Sedymentologia
Czwartorzęd (Q) – najmłodszy okres ery kenozoicznej, który zaczął się 2,588 mln lat temu z końcem neogenu i trwa do dziś. Dzieli się na:Nauka – autonomiczna część kultury służąca wyjaśnieniu funkcjonowania świata, w którym żyje człowiek. Nauka jest budowana i rozwijana wyłącznie za pomocą tzw. metody naukowej lub metod naukowych nazywanych też paradygmatami nauki poprzez działalność badawczą prowadzącą do publikowania wyników naukowych dociekań. Proces publikowania i wielokrotne powtarzanie badań w celu weryfikacji ich wyników prowadzi do powstania wiedzy naukowej. Zarówno ta wiedza jak i sposoby jej gromadzenia określane są razem jako nauka.
Aktualizm (aktualizm geologiczny, zwany również uniformitaryzmem lub uniformitarianizmem) – zasada geologiczna przyjmująca, że czynniki fizyczne i chemiczne oddziałujące na Ziemię i na skorupę ziemską, a zatem także procesy fizyczne i chemiczne, były w przeszłości podobne do dzisiejszych, co pozwala na podstawie współczesnych obserwacji określać przebieg dawnych procesów geologicznych. Metoda ta streszcza się w haśle "teraźniejszość jest kluczem do przeszłości", a na podstawie obserwacji procesów zachodzących współcześnie można wnioskować co działo się na Ziemi nawet wiele milionów lat temu.
Sedymentologia to nauka o powstawaniu skał osadowych lub inaczej nauka zajmującą się procesami kształtowania, transportu i depozycji (sedymentacji) materiału. Uznawana jest za część nauk geologicznych lub geograficznych.
Zgodnie z zasadą uniformitaryzmu badania sedymentologiczne współczesnych osadów znajdują zastosowanie w interpretacji historii geologicznej, czyli środowiska powstawania i późniejszych przemian skał osadowych i zawartych w nich struktur. Zasada pierwotnego poziomego ułożenia warstw zakłada, że osady są deponowane zgodnie z kątem naturalnego zsypu i najczęściej tworzą poziome lub połogie powierzchnie. Zasada poziomej ciągłości podaje, że warstwy osadów pierwotnie rozciągają się w każdym kierunku, chyba że są ograniczone poprzez jakiś przedmiot, ukształtowanie terenu lub materiał nie może być dalej transportowany w wyniku stopniowej utraty energii środowiska transportu.
Skały osadowe oraz luźne osady pokrywają około 80 procent powierzchni Ziemi, w przypadku Polski są to głównie osady czwartorzędowe. Skały osadowe mają ważne znacznie ekonomiczne:
Przypisy[ | edytuj kod]
- Folk 1965