Strajk
Lokaut (z ang. – lockout) – stałe lub czasowe zamknięcie całości lub części zakładu pracy (niedopuszczenie pracowników do pracy). Jest dopuszczalny tylko w szczególnych sytuacjach, z powodu braku jego uregulowania prawnego. Lokaut może być również zastosowany w odpowiedzi na strajk lub w celu jego zapobieżenia. Lokaut najczęściej stosowany jest w okresach kryzysu.Strajk ostrzegawczy - forma strajku polegająca na krótkotrwałym powstrzymaniu się pracowników od wykonywania pracy. Zgodnie z ustawą z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz. U. z 1991 r. Nr 55, poz. 236 z późniejszymi zmianami) może być zorganizowany jednorazowo i na czas nie dłuższy niż 2 godziny.
Strajk głodowy, głodówka protestacyjna - forma strajku w którym protestujący, chcąc wymusić ustępstwa, decydują się nie przyjmować pokarmów, ale godzą się na opiekę lekarską. Ta forma strajku spotykana jest zarówno w przypadku protestów pracowniczych wobec kierownictwa firmy, jak również (rzadziej) w przypadkach, kiedy pewna grupa osób usiłuje wymóc na władzach państwowych korzystne dla siebie decyzje. Strajki głodowe zdarzają się również niekiedy w instytucjach takich jak więzienia, kiedy osadzeni domagają się poprawienia warunków odbywania kary, a także - bardzo rzadko - w koszarach, gdy odbywający zasadniczą służbę wojskową żołnierze decydują się na zbiorowy sprzeciw wobec swoich dowódców.
Strajk (ang. strike, niem. Streik) – forma nacisku i protestu społecznego stosowanego przez różne grupy społeczne, głównie jednak przez pracowników najemnych. Znane są różne formy strajku, większość z nich polega na dobrowolnym powstrzymaniu się od pracy przez protestujących.
Strajki w Polsce[]
Prawdopodobnie pierwszy strajk w Polsce miał miejsce w 1690 roku w kopalni soli w Wieliczce, kiedy zarząd kopalni obniżył taryfę według której górnicy mogli zamieniać swój deputat solny na gotówkę. Nieudane pertraktacje pracowników z kierownictwem doprowadziły do strajku, w trakcie którego zginęło dwóch łamistrajków.
Górnicy wieliccy oprócz wynagrodzenia pieniężnego pobierali za swą pracę jako zapłatę pewną ilość soli (podobnie jak dzisiaj górnicy w kopalniach węgla otrzymują węgiel). Kto nie chciał brać deputatu solnego, mógł otrzymać równowartość w gotówce, według specjalnej taryfy. Większość górników rezygnowała z deputatu, woląc gotówkę. W roku 1690 zarząd kopalni z niewiadomych przyczyn obniżył taryfę, według której następowała zmiana deputatu solnego na pieniądze, względnie, jak twierdzą inne źródła, zmniejszył sam deputat. Wywołało to niezadowolenie wśród rzesz górniczych, które po nieudanych pertraktacjach wyładowało się ostatecznie w postaci strajku. Nie przystąpili jednak do niego wszyscy. I wówczas znalazło się dwóch „łamistrajków”. Okrutnie zemścili się na nich strajkujący. Tłum napadł ich i zamordował.
W Polsce prawo do strajku zostało zagwarantowane w ustawie o związkach zawodowych z dnia 8 października 1982, następnie w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych z dnia 23 maja 1991 r..