• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • SN 1604

    Przeczytaj także...
    Akrecja – w astronomii terminem tym określa się opadanie rozproszonej materii na powierzchnię ciała niebieskiego w wyniku działania grawitacji. Zjawisku temu może towarzyszyć wydzielanie dużej ilości energii w postaci promieniowania elektromagnetycznego, gdy opadająca materia wyświeca część utraconej grawitacyjnej energii potencjalnej. Szczególnie widowiskowa jest akrecja na obiekty zwarte – białe karły, gwiazdy neutronowe czy czarne dziury. Uważa się, że mechanizmem „zasilającym” aktywne jądra galaktyk jest właśnie akrecja materii na supermasywną czarną dziurę.Kasjopeja (łac. Cassiopeia, dop. Cassiopeiae, skrót Cas), inaczej zwana też Kasjopea – gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce okołobiegunowy, znany już w starożytności, położony w obszarze Drogi Mlecznej. Liczba gwiazd dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem wynosi około 90. W Polsce jest widoczny przez cały rok.
    Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in. promieniowanie widzialne. Powstaje po ustaniu reakcji jądrowych w gwieździe o małej lub średniej masie. Mało masywne gwiazdy (od 0,08 do 0,4 M☉) nie osiągają w trakcie swojej ewolucji warunków wystarczających do zapłonu helu w reakcjach syntezy termojądrowej i powstają z nich białe karły helowe. Średnio masywne gwiazdy (od 0,4 do ok. 4 mas Słońca) spalają hel dając białe karły węglowe, lub węglowo-tlenowe. Pozostałością gwiazd o masach w zakresie 4-8 mas Słońca (na ciągu głównym) są białe karły z domieszką tlenu, neonu i magnezu.

    Gwiazda Keplera (również Nowa Keplera lub SN 1604) – supernowa odkryta w 1604 roku, położona w gwiazdozbiorze Wężownika w odległości około 20 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Ostatnia supernowa zaobserwowana w naszej Galaktyce.

    Nazwa[ | edytuj kod]

    Oficjalne oznaczenie supernowej to SN 1604, akronim „SN” oznacza „supernową”, a liczba to rok odkrycia. Bardziej popularnie supernowa jest znana jako Gwiazda Keplera lub Nowa Keplera od nazwiska Johannesa Keplera, który ją opisał.

    Supernowa – w astronomii termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji, które powodują powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach bądź miesiącach staje się niemal niewidoczny. Istnieją dwie możliwe drogi prowadzące do takiego wybuchu: w jądrze masywnej gwiazdy przestały zachodzić reakcje termojądrowe i pozbawiona ciśnienia promieniowania gwiazda zaczyna zapadać się pod własnym ciężarem, lub też biały karzeł tak długo pobierał masę z sąsiedniej gwiazdy, aż przekroczył masę Chandrasekhara, co spowodowało eksplozję termojądrową. W obydwu przypadkach, następująca eksplozja supernowej z ogromną siłą wyrzuca w przestrzeń większość lub całą materię gwiazdy. Utworzona w ten sposób mgławica jest bardzo nietrwała i ulega całkowitemu zniszczeniu już po okresie kilkudziesięciu tysięcy lat, znikając zupełnie bez śladu. Z tego powodu w Drodze Mlecznej znamy obecnie zaledwie 265 pozostałości po supernowych, choć szacunkowa liczba tego rodzaju wybuchów w ciągu ostatnich kilku miliardów lat jest rzędu wielu milionów.Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in. nasz Układ Słoneczny. Droga Mleczna nazywana jest też po prostu Galaktyką. Ale wtedy dla odróżnienia od innych galaktyk pisana wielką literą "G". Zawiera od 100 (według starszych szacunków) do 400 miliardów (według nowszych szacunków) gwiazd. Ma średnicę około 100 000 lat świetlnych i grubość ok. 1000 lat świetlnych.

    Odkrycie[ | edytuj kod]

    Oryginalny rysunek Johannesa Keplera przedstawiający lokalizację stella nova (zaznaczona literą „N”)

    Supernowa została pierwszy raz zaobserwowana 9 października 1604. Niemiecki astronom Johannes Kepler zauważył ją pierwszy raz 17 października i opisał w książce De Stella nova in pede Serpentarii (Nowa gwiazda na stopie Wężownika).

    Wielkość gwiazdowa – pozaukładowa jednostka miary stosowana do oznaczania blasku gwiazd (nie mylić z jasnością) i innych podobnych ciał niebieskich. Jednostką wielkości gwiazdowej jest magnitudo (oznaczenie lub mag). Zazwyczaj w fizyce do wyrażenia wartości natężenia światła używa się luksów, jednakże ze względów praktycznych i historycznych w astronomii stosuje się nadal magnitudo.Magnez (Mg, łac. magnesium) – pierwiastek chemiczny, metal ziem alkalicznych (druga grupa główna układu okresowego). Izotopy stabilne magnezu to Mg, Mg oraz Mg.

    Supernowa była widoczna gołym okiem. W czasie szczytowej jasności była najjaśniejszym obiektem na nocnym niebie, łącznie z wszystkimi planetami prócz Wenus, z jasnością gwiazdową równą −2,5.

    Charakterystyka[ | edytuj kod]

    Notatki Keplera na temat gwiazdy są na tyle szczegółowe, że pozwoliły zidentyfikować supernową jako supernową termonuklearną, czyli typu Ia. Tego typu supernowe mogą powstawać w wyniku kolizji dwóch białych karłów lub przez akrecję materii na powierzchni jednego białego karła w ciasnym układzie podwójnym. W przypadku Gwiazdy Keplera dane obserwacyjne sugerują, że do eksplozji doszło w układzie podwójnym, na co wskazuje odkryta w 2013 roku struktura w kształcie dysku oraz duże ilości magnezu w obłoku po supernowej – ten pierwiastek nie jest wytwarzany w dużych ilościach w supernowych, ale mógł pochodzić z towarzyszącej białemu karłowi gwiazdy.

    Ziemia (łac. Terra) − trzecia, licząc od Słońca, a piąta co do wielkości planeta Układu Słonecznego. Pod względem średnicy, masy i gęstości jest to największa planeta skalista Układu Słonecznego.Wężownik (łac. Ophiuchus, dop. Ophiuchi, skrót Oph) – wyraźny gwiazdozbiór znajdujący się w rejonie równika niebieskiego. Liczba gwiazd dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem: około 100. W Polsce widoczny latem. Jest jedną z 48 konstelacji ptolemejskich.

    Znaczenie[ | edytuj kod]

    Była ostatnią obserwowaną supernową bezsprzecznie znajdującą się w naszej Galaktyce, znajdowała się nie dalej niż 6 kiloparseków (około 20 000 lat świetlnych). Była to druga supernowa widziana w czasie jednego pokolenia (pierwszą była SN 1572 widziana przez Tycho Brahe w Kasjopei). Od tego momentu nie zanotowano więcej supernowych w Drodze Mlecznej, jednakże notuje się takie zjawiska w innych galaktykach.

    Parsek – jednostka odległości używana w astronomii. Jest to odległość, dla której paralaksa roczna położenia Ziemi widzianej prostopadle do płaszczyzny orbity wynosi 1 sekundę łuku. Parsek można równoważnie opisać jako odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity ziemskiej (czyli 1 j.a.) jest widoczna jako łuk (na firmamencie obserwującego) o długości 1 sekundy kątowej.Johannes Kepler (ur. 27 grudnia 1571 r. w Weil der Stadt, zm. 15 listopada 1630 r. w Ratyzbonie) – niemiecki matematyk, astronom i astrolog, jedna z czołowych postaci rewolucji naukowej w XVII wieku. Najbardziej znany jest z nazwanych jego nazwiskiem praw ruchu planet, skodyfikowanych przez późniejszych astronomów na podstawie jego prac Astronomia nova, Harmonices Mundi i Epitome astronomiae Copernicanae. Prawa te stały się jedną z podstaw teorii grawitacji Izaaka Newtona.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Chandra X-Ray Observatory. W: Kepler's Supernova Remnant: A Star's Death Comes to Life [on-line]. [dostęp 2006-01-16].
    2. Bill Blair's Kepler's Supernova Remnant Page
    3. Famous Supernova Reveals Clues About Crucial Cosmic Distance Markers (ang.). sciencedaily.com, 2013-03-18. [dostęp 2013-03-18].

    Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • SN 1604 w serwisie SEDS (ang.)
  • SN 1604 w bazie SIMBAD (ang.)
    • SN 1572 (gwiazda Tychona, nowa Tychona, supernowa Tychona, B Cassiopeiae, albo 3C 10) – supernowa typu Ia w gwiazdozbiorze Kasjopei, jedna z ośmiu supernowych, widocznych gołym okiem, znanych z historycznych źródeł pisanych. Pojawiła się na początku listopada 1572 i została odkryta niezależnie przez wielu astronomów.Supernowa typu Ia – odmiana supernowej charakteryzująca się tym, że w jej widmie brak linii wodoru i helu, są natomiast obecne silne linie absorpcyjne krzemu, o długości 615,0 nm




    Warto wiedzieć że... beta

    SIMBAD (the Set of Identifications, Measurements, and Bibliography for Astronomical Data) – baza danych obiektów astronomicznych spoza Układu Słonecznego sporządzana i zarządzana przez Centre de Données astronomiques de Strasbourg (CDS) we Francji.
    Rok świetlny – jednostka odległości stosowana w astronomii. Jest równy odległości, jaką pokonuje światło w próżni w ciągu jednego roku juliańskiego (365,25 dnia, 31 557 600 sekund).
    Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego. Jest trzecim pod względem jasności ciałem niebieskim widocznym na niebie, po Słońcu i Księżycu. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa sięga –4,6 i jest wystarczająca, aby światło odbite od Wenus powodowało powstawanie cieni. W związku z tym, że Wenus jest bliżej Słońca niż Ziemia, zawsze jest ona widoczna w niewielkiej odległości od niego; jej maksymalna elongacja to 47,8°. Odległość Wenus od Ziemi waha się od 40 do 259 mln km.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.924 sek.