Ruch egzekucyjny
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Przeczytaj także...
Demokracja – ustrój polityczny i forma sprawowania władzy, w których źródło władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem przedstawicieli).Barbara Radziwiłłówna (ur. 6 grudnia 1520 lub 1523 w Wilnie, zm. 8 maja 1551 w Krakowie) – druga żona Zygmunta Augusta, królowa polska, wielka księżna litewska.
Demokracja – ustrój polityczny i forma sprawowania władzy, w których źródło władzy stanowi wola większości obywateli (sprawują oni rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem przedstawicieli).Barbara Radziwiłłówna (ur. 6 grudnia 1520 lub 1523 w Wilnie, zm. 8 maja 1551 w Krakowie) – druga żona Zygmunta Augusta, królowa polska, wielka księżna litewska.
Ruch egzekucyjny (znany także pod hasłem egzekucji praw, egzekucji dóbr, egzekucji dóbr i praw, popularyści, zamoyczycy) – ruch polityczny średniej szlachty w XVI w., postulatem którego było przeprowadzenie reform w dziedzinie sądownictwa, skarbowości i wojska oraz żądanie zwrotu nieprawnie trzymanych przez magnatów królewszczyzn i ograniczenia praw Kościoła (suwerenność Polski wobec papiestwa, uszczuplenie niektórych przywilejów Kościoła).
Podatek – obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań publicznych.Vivente rege – łacińskie określenie odnoszące się do elekcji i koronacji królewskiej dokonanej za życia poprzedniego króla. W przypadku wyboru na tron cesarski, mówi się czasem o elekcji vivente imperatore (za życia cesarza). Zazwyczaj dokonywano jej na wniosek samego władcy, który dążył do zapewnienia sukcesji swym potomkom.
Postulaty[ | edytuj kod]
Ruch ten zakładał istotne zmiany społeczne i polityczne w Rzeczypospolitej. Wśród postulatów wysuwanych przez ruch egzekucyjny były:
Hieronim Ossoliński herbu Topór (zm. ok. 1576) – kasztelan sandomierski, uczestnik sejmu podpisującego unię polsko-litewską w Lublinie w 1569 roku, był wyznawcą Kalwinizmu, przywódca stronnictwa innowierców w Małopolsce za króla Zygmunta Augusta.Dziesięcina – podatek religijny w judaizmie i chrześcijaństwie. Obowiązkowe, świadczenie pieniężne lub rzeczowe w postaci dziesiątej części swojego dochodu na rzecz Kościoła, przeznaczone głównie na rzecz utrzymania duchowieństwa. Obecnie praktyka składania dziesięciny obecna jest tylko w niektórych kościołach protestanckich.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Wołyń (ukr. Волинь) – kraina historyczna w dorzeczu górnego Bugu oraz dopływów Dniepru: Prypeci, Styru, Horynia i Słuczy, obecnie część Ukrainy – obwody wołyński i rówieński, zachodnia część żytomierskiego oraz północne części tarnopolskiego i chmielnickiego.
Wojna kokosza (rokosz lwowski) – nazwa rokoszu szlachty polskiej, zawiązanego w lipcu 1537 roku, w celu zahamowania dążeń Zygmunta Starego i królowej Bony. Był to pierwszy sejm rokoszowy szlachty polskiej.
Lustracja z (łac. lustratio, przegląd, wgląd) – procedura przeglądu i weryfikacji przeprowadzana najczęściej w urzędach, stowarzyszeniach, partiach politycznych czy u prywatnych przedsiębiorców. Najczęściej jest formą kontroli przez organ nadzorujący.
Rokosz Zebrzydowskiego, rokosz sandomierski – bunt szlachty przeciwko Zygmuntowi III Wazie trwający w latach 1606–1609. Wybuchł po śmierci głównego opozycjonisty wobec polityki króla – Jana Zamoyskiego – który był przeciwnikiem zbrojnych wystąpień przeciwko władzy monarszej. Wystąpienie zostało stłumione zbrojnie powodując spadek zaufania do władzy królewskiej.
Sołtys (z niem. Schuldheiß, Schultheiß, Scholtis, Schulte(s) i Schulz(e), sędzia, ten, który wskazuje winnego; forma zlatynizowana scultetus) – osoba będąca przedstawicielem lokalnej społeczności, przeważnie wiejskiej. Jego rola począwszy od średniowiecza ulegała poważnym zmianom i od 1990 roku w Polsce jest organem wykonawczym sołectwa.
Nihil novi (łac. nic nowego) – potoczna nazwa konstytucji sejmowej z 1505 roku, poważnie ograniczającej kompetencje prawodawcze monarchy I Rzeczypospolitej. Pełna formuła łacińska brzmiała nihil novi sine communi consensu (nic nowego bez powszechnej zgody, co należy rozumieć jako: nie można ustanawiać nowego prawa, na które nie zgodzi się Sejm reprezentujący powszechny interes szlachty).
Myto – opłata pobierana za przejazd drogą, autostradą, mostem, tunelem itp. Może być pobierana jako podatek centralny bądź lokalny lub też przez prywatnego właściciela obiektu.