Sawa - rzeka
Zemun (serb. Земун, Zemun, niem. Semlin, węg. Zimony) – dzielnica Belgradu (Serbia); port u ujścia Sawy do Dunaju. Do 1934 roku Zemun był miastem osobnym od Belgradu Należał do Austro-Węgier aż do końca ich istnienia. Granica miasta na rzece Sawie stanowiła również granicę państwa Habsburgów i Turcji. Także podczas drugiej wojny światowej Zemun był oddzielony od Belgradu, przynależał wówczas do terenów chorwackich. Rok po wyzwoleniu przez rosyjską armię w 1944 roku ponownie został przyłączony i stał się integralną częścią Belgradu.Półwysep Bałkański (Bałkany) – półwysep położony w południowo-wschodniej części Europy. Jego granice wyznacza od zachodu Morze Adriatyckie i Morze Jońskie, od wschodu Morze Czarne i morze Marmara (cieśniny Bosfor i Dardanele), od południowego wschodu Morze Egejskie. Północna granica półwyspu ma charakter umowny. Zgodnie z tradycją przebiega następująco: wzdłuż Dunaju od Morza Czarnego do ujścia Sawy (rejon Belgradu), następnie wzdłuż Sawy do ujścia Kupy (rejon miasta Sisak), następnie wzdłuż Kupy aż do jej źródła (rejon Osilnicy), następnie przekracza pasmo Gorski Kotar przez tzw. Bramę Liburnijską (chorw. i wł. Vrata) na południe od góry Risnjak i dochodzi do Morza Adriatyckiego w rejonie Rijeki. Oprócz tej najpopularniejszej konwencji były i są proponowane inne linie stanowiące granicę między Półwyspem Bałkańskim a resztą kontynentu, np. linia prosta styczna do brzegów Adriatyku i Morza Czarnego, a także linia łącząca Triest z Odesą.
Vrbas – rzeka w Bośni i Hercegowinie, prawy dopływ Sawy w zlewisku Morza Czarnego. Długość - 235 km, powierzchnia zlewni - 6386 km², nachylenie - 6,92‰.

Sawa (słoweń., serb.-chorw. Sava, niem. Save, węg. Száva, łac. Savus) – rzeka na granicy Europy Zachodniej (Kotliny Panońskiej) i Europy Południowej (Półwyspu Bałkańskiego). Największy prawy dopływ Dunaju. Długość – 940 km, powierzchnia zlewni – 95 719 km², średni przepływ – 255 m³/s w Zagrzebiu, 1722 m³/s u ujścia w Belgradzie.
Źródła Sawy znajdują się w Alpach Julijskich, nieopodal zbiegu granic Austrii, Słowenii i Włoch. Płynie w ogólnym kierunku południowo-wschodnim. Przepływa między innymi przez stolicę Słowenii Lublanę i przez stolicę Chorwacji Zagrzeb. W przybliżeniu od okolic Zagrzebia nabiera charakteru rzeki nizinnej – z powolnym nurtem, szeroką doliną i licznymi meandrami. W dolnym biegu dolina Sawy jest miejscami zabagniona. Uchodzi do Dunaju w stolicy Serbii Belgradzie, gdzie oddziela od centrum miasta dzielnicę Zemun, niegdyś odrębne miasto.
Sawa płynie przez terytoria Słowenii, Chorwacji i Serbii, a w środkowym biegu stanowi północną granicę Bośni i Hercegowiny. Do 1918 Sawa stanowiła granicę pomiędzy Austro-Węgrami a Serbią. Bieg Kupy, Sawy i Dunaju jest uważany za północną granicę Półwyspu Bałkańskiego.
Sawa jest trzecim co do długości (po Cisie i Prucie), a najdłuższym z prawobrzeżnych dopływów Dunaju. Jest najbogatszym w wodę dopływem Dunaju. Na całej swej długości Sawa zbiera liczne i obfite dopływy – prawe głównie z Gór Dynarskich, lewe głównie z panońskich gór wyspowych w Slawonii. Dorzecze Sawy wykazuje znaczną asymetrię – jego prawobrzeżna część jest dużo większa, również pięć najdłuższych dopływów Sawy – Kupa, Una, Vrbas, Bosna i Drina to dopływy prawostronne.
Sawa jest żeglowna od ujścia Kupy w mieście Sisak.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. KSNG. [dostęp 2019-08-08].