Sieć hydrograficzna Polski
Rzeki w Polsce to zbiór rzek płynących przez teren Polski, który, biorąc pod uwagę uwarunkowania hydrograficzne, leży w zlewisku trzech mórz:
Osława (niem. Oslawa, cz. Oslava, ukr. Ослава) – rzeka w południowo-wschodniej Polsce, lewy dopływ Sanu w zlewisku Morza Bałtyckiego. Długość – 55 km, powierzchnia zlewni – 503 km².Orawa (słow. Orava, węg. Árva) – rzeka w północnej Słowacji, w dorzeczu Dunaju. Długość – 60,3 km, powierzchnia dorzecza – 1.991,8 km², średni przepływ u ujścia – 34,4 m³/s.
Morza Bałtyckiego – 99,7%:
dorzecze Wisły – 55,7%;
dorzecze Odry – 33,9%;
rzeki pobrzeża bałtyckiego – 9,3%;
dorzecze Niemna – 0,8%;
Morza Czarnego – 0,2%:
dorzecze Dunaju (Orawa)
dorzecze Dniestru (Strwiąż);
Morza Północnego – 0,1%:
dorzecze Łaby (Izera).
Występuje asymetryczność dopływów Wisły i Odry. Ich lewe dorzecza są krótsze i mniej obfite w wodę w stosunku do dopływów prawych – Wisła – 27:73, Odra – 30:70. Jest to związane z nachyleniem powierzchni w kierunku północno-zachodnim oraz z rozwojem rzeźby terenu w trzeciorzędzie i czwartorzędzie.
Karpaty (51-54) (węg. Kárpátok; rum. Carpaţi; ukr. i serb. Карпати; czes. i słow. Karpaty) – łańcuch górski w środkowej Europie (jeden z największych w tej części świata), ciągnący się łukiem przez terytoria Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Serbii i Rumunii. Najwyższy szczyt Gerlach ma wysokość 2655 m n.p.m.Izera (czes. Jizera, niem. Iser) – rzeka w Czechach, a w górnym biegu również w Polsce; prawy dopływ Łaby, dł. 164 km.
Ujście Wisły i Odry ma charakter deltowy, delta Odry ma charakter delty wstecznej.
Gęstość sieci rzecznej w Polsce jest dość znaczna, lecz nieregularna. O znacznej gęstości w Karpatach i Sudetach (duże opady na słabo przepuszczalne podłoże o urozmaiconej rzeźbie), czterokrotnie rzadsza na wyżynach (znaczne przechodzenie wody w podłoże oraz głęboko zalegające wody gruntowe). Na terenach nizinnych gęsta sieć rzek występuje w okolicach o słabo przepuszczalnym podłożu.
Dorzecze Odry – obszar, z którego do rzeki głównej Odry spływają wszystkie jej dopływy. Granicę pomiędzy dorzeczami nazywa się działem wód dorzeczy. Powierzchnia dorzecza Odry wynosi 118 861 km², z czego 106 056 km² obszaru Polski.Czermnica czes. Čermenský potok, niem. Tscherbeneyer Bach – potok górski w północno-wschodnich Czechach i południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Środkowych, w Górach Stołowych, w woj. dolnośląskim.
Zasilanie rzek w Polsce jest śnieżno-deszczowe, z rzadszym zasileniem z dopływających wód podziemnych.
Występują dwa wysokie stany wód: na wiosnę, luty-kwiecień – w okresie zanikania pokrywy śnieżnej oraz latem, czerwiec-lipiec – podczas intensywnych opadów w górach. Stany wód najniższe mają miejsce wczesną jesienią. Na wybrzeżu Bałtyku wysokie stany wód spowodowane są spiętrzaniem wód morskich przez sztormy.
Wisła (łac. Vistula) – najdłuższa rzeka Polski, o długości 1047 km. Jest także najdłuższą rzeką uchodzącą do Morza Bałtyckiego.Prosna – rzeka w środkowej Polsce, w dorzeczu Odry, lewy dopływ Warty; długość: 216,8 km, powierzchnia dorzecza: 4 924,7 km², różnica wysokości między źródłem a ujściem: ~190 m.
Rzeki w Polsce zimą zamarzają. Na zachodzie Polski na około miesiąc, w centrum i na wschodzie na około 3 miesiące. Występuje zjawisko późniejszego zanikania pokrywy lodowej na północy niż na południu, co sprzyja powstawaniu powodzi zatorowych.
Występuje zmienność stanu wód w rzekach. Najmniejsza amplituda wahań stanów wody mają rzeki pojezierzy, a największe większe rzeki górskie, np. Dunajec 9–10 m.
Niektóre z większych rzek Polski wymienione w porządku hydrograficznym w kolejności od ujścia do źródeł. Litery P lub L oznaczają dopływ prawy lub lewy.
Łaba (czes. Labe, niem. Elbe) – rzeka w Czechach i Niemczech o długości 1165 km (370 km w Czechach) i powierzchni dorzecza 144 055 km² (w Czechach 51 394 km²).Dniestr (ukr. Дністер, rum. Nistru, w starożytności gr. Tyras lub Nester), rzeka płynąca przez Ukrainę i Mołdawię (a w praktyce będąc granicą mołdawsko-naddniestrzańską). Rzeka należy do zlewiska Morza Czarnego. Długość - 1352 km, powierzchnia zlewni - ok. 68 tys. km².
Najdłuższe rzeki w Polsce[ | edytuj kod]
Zlewisko Morza Bałtyckiego[ | edytuj kod]
Osobny artykuł:
Dorzecze Wisły.
Osobny artykuł:
Dorzecze Odry.
Zlewisko Morza Czarnego[ | edytuj kod]
Dorzecze Dniestru[ | edytuj kod]
L Strwiąż
L Łodynka
L Łodyna
P Olchy
P Jasieńka
P Smorz
P Stebnik
P Maksymów
L Mszaniec
P Mszanka
L Lechniewa
Czarna Orawa
Czadeczka
L Krężelka
Zlewisko Morza Północnego[ | edytuj kod]
P Izera
P Dzika Orlica
P Szkło
P Czermnica
Jeziora Polski
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Wykaz nazw wód płynących (KNMiOF)
Codzienne informacje o stanie wód polskich rzek
Wkra – rzeka w północno-wschodniej Polsce, prawy dopływ Narwi, o długości 249,1 km. Powierzchnia dorzecza Wkry obejmuje obszar 5322 km².Strwiąż (ukr. Стривігор – Strywihor) – rzeka w południowo-wschodniej Polsce i na zachodniej Ukrainie, w dorzeczu Dniestru (zlewisko Morza Czarnego). Długość – 94 km, powierzchnia zlewni – 955 km², z tego 193 km² w Polsce. Źródła w Polsce, w Górach Sanocko-Turczańskich, w okolicach Ustrzyk Dolnych. Płynie na północny wschód, w okolicach Sambora wypływa na teren Kotliny Naddniestrzańskiej. Przyjmuje swój największy dopływ Błażiwkę, skręca na południowy wschód i w okolicy wsi Chłopczyci uchodzi do Dniestru.
Warto wiedzieć że... beta
Dzika Orlica (czes. Divoká Orlice, niem. Wilde Adler, Erlitz) – rzeka w Sudetach, rozdzielająca Góry Bystrzyckie od Orlickich, dopływ Orlicy, należy do dorzecza Łaby i zlewiska Morza Północnego. Źródła w rejonie Torfowiska pod Zieleńcem. Płynie początkowo na południe, później na południowy-wschód. Na odcinku 29,5 kilometra (od Lasówki do Lesicy) wzdłuż rzeki biegnie granica Polski i Czech. Ten sam odcinek stanowi też południowo-zachodnią granicę ziemi kłodzkiej.
Bóbr (czes. Bobr; niem. Bober) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, płynie przez województwo dolnośląskie i lubuskie, największy z lewobrzeżnych dopływów Odry.
Nysa Łużycka (czes. Lužická Nisa, niem. Lausitzer Neisse, górnołuż. Łužiska Nysa, dolnołuż. Łužyska Nysa) – rzeka w Czechach (kraj liberecki), Niemczech (Saksonia) i Polsce (woj. dolnośląskie i lubuskie); lewobrzeżny dopływ Odry. Długość rzeki wynosi (według różnych publikacji) od 251,6 km do 254,6 km.
Dunajec (słow. Dunajec, niem. Dunajetz lub Dohnst) – rzeka w południowej Polsce, prawy dopływ Wisły (rzeka II rzędu). Powstaje z połączenia wód Czarnego Dunajca i Białego Dunajca w m. Nowy Targ; za początkowy odcinek uważa się Czarny Dunajec. Długość 247 km (łącznie z Czarnym Dunajcem), z czego 17 km liczy odcinek graniczny między Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą. Powierzchnia dorzecza wynosi 6804 km², z tego w Polsce 4854,1 km², na Słowacji 1949,9 km² (z czego 1594,1 km² przypada na dorzecze Popradu, a 355,8 km² – na zlewnię samego Dunajca).
Łyna (ros. Лава, Ława, niem. Alle, prus. Alna) – rzeka w północno-wschodniej Polsce (województwo warmińsko-mazurskie) i Rosji (Obwód kaliningradzki). Lewy dopływ Pregoły. Płynie przez Pojezierze Olsztyńskie i Nizinę Sępopolską.
Sudety (332) – łańcuch górski na obszarze południowo-zachodniej Polski i północnych Czech, stosunkowo niewielki skrawek znajduje się w Niemczech; najwyższy szczyt Śnieżka, 1602 m n.p.m.; są najwyższą częścią Masywu Czeskiego oraz najwyższymi górami Czech. Ciągną się od Doliny Łaby po Bramę Morawską. Od północnego wschodu obcięte są wyraźnym uskokiem – uskokiem sudeckim brzeżnym od Przedgórza Sudeckiego. Północna granica z Niziną Śląsko-Łużycką na linii Złotoryja – Bolesławiec – Zgorzelec jest umowna. Również południowa granica na obszarze Czech i Moraw jest dość zawikłana.
Morze Czarne (w starożytności: gr. Εύξεινος Πόντος, łac. Pontus Euxinus, co znaczy „Morze Gościnne”) – morze śródlądowe rozciągające się pomiędzy Azją Mniejszą na południu, Kaukazem na wschodzie, Niziną Wschodnioeuropejską na północy i Półwyspem Bałkańskim na zachodzie. Wchodzi w skład systemu oceanicznego Oceanu Atlantyckiego.
.jpg)
.jpg)
