San Marino

Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]

Przeczytaj także...
Fatti di Rovereta – kryzys konstytucyjny z 1957 roku, w wyniku którego obalony został lewicujący rząd San Marino. Sytuacja ta doprowadziła do dominacji w tym kraju rządów chadeckich.San Marino podzielone jest na dziewięć zamków, na których czele stoją wybierani na okres dwóch lat: kapitan Zamku i Rada Pomocnicza. Dziewięć Zamków obszarowo odpowiada dawniejszemu podziałowi na okręgi parafialne.

San Marino, Republika San Marino (wł. Repubblica di San Marino) – państwo śródlądowe w Europie Południowej stanowiące enklawę na obszarze Włoch. Stolica kraju to San Marino.

Spis treści

1 Historia

1.1 Od prehistorii do XX wieku

1.2 XX wiek

1.3 Współczesne San Marino

7 Atrakcje turystyczne

Historia[edytuj kod]

Od prehistorii do XX wieku[edytuj kod]

Okolice były zamieszkane od czasów prehistorycznych, chociaż ślady bytności na Monte Titano sięgają średniowiecza. San Marino uważa się za najstarszą istniejącą republikę świata, utworzoną w 301 roku przez chrześcijańskiego budowniczego, kamieniarza (inni podają, że był kowalem) zwanego świętym Marinusem. Gdy uciekał przed prześladowcą chrześcijan, cesarzem rzymskim Dioklecjanem, ukrył się na szczycie Monte Titano (najwyższe z siedmiu wzgórz San Marino) i tam założył małą wspólnotę chrześcijańską. Właścicielka ziemi, Rimini, zapisała ją w testamencie wspólnocie chrześcijańskiej. Na pamiątkę kamieniarza ziemię nazwano „Ziemią San Marino”, by w końcu zmienić ją na „Republika San Marino”.

Język emilijski - zespół dialektów używanych w środkowo-północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, i tradycyjnie uważanych za dialekty języka włoskiego. Strukturalnie język emilijski zupełnie się różni od języka włoskiego (F. Agard 1985). Z językoznawczego punktu widzenia język emilijski nie jest dialektem języka włoskiego, gdyż jest klasyfikowany w podgrupie gallo-italskiej języków zachodnioromańskich, , zaś włoski należy do grupy italsko-dalmatyńskiej.Dialekty emilijskie nie wytworzyły jak dotąd formy ustandardyzowanego języka literackiego. Istnieje niezbyt obfita literatura tworzona w gwarach lokalnych takich ośrodków jak Bolonia czy Ferrara.Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.

W wieku lombardzkim San Marino było lennem książąt Spoleto, ale wolna wspólnota sięga aż do X wieku. Pierwotna struktura rządu była złożona z samorządowego zgromadzenia zwanego Arengo, które składało się z głowy każdej rodziny. W 1243 po raz pierwszy mianowano dwóch Kapitanów Regentów (Capitani Reggenti) sprawujących władzę. Do czasów współczesnych, co 6 miesięcy, zmieniają się osoby sprawujące regencję. Pierwsze prawo na kształt konstytucji republiki powstało w roku 1263. Stolica Apostolska potwierdziła niezależność San Marino w 1291. Obszar San Marino składał się jedynie z Monte Titano do 1463, kiedy to republika przystąpiła do sojuszu przeciwko Sigismondo Pandolfo Malatesta, panu Rimini, którego później pokonano. W rezultacie tych wydarzeń papież Pius II nadał San Marino miasta: Fiorentino, Montegiardino, i Serravalle. Trochę później, w tym samym roku, miasto Faetano przyłączyło się do republiki z własnej woli. Od tego czasu obszar San Marino pozostał niezmieniony.

Komunizm (od łac. communis – wspólny, powszechny) – system społeczno-ekonomiczny, w którym nie istnieje własność prywatna środków produkcji, a całość wytworzonych dóbr jest w posiadaniu wspólnoty, której członkowie są równi.Fortyfikacja (z łac. fortificatio – umocnienie) – zespół obiektów wojskowych w postaci odpowiednich budowli i urządzeń, przeznaczonych do prowadzenia działań obronnych.

W 1503 Cesare Borgia, znany jako Valentino, okupował republikę do swojej śmierci, która nastąpiła kilka miesięcy później. 8 października 1600 San Marino przyjęło pisaną konstytucję. W roku 1739 minister hiszpański kardynał Giulio Alberoni okupował kraj. Obywatele odmówili płacenia podatków, potajemnie wysłano również listy do papieża Klemensa XII dochodzące sprawiedliwości. Odpowiedzią było uznanie przez papieża praw San Marino, które przywróciły mu niepodległość. W 1797 Napoleon chciał powiększyć obszar Republiki San Marino, ale mieszkańcy nie zgodzili się na powiększenie terytorium. W tym roku Francja uznała niepodległość San Marino. Pozostałe państwa europejskie uczyniły to w 1815 na kongresie wiedeńskim.

Nawa – składowa część kościoła położona pomiędzy prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych. Oprócz świątyń jednonawowych występują dwu-, trzy-, pięcio- oraz siedmionawowe.Geografia San Marino. San Marino jest państwem położonym w całości na terytorium górzystym, w Apeninie Toskańsko-Emiliańskim. San Marino jest najstarszym i jednym z najmniejszych państw Europy (zaraz po Watykanie i Monako). Kraj jest enklawą na terenie Włoch.

XX wiek[edytuj kod]

Ostatnia okupacja miała miejsce podczas II wojny światowej w 1944. San Marino oficjalnie było neutralne podczas II wojny światowej, jednak gdy siły niemieckie wykorzystały państwo do przejścia wojsk, siły aliantów podążyły za nimi. Wojska alianckie okupowały San Marino tylko tak długo, jak to było konieczne militarnie i trwało to tylko kilka tygodni. Wielu mieszkańców republiki zasiliło szereg włoskiej partyzantki antyfaszystowskiej. W wyniku działań wojennych we Włoszech miasto stało się ofiarą brytyjskich bombardowań, które to przyniosły szkody oceniane na trzy miliardy lirów, a także setkę ofiar. W kraju powszechny był głód, a także choroby, w tym gruźlica i gorączka tyfoidalna.

Państwo to od 1400 roku określa siebie jako "republikę". Ustrój opiera się m.in. na Statucie z 1600 roku, którego unormowania obowiązują do dziś, a także innych ustawach i zwyczajach konstytucyjnych. Choć formalnie niezależna i niepodległa, Republika San Marino związana jest z Włochami od 1862 roku traktatem o przyjaźni, a od 1954 roku unią celną i walutową.Włochy (Republika Włoska, wł. Italia, Repubblica Italiana) – państwo położone w Europie Południowej, na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem wielu organizacji, m.in.: UE, NATO, należące do ośmiu najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata – G8.

Osobny artykuł: Fatti di Rovereta.

Po zakończeniu II wojny władzę w wyniku wyborów parlamentarnych objęła sanmarińska lewica na czele z socjalistami i komunistami. Koalicji udało się utworzyć system opieki socjalnej, zlikwidować epidemie chorób, uczynić San Marino krajem z najgęstszą na całym globie siecią dróg i założyć dwadzieścia kilometrów kanalizacji. Lewicowy rząd na początku lat 50. wdał się w utarczki graniczne z rządzonymi przez centroprawicę Włochami, które chciały w ten sposób zmniejszyć potencjał gospodarczy kraju płynący z turystyki. Gdy 30 września roku 1957 na stronę opozycji antyrządowej przeszło pięciu deputowanych partii socjalistycznej (co doprowadziło do zrównania w Wielkiej Radzie sił opozycji i rządu do 30 na 30) w miejscowości Rovreta przy samej granicy z Włochami chadecy powołali rząd rewolucyjny, który zyskał uznanie konsula Stanów Zjednoczonych. Mimo braku poparcia międzynarodowego dla nowego rządu do San Marino wkroczyły wojska włoskie składające się z oddziałów regularnej armii i żandarmerii. Rząd postawił w odpowiedzi w stan gotowości korpus żandarmerii i sformował uzbrojoną w dubeltówki milicję ludową. Rząd San Marino ustąpił na skutek głodu, który nastąpił w wyniku blokady kraju. Na skutek interwencji włoskiego wojska w kraju z administracji zwolniono wszystkich zwolenników rządów, a 29 deputowanych rządu utraciło mandaty. Kilku z nich trafiło do więzienia. 27 działaczy (w tym kapitanowie regenci) trafiło pod sąd z zarzutami zdrady stanu. Pucz doprowadził do kryzysu gospodarczego, a tymczasowy rząd chadecki zakazał manifestacji i zebrań politycznych. Aby uniemożliwić lewicy wygranie w wyborach, rząd zreformował prawo wyborcze, w rezultacie wybory w 1959 roku wygrali chadecy.

Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.Cysterna (z łac. cisterna, od cista paka; gr. kistê, kosz), zbiornik do gromadzenia i przechowywania cieczy, zwykle wody. Najczęściej cysterny służyły do gromadzenia deszczówki. Ich wielkość i pojemność zależała od potrzeb mieszkańców (od kilkunastu litrów do tysięcy metrów sześciennych – rezerwuary).

Współczesne San Marino[edytuj kod]

San Marino utrzymuje dyplomatyczne i konsularne stosunki z wieloma państwami europejskimi i amerykańskimi, bije własne monety, wydaje swoje znaczki pocztowe i przyznaje odznaczenia. Władza ustawodawcza sprawowana jest przez Radę Generalną składającą się z 60 członków, a wykonywana jest przez Kongres podzielony na ministerstwa, odnawiany przez każdą nową władzę ustawodawczą. Capitani Reggenti mają mandaty reprezentantów i są wybierani dwa razy w roku w kwietniu i w październiku. San Marino jest jedynym, pozostałym do dziś, włoskim miastem-państwem. Jest pozostałością z czasów, gdy Europa politycznie była złożona z małych państewek. Oprócz Watykanu jest to jedyne państwo w Europie stanowiące enklawę. San Marino wstąpiło do Rady Europy w 1988 i przewodniczyło tej organizacji w pierwszej połowie roku 1990. San Marino zostało członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1992.

Central Intelligence Agency, CIA (pol. Centralna Agencja Wywiadowcza) – rządowa agencja służby wywiadowczej USA, zajmująca się pozyskiwaniem i analizą informacji o zagranicznych rządach, korporacjach i osobach indywidualnych oraz opracowywaniem, na podstawie tych informacji, raportów dla instytucji rządowych USA. Agencja organizowała także operacje, których celem była interwencja w wewnętrzne sprawy wybranych państw, od propagandy po wspieranie oddziałów paramilitarnych. Jednym z wielu przykładów takich interwencji jest udział w organizacji zamachu stanu w Iranie w 1951 (Operacja AJAX).Lista kapitanów regentów San Marino od 1900 roku. Wybierani są od 1243 roku na sześciomiesięczną kadencję parami przez Radę Generalną San Marino. Pełnią funkcję głowy państwa. Kadencja rozpoczyna się 1 kwietnia oraz 1 października każdego roku.

Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Konstytucja (od łac. constituo, -ere – urządzać, ustanawiać, regulować) – akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, która zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie.

Prezbiterium, arch. chór kapłański – przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa oraz służby liturgicznej (m.in. ministrantów). Zwykle jest wydzielone od reszty świątyni podwyższeniem, balustradą lub łukiem tęczowym i wyodrębniające się wizualnie z bryły kościoła. Nazwa pochodzi od słowa prezbiter - ksiądz.

Kolumna – pionowa podpora architektoniczna o kolistym przekroju trzonu. Jeden z najstarszych i najpowszechniej stosowanych w architekturze elementów podporowo-dźwigowych pełniących funkcje konstrukcyjne, budowany od czasów starożytnych.

Stolica Apostolska, Stolica Święta (łac. Sancta Sedes, wł. Santa Sede) – siedziba papieży (także papiestwo, władza zwierzchnia papieża w Kościele katolickim wraz z jej instancjami wykonawczymi, stanowiąca suwerenny podmiot prawa międzynarodowego) mieszcząca się w państwie Watykan, który jest z nią połączony unią personalną i funkcjonalną i nad którym sprawuje ona wyłączne zwierzchnictwo oraz suwerenną władzę i jurysdykcję.

Sigismondo Pandolfo Malatesta (ur. 19 czerwca 1417 w Rimini, zm. 7 października 1468 tamże) – włoski kondotier zwany wilkiem z Rimini (wł. il lupo di Rimini), syn Pandolfa III Malatesty i jego kochanki Antonii da Barignano. Od 1432 był panem (wł. signore) Rimini i Fano, podczas gdy jego brat Domenico Malatesta był panem Ceseny.

Klimat śródziemnomorski – rodzaj klimatu podzwrotnikowego, występujący nad Morzem Śródziemnym (stąd jego nazwa), w Kalifornii, RPA, na południu Australii oraz u wybrzeży Chile w Ameryce Południowej. Jego charakterystyczną cechą są ciepłe i suche lata powyżej 20°C oraz łagodne zimy powyżej 0°C, a także fakt, że występuje głównie bezpośrednio nad morzem lub oceanem, zazwyczaj na zachodnim wybrzeżu, a bardzo rzadko w głębi lądu. Klimat ten sprzyja rolnictwu i turystyce masowej.

Diecezja San Marino-Montefeltro (łac. Dioecesis Sammarinensis-Feretranus) – katolicka diecezja w San Marino, obejmująca swoim zasięgiem cały kraj oraz część Włoch. Siedziba biskupa znajduje się w katedrze Świętego Bartłomieja w Pennabilli (Prowincja Rimini we Włoszech).