Rowasz
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Przeczytaj także...
Stefan I Święty, zw. Węgierskim (ur. ok. 969, zm. 15 sierpnia 1038) - książę Węgier od 997 roku, król od 1001 roku z dynastii Arpadów. Pierwszy węgierski władca koronowany na króla. W ciągu swojego panowania zjednoczył węgierskie plemiona w jedno feudalne państwo. Znacznie powiększył terytorium Węgier oraz doprowadził do końca proces ich chrystianizacji. Założyciel dwóch arcybiskupstw w Ostrzyhomiu i Kalocsy oraz ośmiu biskupstw, święty Kościoła katolickiego.Pismo orchońskie (od nazwy rzeki Orchon) lub orchońsko-jenisejskie, zwane też runami tureckimi lub kök türk (od jednego z ludów tureckich, Kök Turków Niebieskich Turków), względnie pismem starotureckim – najwcześniejszy alfabet turecki. Ze względu na charakterystyczne, kanciaste kształty pismo ochrońskie zaliczane jest do pism runopodobnych, nie ma jednak nic wspólnego z runami germańskimi. Pierwsze znane napisy datowane są na VIII wiek n.e. i pochodzą z terenów nad rzeką Orchon gol (północna Mongolia) i dolnego Jeniseju (IX w.). Napisy typu orchońskiego zostały odkryte w 1889 roku przez Nikołaja Jadrincewa. Opublikowane przez Wasilija Radłowa, zostały odcyfrowane przez duńskiego filologa Vilhelma Thomsena w 1893 roku. Uważa się, że alfabet orchoński mógł wywodzić się z pisma sogdyjskiego. Przez krótki czas po rozpadzie wschodniego kaganatu tureckiego, kök türk używany był w Kaganacie Ujgurskim. W ciągu IX-X w. został zastąpiony alfabetem ujgurskim.
Stefan I Święty, zw. Węgierskim (ur. ok. 969, zm. 15 sierpnia 1038) - książę Węgier od 997 roku, król od 1001 roku z dynastii Arpadów. Pierwszy węgierski władca koronowany na króla. W ciągu swojego panowania zjednoczył węgierskie plemiona w jedno feudalne państwo. Znacznie powiększył terytorium Węgier oraz doprowadził do końca proces ich chrystianizacji. Założyciel dwóch arcybiskupstw w Ostrzyhomiu i Kalocsy oraz ośmiu biskupstw, święty Kościoła katolickiego.Pismo orchońskie (od nazwy rzeki Orchon) lub orchońsko-jenisejskie, zwane też runami tureckimi lub kök türk (od jednego z ludów tureckich, Kök Turków Niebieskich Turków), względnie pismem starotureckim – najwcześniejszy alfabet turecki. Ze względu na charakterystyczne, kanciaste kształty pismo ochrońskie zaliczane jest do pism runopodobnych, nie ma jednak nic wspólnego z runami germańskimi. Pierwsze znane napisy datowane są na VIII wiek n.e. i pochodzą z terenów nad rzeką Orchon gol (północna Mongolia) i dolnego Jeniseju (IX w.). Napisy typu orchońskiego zostały odkryte w 1889 roku przez Nikołaja Jadrincewa. Opublikowane przez Wasilija Radłowa, zostały odcyfrowane przez duńskiego filologa Vilhelma Thomsena w 1893 roku. Uważa się, że alfabet orchoński mógł wywodzić się z pisma sogdyjskiego. Przez krótki czas po rozpadzie wschodniego kaganatu tureckiego, kök türk używany był w Kaganacie Ujgurskim. W ciągu IX-X w. został zastąpiony alfabetem ujgurskim.
Rowasz (węg. Székely rovásírás) – pismo runopodobne.
Używane było przed rokiem 1000. Pismo to zbliżone jest do pisma inskrypcji staroturkijskich znad rzeki Orchon w Mongolii z VIII wieku (tzw. run tureckich), z kolei pismo orchońskie jest podobne do pisma w Kodeksie z Rohońca. Również na Węgrzech pisano w czasach przedchrześcijańskich w rowaszu, z tego okresu zachowały się jednak tylko nieliczne teksty. Od momentu wprowadzenia chrześcijaństwa przez Stefana I (I. István) używano alfabetu łacińskiego. Jedynie mówiący dialektem węgierskim Seklerzy, zamieszkujący dziś okręgi Harghita, Covasna i Marusza w Siedmiogrodzie, używali go do ok. 1850 r. Dziś rovásiras ma znaczenie symbolu węgierskości. Jest używany w węgierskich organizacjach skautowych.
<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>Redyk – uroczyste wyjście pasterzy ze stadami owiec na wypas na górskich halach (redyk wiosenny) a także ich powrót z wypasu (redyk jesienny).
.JPG)
Pismo[ | edytuj kod]
Pismo – system umownych znaków, za pomocą których przedstawiany jest język mówiony. Jako jeden z ludzkich wynalazków intelektualnych jest środkiem porozumiewania się oraz odzwierciedleniem mowy i myśli. Zanim powstało pismo, do przekazywania mowy służyły obrazki, różne środki mnemotechniczne oraz zrozumiałe dla danej społeczności, przedtem uzgodnione i odpowiednio spreparowane, symbole. Pismo ewoluowało od najstarszego stadium – piktografii, poprzez ideografię, pismo analityczne, aż do najmłodszego – pisma fonetycznego.<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Seklerszczyzna (węg. Székelyföld – „ziemia Szeklerów”) – obszar w południowo-wschodnim Siedmiogrodzie (dzisiejsza Rumunia), obejmujący okręgi Harghita, Covasna i Marusza, zamieszkany przez węgierskojęzycznych Seklerów.
Słupowe nagrobki szeklerskie – z węg. zwane Kopjafa (spolszcz. kopijnik) – "drewniana kopia", "drewniany słup"; lub fejfa – "drzewo głowowe", stanowią jeden z charakterystycznych elementów kultury Szeklerów, zamieszkujących obecnie rumuński Siedmiogród. Pierwotnie stawiane na szeklerskich grobach, obecnie spotykane są na całych Węgrzech w roli tradycyjnych, staromadziarskich pomników; jednym z takich pomników jest np. Pomnik Męczenników Katynia w Tatabánya.
Seklerzy, Szeklerzy, Sekelowie (węg. Székely [l.poj.], Székelyek [l.mn.] (węgierskie "sz" wymawiane jak polskie "s", "é" - jak długie "yj", "ly" - jak "j"), łac. siculitas) - grupa etniczna zamieszkująca wschodnią część Siedmiogrodu (nazywaną także Seklem bądź Seklerszczyzną (węg. Székelyföld lub Székely) w dzisiejszej Rumunii. W 2002 mieszkało tam około 650 tys. Seklerów wraz z około 100 tys. Rumunów i przedstawicieli innych narodowości. Jednakże współcześnie Seklerzy w spisach powszechnych deklarują narodowość węgierską (w latach 90. pochodzenie szeklerskie zadeklarowało jedynie ok. tysiąca osób), co świadczy o zakończonym procesie konwersji, będącej rezultatem madziaryzacji z jednej strony, a koniecznością obrony tożsamości (w opozycji do Rumunów i rumunizacji) z drugiej. Podobna sytuacja ma miejsce w Mołdawii, gdzie madziarojęzyczna i katolicka mniejszość, czyli Czangowie, również coraz częściej deklarują przynależność do narodu węgierskiego.
Cyfry etruskie - system numeryczny używany przez plemiona etruskie; cyfry rzymskie rozwinęły się z cyfr etruskich. Na podstawie cyfr etruskich prawdopodobnie powstał również system numeryczny rowasz (rewasz), używany przez Szeklerów i karpackich górali, co byłoby zrozumiale w świetle hipotezy Alinei, że etruski to forma starowęgierskiego.
Skauting (ang. scouting) – ruch społeczny i pedagogiczny, sformalizowany później w szeregu organizacji młodzieżowych w wielu krajach, który został zapoczątkowany na przełomie XIX i XX w. w Anglii przez Roberta Baden-Powella i Ernesta Thompson Setona w USA. W Polsce jego prekursorem był Andrzej Małkowski, uważany za twórcę harcerstwa – polskiej odmiany skautingu.
Mołdawia, Republika Mołdawii (mołd., rum. Moldova; mołd., rum. Republica Moldova; ros. Молдавия; czasem używana jest niezalecana przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP nazwa Mołdowa) – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii jak i obszarów położonych na lewym brzegu Dniestru (tzw. "Naddniestrze"). Graniczy z Ukrainą i Rumunią. W jej skład wchodzi także Terytorium Autonomiczne Gagauzji, gdzie językami urzędowymi są obok mołdawskiego gagauski i rosyjski, choć sami Rosjanie stanowią niewielką część ludności tego obszaru. Rdzenną ludność Gagauzji (Gagauz Yeri) (ponad 80%) stanowią Gagauzi – tureckojęzyczni prawosławni chrześcijanie.
<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>