Subordynacjonizm
Przeczytaj także...
Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) – dyscyplina wiedzy posługująca się metodami filozoficznymi w wyjaśnianiu świata w jego relacji do Boga. Klasycznie uznawana za dziedzinę naukową, także w Polsce znajduje się na liście dziedzin naukowych, ustalonej przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów. Stanowi metodyczne studium prawd religijnych objawionych przez Boga, w myśl maksymy (łac.) fides quaerens intellectum – wiara szukająca zrozumienia. Współcześnie zasadność uznawania pytań o Boga za naukowe jest kwestionowana. Według części autorów teologia nie spełnia współczesnych wymagań stawianych nauce, chociażby poprzez brak weryfikowalności stawianych przez nią hipotez oraz oparcie na dogmatach jako punkcie wyjściowym swoich rozważań zamiast na metodzie naukowej, czy paradygmatach naukowych. Polemikę z tymi zarzutami przedstawił m.in. papież Benedykt XVI w Wykładzie ratyzbońskim.Hermes (gr. Ἑρμῆς Hermḗs, łac. Mercurius) – w mitologii greckiej bóg dróg, podróżnych, kupców, pasterzy, złodziei, posłaniec bogów i psychopomp. Hermes jako bóg handlu musiał mieć opanowane techniki dobijania targu, uznano go więc za boga "przekonującej wymowy". A ponieważ stąd już tylko krok od zwykłego cwaniactwa, Hermes został także opiekunem złodziei, co przypisywano mu raczej żartem niż serio. Jeden z 12 bogów olimpijskich.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (KUL, łac. Catholica Universitas Lublinensis Ioannis Pauli II) – niepubliczny katolicki uniwersytet mieszczący się w Lublinie, posiadający pełne prawa uczelni publicznej i finansowany z budżetu państwa na zasadach uczelni publicznych. Założony w 1918, do 1928 pod nazwą Uniwersytet Lubelski, od 16 października 2005, na podstawie uchwały Senatu zatwierdzonej przez Episkopat Polski, uczelnia zmieniła nazwę na Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. W 1938 roku KUL uzyskał prawo do nadawania stopni naukowych.
Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) – dyscyplina wiedzy posługująca się metodami filozoficznymi w wyjaśnianiu świata w jego relacji do Boga. Klasycznie uznawana za dziedzinę naukową, także w Polsce znajduje się na liście dziedzin naukowych, ustalonej przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów. Stanowi metodyczne studium prawd religijnych objawionych przez Boga, w myśl maksymy (łac.) fides quaerens intellectum – wiara szukająca zrozumienia. Współcześnie zasadność uznawania pytań o Boga za naukowe jest kwestionowana. Według części autorów teologia nie spełnia współczesnych wymagań stawianych nauce, chociażby poprzez brak weryfikowalności stawianych przez nią hipotez oraz oparcie na dogmatach jako punkcie wyjściowym swoich rozważań zamiast na metodzie naukowej, czy paradygmatach naukowych. Polemikę z tymi zarzutami przedstawił m.in. papież Benedykt XVI w Wykładzie ratyzbońskim.Hermes (gr. Ἑρμῆς Hermḗs, łac. Mercurius) – w mitologii greckiej bóg dróg, podróżnych, kupców, pasterzy, złodziei, posłaniec bogów i psychopomp. Hermes jako bóg handlu musiał mieć opanowane techniki dobijania targu, uznano go więc za boga "przekonującej wymowy". A ponieważ stąd już tylko krok od zwykłego cwaniactwa, Hermes został także opiekunem złodziei, co przypisywano mu raczej żartem niż serio. Jeden z 12 bogów olimpijskich.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (KUL, łac. Catholica Universitas Lublinensis Ioannis Pauli II) – niepubliczny katolicki uniwersytet mieszczący się w Lublinie, posiadający pełne prawa uczelni publicznej i finansowany z budżetu państwa na zasadach uczelni publicznych. Założony w 1918, do 1928 pod nazwą Uniwersytet Lubelski, od 16 października 2005, na podstawie uchwały Senatu zatwierdzonej przez Episkopat Polski, uczelnia zmieniła nazwę na Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. W 1938 roku KUL uzyskał prawo do nadawania stopni naukowych.
Subordynacjonizm − pogląd teologiczny, głoszony w II i III wieku, twierdzący, że Chrystus jest podporządkowany Ojcu. Wyniknął on z zastosowania neoplatońskiego rozumowania do nauki o Trójcy Świętej. Według tej nauki Ojciec emanuje Syna, a Syn emanuje Ducha Świętego. Chrystus jest podporządkowany Ojcu i ma wobec niego niższą pozycję, podobnie jak Duch Święty, który stoi niżej od Ojca i Syna. Ten typ rozumowania przyjęli m.in. Ignacy Antiocheński, według którego Syn podlega woli Boga, Justyn Męczennik, który nazywał Syna drugim bogiem, a jego relację do Ojca przedstawiał analogicznie do relacji Hermesa z Zeusem. Również Tertulian był zdania, że Syn był mniejszą częścią Boga, i Orygenes, który choć przyjmował odwieczne istnienie Chrystusa, tak samo jak wszystkich rozumnych bytów, to jednak uznawał Go za mniej doskonałego od Ojca. Dionizy Aleksandryjski w piśmie Elenchus et apologia rozwiał podejrzenia co do swego stosunku do Bóstwa Syna Bożego, przedstawiając ortodoksyjne ujęcie nauki o Trójcy Świętej i uznając niewłaściwość wcześniej używanych sformułowań. Jeszcze dalej poszedł Ariusz (III - IV w.), który stwierdził, iż skoro Syn pochodzi od Ojca to znaczy, że jest stworzony i że jest stworzeniem. Doprowadziło to do powstania w 320 roku arianizmu. Ostatnim przedstawicielem subordynacjonizmu był Euzebiusz z Cezarei, który uważał Syna Bożego za niższego od Ojca.
<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>Chrystologia – jeden z działów teologii zajmujący się refleksją nad Osobą Jezusa Chrystusa w świetle wiary chrześcijańskiej.
Potępiony przez sobór nicejski I (325 r.) jako błędnowierstwo.
Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (skrót: Towarzystwo Naukowe KUL lub TN KUL) - instytucja naukowo-wydawnicza, odrębna, ale komplementarna w stosunku do KUL, założona w 1934 przez księdza Antoniego Szymańskiego.Euzebiusz z Cezarei (ur. ok. 264, zm. ok. 340) – pisarz, teolog i historyk chrześcijański, biskup Cezarei w Palestynie od 313. Uczeń Pamfila z Cezarei, obrońcy twórczości Orygenesa – jako wyraz oddania dla swego mistrza, przyjął przydomek syn Pamfila.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Rafał Marcin Leszczyński, Starożytna koncepcja Logosu i jej wpływ na myśl wczesnego chrześcijaństwa, 2003, s. 209.
- Justyn Męczennik, 1 Apologia 21-22, [w:] Misiarczyk i inni, Pierwsi apologeci greccy : Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz, Kraków: Wydaw. "M", 2004, ISBN 83-7221-640-1, OCLC 749499634.
- Rafał Marcin. Leszczyński, Starożytna koncepcja logosu i jej wpływ na myśl wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa: Wydawn. Nauk. Semper, 2003, s. 219-222, ISBN 83-89100-36-3, OCLC 85867027.
- Tertulian, Przeciw Prakseaszowi IX, [w:] Pietras i inni, Trójca Święta, Kraków: Wydawnictwo WAM, 1997, ISBN 83-7097-305-1, OCLC 749678067.
- Rafał Marcin. Leszczyński, Starożytna koncepcja logosu i jej wpływ na myśl wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa: Wydawn. Nauk. Semper, 2003, s. 294-297, ISBN 83-89100-36-3, OCLC 85867027.
- Orygenes, O zasadach, I, 4, 3-4, Kalinkowski i inni red., Kraków: Wydaw. WAM-Księża Jezuici, 1996, ISBN 978-83-7097-230-1, OCLC 749511972.
- Orygenes, Przeciw Celsusowi, VIII, 7-8, red. S. Kalinkowski, Warszawa 1977.
- Djonizy aleksandryjski. W: Encyklopedja Kościelna, podług teologicznej encyklopedji Wetzera i Weltego, z licznemi jej dopełnieniami. T. XIII. Warszawa: Czerwiński i Spółka, 1880.
- Emil Stanula: Dionizy Wielki. W: Encyklopedia Katolicka. T. 3: Cenzor – Dobszewicz. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II., 1979, s. 1342-1343. ISBN 83-86668-03-2.Sprawdź autora:2.
- J.N.D. Kelly: Początki doktryny chrześcijańskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1988, s. 107/108. ISBN 83-211-0930-6.
- Henryk Pietras, Początki Teologii Kościoła, WAM 2000, s. 192
Instytut Wydawniczy „Pax” – oficyna wydawnicza wydająca książki o tematyce filozoficznej, teologicznej i religioznawczej. Publikuje prace poświęcone historii Kościoła i historii Polski, problematyce wychowania, a także literaturę piękną.Sobór nicejski I – pierwszy sobór powszechny biskupów chrześcijańskich, zwołany 20 maja 325 r. w Nicei (Nikai) w Bitynii (około 80 km od Konstantynopola) przez cesarza Konstantyna Wielkiego.
Warto wiedzieć że... beta
Orygenes (gr. Ὠριγένης, Origenes, ok. 185-254) – jeden z najbardziej płodnych komentatorów Pisma Świętego w epoce patrystycznej. Zajmował się, podobnie jak później Hieronim ze Strydonu (330-420), egzegezą krytyczną oraz literalną; egzegezę alegoryczną doprowadził do szczytu rozwoju. W zasadniczy sposób przyczynił się do ukształtowania tradycji teologicznej Szkoły Aleksandryjskiej. Znany jest również jako twórca, odrzuconej później przez Magisterium, teorii preegzystencji dusz. Był wykształcony filozoficznie; razem z Plotynem studiował u Amoniusza Sakkasa. Jest zaliczany do pisarzy starochrześcijańskich, a także, mimo że niektóre jego teorie uznano za błędne, do Ojców Kościoła.
Trójca Święta, Święta Trójca – chrześcijański dogmat stwierdzający, że Bóg jest Bogiem Trójjedynym, istniejącym jako trzy Osoby - po grecku hypostazy - pozostając jednocześnie jednym Bytem. Wszystkie trzy Osoby są rozumiane jako mające tę samą jedną istotę czyli naturę, a nie jedynie podobne natury. Od początku trzeciego wieku doktryna Trójcy zaczęła być formułowana następująco: jest "jeden Bóg istniejący w trzech Osobach i jednej substancji, Ojciec i Syn, i Duch Święty". Wiara w Trójcę jest wyznawana przez wszystkie Kościoły katolickie, prawosławne, oraz wszystkie główne wyznania wyrastające z nurtu reformacji takie, jak luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, metodyzm i prezbiterianizm. Dogmat o Trójcy Świętej jest więc uważany za „centralną prawdę wiary teologii chrześcijańskiej”.
<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>
Duch Święty (hebr. רוּחַ הַקֹּדֶשׁ Ruach ha-Kodesz, gr. τὸ ἅγιον Πνεύμα to hagion Pneuma lub τὸ Πνεύμα τὸ ἅγιον to Pneuma to hagion, łac. Spiritus Sanctus) – w religii chrześcijańskiej trzecia osoba Trójcy Świętej, równa Ojcu i Synowi w bóstwie, majestacie, substancji i naturze. Nie jest bytem zrodzonym, ani stworzonym. Pochodzenie Ducha Świętego interpretowane jest zależnie od tradycji chrześcijańskiej. Według tradycji zachodniej Duch pochodzi od Ojca i Syna, natomiast w tradycji wschodniej – od Ojca przez Syna (zob. filioque). Według doktryn antytrynitarnych nie jest Osobą Boską, często uważana jest jedynie za przejaw działalności Bożej lub moc Bożą.
Święty Justyn, Justyn Filozof, Justyn Męczennik, gr. Ἰουστῖνος ὁ Μάρτυρ, łac. Iustinus philosophus, cs. Muczenik Iustin Fiłosof (ur. ok. 100 we Flawii Neapolis w Palestynie, zm. ścięty mieczem między 163 a 167 w Rzymie) – filozof i apologeta tworzący w języku greckim. Wyznawał poglądy millenarystyczne. Zaliczony został do najstarszych pisarzy starochrześcijańskich, męczennik, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.
Jezus Chrystus (ur. ok. 8–4 p.n.e., zm. 30 lub 33 w Jerozolimie) – centralna postać religii chrześcijańskiej, założyciel Kościoła. W chrześcijaństwie uznawany za Boga i człowieka, współistotnego Bogu Ojcu.
Zeus (także Dzeus, stgr. Ζεύς Zeús, nowogr. Δίας Días, łac. Iupiter, Iuppiter) – w mitologii greckiej najwyższy z bogów. Syn Kronosa i Rei. Był szóstym dzieckiem Rei i Kronosa. Brat Hestii, Demeter, Hery (również jej mąż), Posejdona i Hadesa. Władca błyskawic. Uosobienie najwyższej zasady rządzącej Wszechświatem. Władca wszystkich bogów i ludzi. Jego atrybutami były złote pioruny, orzeł i tarcza zwana egidą. Wychowały go nimfy górskie i koza Amaltea.