Puna - biogeografia
Przeczytaj także...
Pustynia – teren o znacznej powierzchni, pozbawiony zwartej szaty roślinnej wskutek małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów. Na gorących pustyniach temperatury sięgają do 50 °C (najwyższa zanotowana temperatura to 57,7 °C), nocą zaś dochodzą do 0 °C, charakterystyczne są dla nich też znaczne amplitudy dobowe temperatury, stały deficyt wilgotności oraz silne nasłonecznienie.Andy (hiszp. Los Andes, Cordillera de los Andes) – góry fałdowe znajdujące się w Ameryce Południowej na terenie Wenezueli, Kolumbii, Ekwadoru, Peru, Boliwii, Chile oraz Argentyny. Góry ciągną się wzdłuż Oceanu Spokojnego od zatoki Paria na północy po Ziemię Ognistą na południu, na przestrzeni ponad 9000 km, co sprawia, że jest to najdłuższy łańcuch górski na Ziemi. Szerokość Andów wynosi 200–800 km. Najwyższe szczyty to Aconcagua (6962 m n.p.m.), Ojos del Salado (6893 m n.p.m.) oraz Nevado Pissis (6793 m n.p.m.).
Wiechlinowate, trawy (Poaceae (R. Br.) Barnh., Gramineae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Stanowi ona główny komponent roślinności stepowej, łąkowej i pastwiskowej. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw.
Pustynia – teren o znacznej powierzchni, pozbawiony zwartej szaty roślinnej wskutek małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów. Na gorących pustyniach temperatury sięgają do 50 °C (najwyższa zanotowana temperatura to 57,7 °C), nocą zaś dochodzą do 0 °C, charakterystyczne są dla nich też znaczne amplitudy dobowe temperatury, stały deficyt wilgotności oraz silne nasłonecznienie.Andy (hiszp. Los Andes, Cordillera de los Andes) – góry fałdowe znajdujące się w Ameryce Południowej na terenie Wenezueli, Kolumbii, Ekwadoru, Peru, Boliwii, Chile oraz Argentyny. Góry ciągną się wzdłuż Oceanu Spokojnego od zatoki Paria na północy po Ziemię Ognistą na południu, na przestrzeni ponad 9000 km, co sprawia, że jest to najdłuższy łańcuch górski na Ziemi. Szerokość Andów wynosi 200–800 km. Najwyższe szczyty to Aconcagua (6962 m n.p.m.), Ojos del Salado (6893 m n.p.m.) oraz Nevado Pissis (6793 m n.p.m.).
Wiechlinowate, trawy (Poaceae (R. Br.) Barnh., Gramineae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Stanowi ona główny komponent roślinności stepowej, łąkowej i pastwiskowej. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw.
Cono de Arita, Argentyna
.jpg)
Puna w Potosí w Boliwii
Puna – wysokogórska formacja roślinna charakterystyczna dla terenów półpustynnych i pustynnych, o suchym i chłodnym klimacie, występująca na znacznym obszarze Andów, na wysokości 3000 - 5000 m n.p.m. Typową roślinnością są suchoroślowe trawy kępkowate (kostrzewy, ostnice i in.), rośliny poduszkowe, krzewinki itp. W miejscach osłoniętych od wiatru, głównie na rumowiskach skalnych rosną kaktusy. Często występują rzadko rozrzucone, niewielkie (do 1 m wysokości) krzewy, jedynie w miejscach o bardziej sprzyjających warunkach tworzące zarośla, pokrojem zbliżone do karłowatego lasu. Spotyka się również pojedyncze drzewa.
Na praktycznie pustynnych terenach, w miejscach występowania gleb słonych rozwija się uboższa odmiana tej formacji - puna de tola. Tworzą ją nieliczne słonorośla, trawy kępkowe i charakterystyczne niewielkie krzewy Lepidophyllume quadrangulare zwane tola (stąd nazwa).
Rośliny poduszkowe – grupa roślin należących do chamefitów. Są to niskie roślinki, o rozgałęzionych i skupionych blisko siebie pędach, tak, że tworzą przylegającą do podłoża płaską, lub półkulistą poduszkę. Rośliny takie występują w obszarach o surowym klimacie wysokogórskim, w tundrze, na pustyniach i półpustyniach. Niski wzrost i ciasne zbicie się liści rośliny w poduszkę daje jej lepszą ochronę przed zimnem, silnymi wiatrami, zapobiega nadmiernej utracie wody przez parowanie oraz pozwala wykorzystać ciepło nagrzanego przez słońce gruntu. Po zewnętrznej stronie tej poduszki znajdują się żywe liście.Krzew – roślina drzewiasta o zdrewniałej łodydze, która od nasady rozgałęzia się na wiele pędów równorzędnych. W przeciwieństwie do drzew u krzewów brak osi głównej – pnia.
Zobacz też[]
Ameryka Południowa leży prawie w całości na terenie państwa neotropikalnego (Neotropis), które obejmuje roślinność Ameryki Południowej i Środkowej, Meksyku oraz wysp antylskich. Obszar ten sąsiaduje z krainą nearktyczną państwa holarktycznego (Holarctis) na północy. Granica pomiędzy nimi jest wyraźna i przebiega przez Kalifornię, Arizonę, północny Meksyk, do wybrzeży Zatoki Meksykańskiej i dalej na wschód przez Florydę. Południowy kraniec kontynentu – Patagonia i Chile wchodzą w skład państwa holantarktycznego (Holantarctis). Najbardziej imponującą cechą flory neotropikalnej jest istnienie około 40 rodzin endemicznych, w tym ananasowatych (Bromeliacecae), paciorecznikowatych (Cannaceae), nasturcjowatych (Tropaeolceae) i innych. Obszar krainy neotropikalnej ze względu na dominującą roślinność podzielony jest na drobniejsze rodzaje formacji roślinnych.Drzewa – grupa roślin, do której zaliczają się największe rośliny lądowe. Grupa ta nie jest taksonem – grupuje tylko organizmy roślinne podobne morfologicznie i funkcjonalnie. Drzewa są roślinami wieloletnimi o zdrewniałych łodygach (i zwykle też korzeniach). Od innych roślin drzewiastych (krzewów i krzewinek) różnią się posiadaniem łodygi głównej (pnia) rozgałęziającej się dopiero od pewnej wysokości. Liczne rozgałęzienia wraz z listowiem tworzą koronę drzewa. Do drzew zalicza się niekiedy rośliny posiadające kłodzinę zamiast pnia zakończoną pękiem liści tj. paprocie drzewiaste, sagowcowe, palmy, pandany, juki i draceny. Bardziej zawężone definicje wyłączają wieloletnie rośliny o zdrewniałych łodygach, które nie posiadają zdolności przyrostu na grubość i nie tworzą korony ze zdrewniałych rozgałęzień łodygi. Dział botaniki zajmujący się drzewami to dendrologia (gr. δένδρον – drzewo). W Polsce kilkadziesiąt tysięcy najstarszych i najbardziej okazałych drzew podlega ochronie prawnej jako pomniki przyrody. W leksykonach lub spisach gatunków roślin drzewa bywają oznaczane symbolem przypominającym symbol Saturna lub alchemiczny symbol ołowiu, tj. podwójnie kreślone h. (Pojedynczo kreślone h, czyli ħ, oznacza krzew)
Warto wiedzieć że... beta
Argentyna (Argentina, Republika Argentyńska – República Argentina) – państwo w Ameryce Południowej, nad południowym Atlantykiem. Graniczy z Chile na zachodzie, Boliwią i Paragwajem na północy, Brazylią i Urugwajem na północnym wschodzie. Argentyna rości pretensje do archipelagu Falklandów oraz części Antarktydy. Nazwa pochodzi od łacińskiego argentum (srebro), którym Indianie obdarowali hiszpańskich rozbitków Juana Díaza de Solís. Pod względem wielkości Argentyna jest ósmym krajem na świecie i drugim w Ameryce Południowej (biorąc pod uwagę liczbę ludności i powierzchnię), jednakże biorąc pod uwagę także terytoria sporne do których Argentyna rości pretensje: Falklandy/Malwiny, Georgię Południową, Sandwich Południowy, Islas Auroras wraz z Orkadami Południowymi, Szetlandami Południowymi oraz z częścią Antarktydy administrowanej przez Argentynę na mocy Traktatu Antarktycznego powierzchnia łączna kraju wynosi 3 761 274 km², co czyni kraj ten ósmym na świecie pod względem powierzchni. Terytorium kraju podzielone jest na 23 prowincje i jedno miasto autonomiczne – stolica kraju Buenos Aires. Argentyna jest członkiem – założycielem Unii Narodów Południowoamerykańskich oraz Mercosur, a także członkiem Organizacji Państw Iberoamerykańskich, Banku Światowego, Światowej Organizacji Handlu, grupy krajów G15 oraz G20. Kraj uznawany jest za mocarstwo lokalne z bardzo wysokim wskaźnikiem rozwoju społecznego. W Ameryce Łacińskiej kraj ten ma piąty nominalny PKB na mieszkańca i najwyższy PKB mierzony parytetem siły nabywczej. Według analityków kraj ten zaklasyfikowany jest do rynków wschodzących, ze względu na wielkość, wysoki wzrost gospodarczy, poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych czy eksport w całości wytworzonych usług i towarów.
Suchorośla, suchorosty, sklerofity (gr. sklēros – twardy, phyton – roślina) – kserofity przystosowane do życia w warunkach gorących i suchych za sprawą bardzo wydajnej gospodarki wodnej. W przeciwieństwie do sukulentów nie są przystosowane do gromadzenia wody, w okresach kiedy jest jej pod dostatkiem. Ich adaptacje związane są z możliwością znacznego ograniczenia transpiracji w okresie niedostatku wody i bardzo intensywną gospodarką wodną w okresach jej dostępności. Posiadają bardzo rozwinięty i głęboki system korzeniowy, którego masa zwykle jest dużo większa od masy pędu nadziemnego. Dzięki temu, a także wysokiej wartości osmotycznej soku komórkowego i dużej ilości szparek – rośliny te pobierają wówczas wielkie ilości wody z podłoża. Ciśnienie osmotyczne w ich komórkach czasami wynosi nawet 100 atm.
Formacja roślinna - najbardziej ogólnie ujmowany typ zbiorowiska roślinnego, typowy dla danego regionu świata, o przewadze form roślinnych o tym samym typie wzrostu. Rośliny wchodzące w jego skład mają podobne wymagania w stosunku do gleby, klimatu i czynników abiotycznych. Przykładami formacji roślinnych są: tundra, bór, las liściasty strefy umiarkowanej, las deszczowy, step, sawanna.
Krzewinka (łac. fruticulus) – niskie, osiągające do 50–60 cm krzewy, często pokładające się i płożące. Płożąc się i krzaczasto rozkrzewiając tworzą często zwartą darń. Krzewinki rosnące nisko przy ziemi, o pędach do niej przylegających i bardzo małej wysokości nazywane są krzewinkami szpalerowymi. Rośliny takie są charakterystyczne dla warunków wysokogórskich i tundry. W klasyfikacji Raunkiæra krzewinki zaliczane są do chamefitów.
Półpustynia – teren o bardzo skąpej roślinności, pokrywającej od 10 do 50% powierzchni, jednak bujniej rozwiniętej niż na pustyniach. Występują na niej gatunki przystosowane do warunków dotkliwej suszy, podobnie jak w obszarach pustynnych. Są to suchorosty i sukulenty.
Puna de Atacama − płaskowyż typu wulkanicznego w Andach Środkowych, w północnym Chile (15%) i częściowo w północnej Argentynie (85%).
Potosí - miasto w Boliwii u podnóża Andów, stolica departamentu Potosí. Położone na wysokości 3967 m n.p.m. Zamieszkuje je 133,3 tys. osób (2001).