Statut piotrkowski 1496
Statuty Kazimierza Wielkiego – zbiory praw wydane przez Kazimierza III Wielkiego, króla Polski. Jedyna kodyfikacja prawa sądowego o znacznym zakresie w Polsce za panowania dynastii piastowskiej.Bitwa pod Koźminem – bitwa stoczona 26 października 1497 niedaleko Koźmina w lasach Bukowiny (obecnie Ukraina). Ocena wyprawy, podjętej przez króla Polski Jana I Olbrachta, jest rozbieżna wśród historyków.
Chłopi w Polsce – warstwa ludności osiadła na roli i zajmująca się zawodowo gospodarstwem rolnym. Geneza chłopów jako stanu sięga wczesnych epok w historii ludzkości.
Statut piotrkowski – zespół przepisów prawnych wprowadzony 1 czerwca 1496 (za panowania Jana I Olbrachta), za cenę udziału szlachty w wyprawie na Mołdawię.
Postanowienia[ | edytuj kod]
Statut piotrkowski polepszał położenie prawne szlachty w Polsce, nadając jej rozliczne przywileje. Zabraniały m.in. mieszczanom obejmowania urzędów i nabywania posiadłości gruntowych „prawem ziemskim”, zezwalały szlachcie na wywożenie i sprowadzanie towarów bez cła, ustanawiały wolność spławu i zabraniały chłopom opuszczać wsi. Odtąd tylko jeden chłop w roku mógł opuścić wieś oraz tylko jeden przedstawiciel rodziny chłopskiej mógł zmienić zawód i przenieść się do miasta (jeśli był to jedynak musiał pozostać na wsi). Potwierdzono prawo, że wojewoda mógł decydować o cenach wyrobów rzemieślniczych (taksy wojewodzińskie). Doraźnym celem politycznym nadania statutów piotrkowskich było zjednanie sobie szlachty przez króla.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Historia Polski. Kalendarium dziejów: Pradzieje-1655, red. A. Nowak, Kraków 2010, s. 282.
- R. Grodecki, S. Zachorowski, J. Dąbrowski, Dzieje Polski średniowiecznej, t. 2, opr. J. Wyrozumski, Kraków 1995, s. 461-462.
- M. i Z. Wojciechowscy, Polska Piastów. Polska Jagiellonów, Poznań 1946, s. 356-357.