• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Stratyfikacja termiczna wody w jeziorze

    Przeczytaj także...
    Encyklopedia PWN – encyklopedia internetowa, oferowana – bezpłatnie i bez konieczności uprzedniej rejestracji – przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Encyklopedia zawiera około 122 tysiące haseł i 5 tysięcy ilustracji.Fauna (od łac. Faunus – bóg trzód i pasterzy) – ogólne określenie na wszystkie gatunki zwierząt na danym obszarze (np. fauna Polski) lub w danym środowisku (fauna sawannowa), a także okresie geologicznym (np. fauna kambryjska). Badanie fauny pozostaje w gestii faunistyki, ale korzystają z niego również inne dziedziny biologii, np. ekologia i etologia, natomiast odkrycia faunistyki są systematyzowane przez systematykę.
    Metalimnion - środkowa, przejściowa warstwa wody w jeziorach. Warstwa skoku termicznego (termoklina), skoku stężenia tlenu (oksyklina) i innych substancji chemicznych (chemoklina). Skok temperatury ma znaczenie kluczowe, dlatego często "termoklina" jest traktowana jak synonim metalimnionu.
    Stratyfikacja letnia i zimowa oraz okresy cyrkulacji

    Stratyfikacja termiczna wody w jeziorze – układ warstw wody w zbiorniku wodnym różniących się temperaturą. W warunkach naturalnych temperatura wód stojących zależy głównie od głębokości zbiornika, ruchu i mieszania się (miksja) mas wodnych. Znaczna głębokość zbiorników wodnych sprawia, że zmagazynowana w nich woda ma poziome uwarstwienie termiczne spowodowane poziomym zróżnicowaniem temperatury wody, a tym samym jej gęstością.

    Holomiksja – pełne wymieszanie się (miksja) wód jeziora, tak aby była jednakowa temperatura i gęstość całej wody w ciągu roku. W naszym klimacie najczęściej występuje to dwa razy w roku w okresie wiosny i jesieni pod wpływem wiatru, temperatury i procesów zachodzących w osadach dennych.Jezioro – naturalny śródlądowy zbiornik wodny, którego występowanie uwarunkowane jest istnieniem zagłębienia (misy jeziornej), w którym mogą gromadzić się wody powierzchniowe, oraz zasilaniem przewyższającym straty wody wskutek parowania lub odpływu. Większość jezior występuje na obszarach zajmowanych niegdyś przez lodowiec. Woda z topniejącego lodowca wypełniała doliny i tworzyła jeziora. Powstanie mis jeziornych wiąże się przede wszystkim z procesami geologicznymi. Zasilanie należy natomiast przede wszystkim od warunków klimatycznych. Jezioro różni się od stawu występowaniem strefy afotycznej – światło nie dociera do dna uniemożliwiając tam rozwój roślinności.

    Jezioro rozdziela się w poziomej strukturze na części, które okresowo prowadzą samodzielną gospodarkę ekosystemową.

    Temperatura wody obniża się w kierunku od powierzchni zwierciadła wody do dna w jeziorze i tworzy trzy warstwy:

  • epilimnion – górna warstwa - znajdująca się pod wpływem wiatru i z związku z tym mieszana, o dość wyrównanej temperaturze
  • metalimnion – warstwa przejściowa, znajduje się w nim termoklina
  • hypolimnion – dolna warstwa

    • Przy tym typie stratyfikacji wody tych trzech warstw nie mieszają się ze sobą. Taki układ warstw wody (anotermia) w jeziorze spotyka się latem. Wyrównanie temperatury wody poprzez mieszanie się wody (miksja) w jeziorze w całej toni wodnej od powierzchni do dna występuje w jeziorach strefy umiarkowanej w ciągu roku dwa razy, wiosną i jesienią (cyrkulacja wiosenna i jesienna). Takie jeziora nazywa się dimiktycznymi – miksja ma miejsce dwa razy w roku. Stan jednakowej temperatury w całym słupie wody w jeziorze nazywa się homotermią (homotermia wiosenna i homotermia jesienna). W strefie umiarkowanej występują także jeziora polimiktyczne - płytsze, których wody nie uwarstwiają się. Z uwagi na małą głębokość masa wody jest stale mieszana.

    Zbiornik wodny – zagłębienie terenu wypełnione wodą stojącą (w przeciwieństwie do cieków – wód płynących).Flora (z łac. Flora – rzymska bogini kwiatów) – ogół gatunków roślin występujących na określonym obszarze w określonym czasie. Ze względu na odniesienie czasowe wyróżnia się flory współczesne lub flory dawnych okresów geologicznych, zwane florami kopalnymi (np. flora trzeciorzędu). Zakres flory może być ograniczany także do określonego biotopu (np. flora górska) lub określonej formacji roślinnej (np. flora lasu deszczowego). Flora może być ogólna lub ograniczona do wybranej grupy taksonomicznej lub ekologicznej (np. flora chwastów, flora roślin naczyniowych, flora mchów). Określenie flora bakteryjna oznacza ogół bakterii żyjących w organizmie ludzkim (flora fizjologiczna człowieka) lub w określonym jego miejscu (np. flora bakteryjna jamy ustnej). Ogół grzybów występujących na danym obszarze określano dawniej mianem flory grzybów lub mikoflory, współcześnie stosowany jest termin mikobiota podkreślający brak pokrewieństwa grzybów i roślin.

    W jeziorach stratyfikowanych – dimiktycznych występuje również stratyfikacja termiczna wody odwróconej (katotermia), gdy wody cieplejsze zalegają pod zimniejszą, czyli w okresie zimy (stagnacja zimowa). Wtedy też tuż pod warstwą lodu, znajduje się woda o temperaturze bliskiej 0 °C, a poniżej dzięki większej gęstości wody, tuż przy dnie zalega woda cieplejsza o temperaturze 4 °C. Dzięki temu fauna i flora w jeziorze mogą przetrwać okres zimowy.

    Ekosystem (gr. oikos – dom, mieszkanie, gospodarstwo; gr. systēmatikós – zestawiony od sýstēma – zestawienie, połączenie od synistánai – zestawiać) – dynamiczny układ ekologiczny, na który składa się zespół organizmów (biocenoza) połączonych relacjami troficznymi (tworzących sieć troficzną) wraz ze środowiskiem przezeń zajmowanym, czyli biotopem, w którym zachodzi przepływ energii i obieg materii. W skrócie zatem ekosystem to biocenoza wraz z biotopem. Ekosystemy wyodrębniane są na podstawie istnienia silniejszych powiązań w ich obrębie niżeli między ich składowymi a otoczeniem (biologicznie ważne pierwiastki chemiczne krążą intensywniej w obrębie poszczególnych ekosystemów niż pomiędzy nimi).Miksja – krążenie wód w jeziorze lub innym zbiorniku wodnym na skutek oddziaływania czynników atmosferycznych, głównie wiatru i temperatury.

    O rodzaju stratyfikacji termicznej wody w jeziorze decyduje położenie geograficzne zbiorników.

    Zobacz też[ | edytuj kod]

  • typ miktyczny jeziora
  • holomiksja
  • meromiksja

    • Przypisy[ | edytuj kod]

    1. ↑ jezioro, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2013-11-06].
    2. ↑ Winfried Lampert, Ulrich Sommer: Ekologia wód śródlądowych. tłum. Joanna Pijanowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 51-54. ISBN 83-01-13387-2. (pol.)
    3. ↑ Zdzisław Kajak: Hydrobiologia-limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 111-121. ISBN 83-01-12537-3. (pol.)
    Jezioro polimiktyczne – typ miktyczny jeziora, który charakteryzuje się miksją wody przez cały rok. Jeziora tego typu występują w górach i strefie międzyzwrotnikowej. Są to zbiorniki płytkie. Miksja wody następuje na skutek działania wiatru, który doprowadza do cyrkulacji wody w całej objętości zbiornika (holomiksja).Termoklina (metalimnion, warstwa skoku termicznego) – w stratyfikowanych zbiornikach wodnych warstwa wody, w której następuje szybka zmiana temperatury wraz ze wzrostem głębokości. Powyżej i poniżej termokliny zmiany temperatury są mniej zauważalne.




    Warto wiedzieć że... beta

    Typ miktyczny jeziora – w typologii jezior – rodzaj jeziora ustalony na podstawie częstotliwości i zasięgu mieszania mas wód.
    Wydawnictwo Naukowe PWN SA – wydawnictwo z siedzibą w Warszawie, założone w 1951, w obecnej formie prawnej działające od 1997. Wydawnictwo Naukowe PWN SA stanowi jednostkę dominującą Grupy kapitałowej PWN, w skład której wchodzi kilkanaście przedsiębiorstw, głównie wydawnictw.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.634 sek.