódca Sił Lotniczych: Trafford Leigh-Mallory
  • Naczelny Dowódca Sił Morskich: Bertram Ramsay

    • Pomimo nalegań, szczególnie ze strony prasy, nie zdecydowano się na mianowanie Naczelnego Dowódcy Sił Lądowych, gdyż zakres jego uprawnień kolidowałby z kompetencjami Naczelnego Dowódcy.

    1 Grupa Armii Stanów Zjednoczonych (1 GA) (ang. First United States Army Group, FUSAG) – początkowo rzeczywisty, później fikcyjny (formacja duch) związek operacyjny (grupa armii) działający w ramach operacji Fortitude w celu zmylenia armii niemieckiej co do miejsca głównego lądowania sił alianckich.Bertram Home Ramsay (ur. 20 stycznia 1883 w Londynie, zm. 2 stycznia 1945 w Toussus-le-Noble) – brytyjski oficer Królewskiej Marynarki Wojennej podczas I wojny światowej i II wojny światowej, admirał.

    Bibliografia[ | edytuj kod]

  • Stephen E. Ambrose: D-Day 6 czerwca 1944. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1999. ISBN 978-83-89656-43-8.

    • Uwagi[ | edytuj kod]

    1. Stan na dzień 6 czerwca 1944 roku




    Warto wiedzieć że... beta

    Normandia (fr. Normandie) – kraina historyczna i geograficzna w północnej Francji, nad kanałem La Manche. 1 stycznia 2016 roku kontynentalna Normandia liczyła 3 328 364 mieszkańców, a średnia gęstość zaludnienia wynosiła 111 mieszkańców na km².
    Arthur William Tedder (ur. 11 lipca 1890 w Glenguin, zm. 3 czerwca 1967 w Surrey) – brytyjski dowódca wojskowy, marszałek Royal Air Force w okresie II wojny światowej.
    1 Armia Kanadyjska (ang. First Canadian Army) − związek operacyjny armii kanadyjskiej, który działał w Europie Zachodniej podczas II wojny światowej.
    21 Grupa Armii – brytyjsko-kanadyjski wyższy związek operacyjny okresu II wojny światowej. 21 GA wzięła udział w walkach na froncie zachodnim w latach 1944-1945.
    Operacja Overlord – aliancka inwazja we Francji, trwająca od 6 czerwca do końca sierpnia 1944 roku, która stanowiła początkową fazę działań wojennych na froncie zachodnim (1944-1945) podczas II wojny światowej.
    Sir Bernard Law Montgomery, 1. wicehrabia Montgomery of Alamein, KG, GCB, DSO, PC, ps. Monty (ur. 17 listopada 1887 w Londynie, zm. 24 marca 1976 w Alton) – brytyjski dowódca wojskowy, marszałek polny British Army.
    Kanada (ang. i fr. Canada) – państwo położone w Ameryce Północnej, rozciągające się od Oceanu Atlantyckiego na wschodzie do Oceanu Spokojnego na zachodzie i Oceanu Arktycznego na północy. Na południu i północnym zachodzie graniczy ze Stanami Zjednoczonymi, granice morskie: na północy z Danią (Grenlandia) i na wschodzie z Francją (wyspy Saint-Pierre i Miquelon). Drugie państwo świata pod względem powierzchni (po Rosji) oraz 36. pod względem ludności. Kanada jest członkiem ONZ, NAFTA, Wspólnoty Narodów, Frankofonii, NATO, G8, APEC.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.02 sek.