Regent
Interrex, król tymczasowy, międzykról (łac. inter-między, rex-król) – określenie stosowane w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w odniesieniu do regenta państwa. Stanowisko to wzorowane było na urzędzie interrexa, wyłanianego przez senat rzymski w czasie bezkrólewia.Monarcha – osoba będąca głową państwa w monarchii. Tytuł monarchy zazwyczaj jest dziedziczny (z wyjątkiem niektórych państw, np. Państwo Kościelne, Polska z XVI-XVIII w.) i dożywotni.
Rzeczpospolita, od XVII wieku częściej znana jako Rzeczpospolita Polska (lit. Respublika lub Žečpospolita, biał. Рэч Паспалітая, ukr. Річ Посполита, ros. Речь Посполитая, rus. Рѣчь Посполита, łac. Res Publica, współczesne znaczenie: republika) oraz Rzeczpospolita Obojga Narodów – państwo federacyjne złożone z Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego istniejące w latach 1569–1795 na mocy unii lubelskiej (kres federacji w 1791 roku przyniosła Konstytucja 3 maja, ustanawiając państwo unitarne – Rzeczpospolitą Polską). Korona i Litwa stanowiły dla szlachty jedną całość, pomimo dzielących je różnic regionalnych, sprzecznych interesów i odrębności ustrojowych.
Regent – uprawniona osoba, sprawująca władzę w imieniu monarchy, gdy ten nie może wykonywać swoich obowiązków, np. z powodu małoletności, bezkrólewia, nieobecności w kraju lub poważnej choroby. Okres władzy regenta oraz sama władza regenta to regencja. Regent może być także powołany na okres, w którym tron pozostaje nieobsadzony (np. adm. Miklós Horthy na Węgrzech, Rada Regencyjna w Polsce).
Spis treści
Rzeczpospolita Obojga Narodów[]
W Rzeczypospolitej Obojga Narodów władzę regenta sprawował prymas nosząc tytuł interrex.
W Rzeczypospolitej przedrozbiorowej mianem regenta określano także urzędnika grodzkiego zarządzającego kancelarią grodzką, starościńską. Taki urzędnik musiał pochodzić ze stanu szlacheckiego. Od słowa regent pochodzi określenie rejent.
Współcześni regenci[]
Współcześnie w Liechtensteinie regentem jest książę Alojzy, któremu książę Jan Adam II przekazał w 2004 część kompetencji głowy państwa.
Rada Regencyjna[]
Często zamiast jednego jednoosobowego urzędu regenta jest powoływana Rada Regencyjna, wypełniająca kolegialnie jego zadania. Posiada identyczne uprawnienia.