Sobór laterański V
Przeczytaj także...
Ekskomunika (z łac. excommunicatio – poza wspólnotą, wyłączenie ze wspólnoty, pot. klątwa, wyklęcie i anatema) – w chrześcijaństwie najwyższa kara kościelna polegająca na wykluczeniu z życia Kościoła.ks. prof. dr hab. Stanisław Wilk SDB (ur. 18 maja 1944 w Straszowej Woli) – polski duchowny katolicki, prof. dr hab. nauk teologicznych, historyk, rektor KUL w latach 2004-2012.
Dziesięcina – podatek religijny w judaizmie i chrześcijaństwie. Obowiązkowe, świadczenie pieniężne lub rzeczowe w postaci dziesiątej części swojego dochodu na rzecz Kościoła, przeznaczone głównie na rzecz utrzymania duchowieństwa. Obecnie praktyka składania dziesięciny obecna jest tylko w niektórych kościołach protestanckich.
Ekskomunika (z łac. excommunicatio – poza wspólnotą, wyłączenie ze wspólnoty, pot. klątwa, wyklęcie i anatema) – w chrześcijaństwie najwyższa kara kościelna polegająca na wykluczeniu z życia Kościoła.ks. prof. dr hab. Stanisław Wilk SDB (ur. 18 maja 1944 w Straszowej Woli) – polski duchowny katolicki, prof. dr hab. nauk teologicznych, historyk, rektor KUL w latach 2004-2012.
Dziesięcina – podatek religijny w judaizmie i chrześcijaństwie. Obowiązkowe, świadczenie pieniężne lub rzeczowe w postaci dziesiątej części swojego dochodu na rzecz Kościoła, przeznaczone głównie na rzecz utrzymania duchowieństwa. Obecnie praktyka składania dziesięciny obecna jest tylko w niektórych kościołach protestanckich.
Sobór laterański V – sobór powszechny Kościoła katolickiego, który obradował w latach 1512-1517.
Zwołany został przez papieża Juliusza II w 1512 r., w odpowiedzi na zwołany samowolnie przez część niezadowolonych kardynałów sobór w Pizie w 1511 r. Sobór w Pizie popierał król Francji Ludwik XII i cesarz Maksymilian I Habsburg. Papież szybko zawiesił jego obrady i wezwał kardynałów do stawienia się na Lateranie. Uroczyste otwarcie jego obrad nastąpiło 3 maja 1512. W soborze udział wzięło 15 kardynałów, 10 arcybiskupów, 56 biskupów, wielu opatów i generałów zakonów. Sobór zbierał się na 12 sesjach - od 1513 r. już pod przewodnictwem nowego papieża Leona X. Na 9. sesji papież wydał 4 dekrety:
Maksymilian I Habsburg, niem Maximilian I. von Habsburg (ur. 22 marca 1459 w Wiener Neustadt, zm. 12 stycznia 1519 w Wels) – od 1486 król Niemiec, a od 1508 wybrany cesarz rzymski. Syn cesarza Fryderyka III Habsburga i Eleonory Aviz. Ojciec Filipa I Pięknego, króla Kastylii. Jeden z głównych twórców potęgi rodowej Habsburgów.Ludwik XII (ur. 27 czerwca 1462 w Château de Blois, zm. 1 stycznia 1515 w Paryżu) – książę Orleanu, później w latach 1498–1515 król Francji. Był wnukiem księcia Ludwika Orleańskiego (synem Karola Orleańskiego) i prawnukiem Karola V, z dynastii Walezjuszów.
Sobór zezwolił na wybieranie dziesięciny przez 3 lata przez każde państwo na cel wojny z Turcją.
Kościół katolicki – największa na świecie chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, głosząca zasady wiary i życia określane mianem katolicyzmu. Kościół katolicki jest jednym z trzech głównych nurtów chrześcijaństwa, obok Cerkwi prawosławnej i Kościołów protestanckich.Sobór powszechny, sobór ekumeniczny – w Kościołach chrześcijańskich – spotkanie biskupów całego Kościoła w celu ustanowienia praw kościelnych (kanonów soborowych) i uregulowania spraw doktryny wiary i moralności. Początkowo sobory były zwoływane przez cesarzy rzymskich. Ich postanowienia musiały być jednak zaakceptowane przez biskupa Rzymu. Sobory zwoływane jedynie w obrębie Kościoła rzymskokatolickiego nie są uznawane przez pozostałych chrześcijan (w tym prawosławnych i protestantów).
Krytyka soboru[]
Sobór ten uważany jest za typowe dla papiestwa tamtego okresu działanie pozorne, mające na celu uspokojenie nastrojów koncyliarystów. Najsurowiej oceniane jest ponowienie przez Leona X bulli Unam Sanctam oraz fałszowanie przez papieża zarówno wersetów Pisma Świętego, jak i historii. Leon X zawarł w konstytucji Pastor aeternus stwierdzenie, że wcześniejsze sobory pokornie błagały papieża o zatwierdzenie uchwalonych dekretów, odnosząc je do soborów powszechnych w Nicei (325 r.), Efezie (430 r.), Chalcedonie (451 r.), Konstantynopolu (680 r.), oraz do soboru nicejskiego II (787 r.).
Sobór nicejski I – pierwszy sobór powszechny biskupów chrześcijańskich, zwołany 20 maja 325 r. w Nicei (Nikai) w Bitynii (około 80 km od Konstantynopola) przez cesarza Konstantyna Wielkiego.Papież (Ojciec Święty) (łac. Summus Pontifex, od staroż. Pontifex Maximus; wł. papa, gr. pappas; forma funkcjonująca w języku polskim pochodzi od czeskiego papež) – biskup Rzymu, zwierzchnik Kościoła katolickiego, głowa Stolicy Apostolskiej oraz Suweren Państwa Miasto Watykan. Obecnym papieżem jest Franciszek.
Z kolei historyk von Dollinger nazywa konstytucję Pastor aeternus dokumentem, który w całej historii Kościoła nie ma sobie równych pod względem dalekosiężnych skutków. Już w 7 miesięcy po zamknięciu soboru miało miejsce wystąpienie Marcina Lutra.
Bibliografia[]
Przypisy
- Schatz Klaus, Sobory powszechne - punkty zwrotne w historii Kościoła, WAM Kraków 2001, s. 158-159.
- Schaff Philip, History of the Christian Church, vol. 6, s. 487-88 http://www.ccel.org/ccel/schaff/hcc6.iii.vii.ix.html
- Schaff Philip, History of the Christian Church, vol. 6, s. 487 http://www.ccel.org/ccel/schaff/hcc6.iii.vii.ix.html
Marcin Luter (niem. Martin Luther, ur. 10 listopada 1483 r. w Eisleben, zm. 18 lutego 1546 r. tamże) – niemiecki reformator religijny, teolog i inicjator reformacji, mnich augustiański, doktor teologii, współtwórca luteranizmu. Autor 95 tez potępiających praktykę sprzedaży odpustów, w których odrzucał możliwość kupienia łaski Bożej.Paweł Janowski (ur. 10 grudnia 1968 r. w Połczynie Zdroju) – polski historyk, teolog, wykładowca na Wydziale Nauk Politycznych Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku (2008-2010), adiunkt oraz koordynator do spraw badań naukowych (2009-2011) w Instytucie Leksykografii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, od lutego 2011 pracownik Ośrodka Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym KUL. Kierownik Działu Historii Zakonów i Zgromadzeń Zakonnych w Rosyjskiej Encyklopedii Katolickiej, autor ponad 200 haseł do Encyklopedii Katolickiej oraz kilkudziesięciu do Encyklopedii „Białych Plam”, Encyklopedii Gutenberga, Powszechnej Encyklopedii Filozofii, Jan Paweł II. Encyklopedia dialogu i ekumenizmu i Encyklopedii Politycznej (I-II, Radom 2008-09), ponadto twórca i redaktor naukowy serii: Pomorze Środkowe. Dzieje i kultura. Syn Mariana i brat Janusza.
Warto wiedzieć że... beta
Koncyliaryzm, Teoria koncyliarna - w XIV i XV wieku doktryna w katolicyzmie, twierdząca, że sobory powszechne są najwyższą władzą Kościoła, mającą nawet władzę sędziowską nad papieżem. Ze względu na zdecydowane przeciwstawianie się jej papieży stawała się przyczyną odstępstwa od Kościoła katolickiego tych chrześcijan, którzy nie akceptowali nieograniczonej władzy papieża i w konsekwencji jedną z przyczyn reformacji, a także m.in. gallikanizmu.
Sobór chalcedoński – czwarty sobór powszechny biskupów chrześcijańskich, który odbywał się w dniach 8-31 października 451 roku w kościele św. Eufemii w Chalkedonie (dziś Kadıköy, dystrykt Stambułu w Turcji). Jest to ostatni ze starożytnych soborów, które wielu anglikanów i większość protestantów uznaje za ekumeniczne.
Sobór konstantynopolitański III (zwany również Soborem in Trullo I 680 – 681) – sobór powszechny biskupów chrześcijańskich stawiający sobie za cel rozwiązanie sporu, który narósł wokół nauki zwanej monoteletyzmem, a sformułowanej w I poł. VII wieku przez patriarchę konstantynopolitańskiego Sergiusza, popieranego przez cesarza bizantyjskiego Herakliusza. Monoteletyzm uznawał istnienie w Jezusie dwóch natur – boskiej i ludzkiej, lecz podkreślał istnienie jednej woli i działania.
Lateran – zespół pałacowo-kościelny w Rzymie, zbudowany w IV wieku przez cesarza Konstantyna Wielkiego na gruntach pałacu rzymskiej rodziny Lateranów. Wówczas to powstał kościół pod wezwaniem Chrystusa Zbawiciela (później przemianowywany dwukrotnie na kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty). Przebudowany pałac Lateranów oraz kościół cesarz podarował papieżom, którzy gospodarowali tam do 1308, kiedy to rezydencją papieską został Watykan. W 1308 roku pałac i kościół spłonęły, zostały jednak odbudowane, a arcybazylika św. Jana na Lateranie jest katedrą biskupa Rzymu (czyli papieża).
Juliusz II (łac. Iulius II, właśc. Giuliano della Rovere; ur. 5 grudnia 1443 w Albisoli, zm. 21 lutego 1513 w Rzymie) – papież w okresie od 1 listopada 1503 do 21 lutego 1513.
Turcja (tur. Türkiye, Republika Turcji – Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie, ze stolicą w Ankarze. Część europejska – Tracja – stanowi 3% powierzchni i oddzielona jest od części azjatyckiej morzem Marmara oraz cieśninami Bosfor i Dardanele. Turcję od północy otacza Morze Czarne, od zachodu Morze Egejskie i morze Marmara, a od południa Morze Śródziemne (nazywane w języku tureckim Morzem Białym).
Sobór nicejski II (787) – sobór powszechny biskupów chrześcijańskich zainaugurowany w Konstantynopolu, przeniesiony do Nicei i tam obradujący od 24 września do 23 października 787 roku. Na soborze uchwalono 22 kanony dyscyplinarne.