• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Skrzyp



    Podstrony: [1] [2] 3
    Przeczytaj także...
    Sporofit – diploidalne stadium w przemianie pokoleń roślin i glonów. W stadium sporofitu zachodzi proces mejozy, w wyniku której powstają zarodniki (mikrospory).Choroby reumatyczne (potocznie reumatyzm) – grupa chorób charakteryzujących się przewlekłymi zmianami zapalnymi w obrębie tkanki łącznej, spowodowanymi najczęściej reakcją autoimmunologiczną. Grupa chorób reumatycznych objawia się często zmianami chorobowymi w stawach i kościach, dając objawy bólowe i w skrajnych przypadkach ograniczenie ruchomości stawów, aż do całkowitego ich usztywnienia. Słowem „reumatyzm” lub też „gościec” najczęściej określa się w mowie potocznej reumatoidalne zapalenie stawów.
    Znaczenie użytkowe[ | edytuj kod]

    Rośliny jadalne[ | edytuj kod]

    Mimo wysokiej zawartości krzemionki, tiaminazy, a w części przypadków też toksycznych alkaloidów, różne części skrzypów w różnych społecznościach traktowano jako jadalne. Podziemne bulwki skrzypów bogate w skrobię, osiągające wielkość orzecha włoskiego opisywane są jako mające przyjemny, słodki smak. W wielu kulturach (zwłaszcza w Ameryce Północnej, ale też w Japonii) spożywano także młode pędy, młode kłosy zarodnionośne i kłącza skrzypów. Kłącza skrzypu bagiennego spożywane były przez Rzymian. Na ziemiach polskich skrzypy jadano w okresach głodu (np. w drugiej połowie XIX wieku).

    Mikrofil – organ spotykany współcześnie u przedstawicieli gromady widłaków, który wyewoluuował odmiennie od liści pozostałych roślin naczyniowych (makrofili), jednak pełni analogiczne funkcje i wykazuje podobieństwa morfologiczne. Mikrofile wyróżniają się obecnością jedynie centralnej, nierozgałęzionej wiązki przewodzącej.Skrzypowate (Equisetaceae) - jedna z trzech rodzin rzędu skrzypowców, jedyna z przedstawicielami występującymi współcześnie. Ze względu na podobieństwo przedstawicieli wymarłych do współczesnych roślin z rodzaju skrzyp - charakterystyka budowy i biologii znajduje się w artykule o rodzaju.

    Rośliny lecznicze[ | edytuj kod]

  • Surowiec zielarski: ziele skrzypu polnego lub leśnego
  • Zbiór: przez całe lato.
  • Działanie: Skrzyp wykazuje działanie moczopędne, łagodnie odwadniające przy zapaleniach pęcherza. Używany jest w nieżytach dróg moczowych i w profilaktyce kamicy nerkowej, wykazuje również właściwości remineralizujące. W dolegliwościach reumatycznych i artretycznych oraz w zaburzeniach krążenia stosowane są kąpiele z dodatkiem wyciągu ze skrzypu. Odwar z ziela stosuje się w początkowym stadium cukrzycy, miażdżycy, pomocniczo w leczeniu gruźlicy płuc, chorobach serca, zbyt obfitym miesiączkowaniu gdyż tamuje krwawienia, żylakach odbytu oraz jako środek utrzymujący prawidłowy stan naczyń krwionośnych, kości, błon śluzowych, tkanki łącznej i poprawiający przemianę materii. Ponieważ skrzyp polny jest źródłem naturalnej krzemionki wyciąg ze skrzypu stosowany jest do wzmacniania włosów i paznokci, utrzymuje prawidłową elastyczność i odporność naskórka, ma działanie oczyszczające i odtruwające.

    • Inne zastosowania[ | edytuj kod]

    Skrzypy wykorzystywane były do barwienia tkanin. Ze skrzypu leśnego uzyskiwano barwnik szarożółty, a z polnego – zielony. Ze względu na wysoką zawartość krzemionki stosowano je do mycia metalowych naczyń, polerowania drewna i kamieni. Wykorzystywano w tym celu zwłaszcza skrzyp zimowy, ale też bagiennego, gałęzistego i stare pędy skrzypu olbrzymiego.

    Ameryka Południowa – kontynent leżący na półkuli zachodniej oraz w większej części na półkuli południowej, a w mniejszej – na półkuli północnej. Niekiedy uważana jest również za subkontynent Ameryki.Kłos zarodnionośny, kłos zarodniowy, sporofilostan, strobil, strobila – gęste skupienie drobnych liści zarodniowych (sporofilów) na szczycie pędów, mające postać szyszkowatego kłosa. Występuje u skrzypów, widłaków, niektórych paproci, sagowców. W kłosie zarodnionośnym znajdują się zarodnie wytwarzające zarodniki. U niektórych skrzypów kłosy zarodnionośne występują na wyspecjalizowanych pędach zarodnionośnych, u pozostałych roślin kłosy wyrastają na pędach pełniących równocześnie funkcje asymilacyjne. U niektórych gatunków, jak np. u widłaka goździstego sporofilostany są wyraźnie wyodrębnione, a u innych, jak np. u widliczki ostrozębnej, słabo odróżniają się od pędów płonnych. W niektórych przypadkach wyróżnia się makrostrobile (żeńskie), produkujące jedynie makrospory (zarodniki żeńskie) oraz mikrostrobile (męskie), produkujące jedynie mikrospory (zarodniki męskie).

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
    2. ↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229. 
    3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
    4. Equisetum ramosissimum Desf.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-24].
    5. ↑ Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 24. ISBN 978-1842466346.
    6. ↑ Z. Podbielkowski, I. Rejment-Grochowska, A. Skirgiełło: Rośliny zarodnikowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 736-744. ISBN 83-01-04394-6.
    7. ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. T. 2. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 254-258. ISBN 978-83-01-13945-2.
    8. Alena Gribskov: Reconstructing Calamites: Building Giants from Fragments (ang.). Yale College Writing Center. [dostęp 2010-05-03].
    9. ↑ David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 335. ISBN 978-1-107-11502-6.
    10. ↑ Li-Bing Zhang & Nicholas J. Turland: Equisetaceae. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-12-24].
    11. ↑ Irena Rejment-Grochowska: Skrzypy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1954, s. 15-26.
    12. Marek Ples, Skrzyp - roślina z przeszłości, „Biologia w Szkole”, Poznań: Forum Media Polska Sp. z o.o., 2016, s. 56-60.
    13. Philippe Marmottant, Alexandre Ponomarenko, Diane Bienaimé, The walk and jump of Equisetum spores, „Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences”, 1770, 2013, s. 20131465, DOI: 10.1098/rspb.2013.1465, ISSN 0962-8452, PMID: 24026816, PMCID: PMC3779326 [dostęp 2016-07-21] (ang.).
    14. ↑ Irena Rejment-Grochowska: Skrzypy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1954, s. 13-15.
    15. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
    16. W systemie Reveala z rodzaju Equisetum wyłączone są w randze odrębnych rodzajów: Allostelites Borner i Hippochaete J.Milde. Podział taki jest jednak rzadko stosowany w literaturze naukowej.
    17. Hassler Michael: Genus Equisetum L.; Sp. Pl. 2: 1061 (1753). W: Synonymic Checklist and Distribution of Ferns and Lycophytes of the World. Version 11.1 [on-line]. World Ferns. [dostęp 2020-12-14].
    18. Anthony Pigott 2001. Summary of Equisetum Taxonomy. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-30)]..
    19. Equisetum L.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-24].
    20. ↑ Jean-Michel Guillon. Phylogeny of horsetails (Equisetum) based on the chloroplast "rps4" gene and adjacent noncoding sequences. „Systematic Botany”. 29 (2), s. 251–259, 2004. DOI: 10.1600/036364404774195467 (ang.). 
    21. ↑ Andrés Elgorriaga, Ignacio H. Escapa, Gar W. Rothwell, Alexandru M. F. Tomescu, N. Rubén Cúneo. Origin of Equisetum: Evolution of horsetails (Equisetales) within the major euphyllophyte clade Sphenopsida. „American Journal of Botany”. 105, 8, s. 1286– 1303, 2018. DOI: 10.1002/ajb2.1125. 
    22. ↑ Richard L. Hauke: Equisetum. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-12-24].
    23. Wilfried Bennert, Marcus Lubienski, Simone Körner, Matthias Steinberg. Triploidy in Equisetum subgenus Hippochaete (Equisetaceae, Pteridophyta). „Annals of Botany”. 95 (5), s. 807–815, 2005. DOI: 10.1093/aob/mci084 (ang.). 
    24. K.-P. Kelbera, J.H.A. van Konijnenburg-van Cittert. Equisetites arenaceus from the Upper Triassic of Germany with evidence for reproductive strategies. „Review of Palaeobotany and Palynology”. 100 (1-2), s. 1–26, 1998. DOI: 10.1016/S0034-6667(97)00061-4 (ang.). 
    25. ↑ Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Krosno: Chemigrafia, 2004, s. 198-199. ISBN 83-904633-6-9.
    26. Jurke Grau, Reinhard Jung, Bertram Munker, Leksykon przyrodniczy. Zioła i owoce leśne, warszawa 1996: Świat Książki, s. 226, ISBN 83-7129-274-0.
    27. Danuta Rybak, Atlas. Rośliny lecznicze, Warszawa 1993: Arkady, s. 249, ISBN 83-213-3634-5.
    Skrzyp olbrzymi (Equisetum telmateia Ehrh.) – gatunek należący do rodziny skrzypowatych. Jest to najokazalszy skrzyp spośród występujących poza strefą tropikalną. W Polsce gatunek ten występuje rzadko, przede wszystkim na pogórzu i w północnej części kraju. Jest to roślina podgórska, związana z wilgotnymi i mokrymi siedliskami o średnim nasłonecznieniu. W Polsce na wielu obszarach traci stanowiska i znajduje się pod ochroną prawną.Węzeł, węzeł łodygowy, kaulom – krótki, często zgrubiały fragment łodygi z którego wyrastają kwiaty i liście oraz w którym łączą się tkanki przewodzące łodygi z tkankami przewodzącymi liści i pędów bocznych.


    Podstrony: [1] [2] 3



    w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

    Warto wiedzieć że... beta

    Barwa zielona (zieleń) – jedna z addytywnych barw podstawowych, w kole barw dopełnia kolor karmazynowy, jest barwą powszechnie spotykaną w naturze. Rośliny są zielone, ponieważ zawierają chlorofil. Ten kolor uzyskuje się z żółtego i niebieskiego.
    Korzeń (łac. radix) – część sporofitu, która dostarcza roślinom wodę i substancje odżywcze (sole mineralne), utrzymuje rośliny na podłożu i służy do gromadzenia substancji zapasowych. Występuje niemal u wszystkich roślin naczyniowych, nieobecny jest jedynie u posiadających chwytniki psylotowych i niektórych roślin, u których korzeń zanikł wtórnie (np. u pływaczy i wolffii bezkorzeniowej). Rośliny zakorzenione są zwykle w glebie, u epifitów wykształcają się korzenie powietrzne, u hydrofitów korzenie zanurzone.
    Willard Nelson Clute (ur. 1869 – zm. 1950) – amerykański botanik, specjalizujący się w paprotnikach i roślinach nienaczyniowych.
    Synonim w taksonomii (skrót syn.) – nierównoważne określenia odnoszące się do tego samego taksonu. Wyróżnia się synonimy nomenklatoryczne (homotypowe) i taksonomiczne (heterotypowe). Taksony opisane synonimami pierwszego rodzaju oparte są na tym samym typie nomenklatorycznym. Zgodnie z międzynarodowymi kodeksami nomenklatorycznymi tylko jedna nazwa może być ważna, tj. zgodna z tymi przepisami. W sytuacji, gdy dwie lub więcej nazw opisują ten sam takson, ustalana jest nazwa ważna (pierwsza prawidłowo opisana), pozostałe stają się synonimami nomenklatorycznymi. Synonimy taksonomiczne powstają, gdy w wyniku rozwoju wiedzy, pewne taksony są dzielone, łączone lub przenoszone. Nazwy określane jako synonimy taksonomiczne odnoszą się do taksonów posiadających różne typy nomenklatoryczne i stają się synonimami w wyniku taksonomicznego osądu.
    Bulwa pędowa – zgrubiała część pędu rośliny, pełniąca funkcję spichrzową, tzn. jest magazynem substancji zapasowych, głównie białek i cukrów – szczególnie skrobi. Bulwy pędowe mogą być podziemne, lub nadziemne. Podziemne bulwy pędowe wytwarza np. ziemniak. Tworzą się one na końcach podziemnych pędów – rozłogów. Występują w nich tzw. oczka, będące zawiązkami pędów, za pomocą których ziemniak może rozmnażać się wegetatywnie. Bulwy te nie wytwarzają korzeni przybyszowych.
    Skrobia – węglowodan, polisacharyd roślinny, składający się wyłącznie z merów glukozy połączonych wiązaniami α-glikozydowymi, pełniący w roślinach rolę magazynu energii.
    Fitofag (gr. phytón – roślina, phageín – jeść), roślinożerca – organizm roślinożerny, odżywiający się roślinami lub częściami roślin (w tym przechowywanymi przez ludzi nasionami, owocami i suszem).

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.05 sek.