Puchacz zwyczajny, puchacz (Bubo bubo) – gatunek dużego, osiadłego ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae), zamieszkującego niemalże całą Eurazję (z wyjątkiem tundry, wybrzeża Zatoki Bengalskiej, Wysp Brytyjskich i północy Francji). Był on niegdyś intensywnie tępiony (często kojarzono go ze złem i śmiercią), odławiano go również, by służył jako przynęta przy polowaniu. Obecnie jest ptakiem rzadkim i płochliwym, jednakże jego europejska populacja powoli się odbudowuje, ze względu na objęcie go w wielu krajach (w tym w Polsce) ochroną gatunkową i strefową.
Prowansja (fr. Provence, prow. Provença lub Prouvènço) – kraina historyczna w południowo-wschodniej Francji, nad Morzem Śródziemnym, na wschód od dolnego biegu Rodanu. Nazwa wzięta od prowincji rzymskiej Galia Zaalpejska, którą Rzymianie nazywali także Provincia Nostra – „Nasza Prowincja".Puszcza Białowieska – kompleks leśny położony na terenie Polski i Białorusi, odznaczający się dużymi walorami przyrodniczymi i historycznymi. W Puszczy Białowieskiej zachowały się ostatnie fragmenty lasu o charakterze pierwotnym. Tutaj mieszka największa populacja wolnego żubra na świecie.
Prawdopodobnie największa sowa świata, rozmiarami dorównuje mu jedynie puchacz japoński. Puchacz przewyższa rozmiarami sowę śnieżną oraz puchacza wirginijskiego, natomiast spośród awifauny lęgowej Polski puszczyka mszarnego i puszczyka uralskiego. Upierzenie ogólnie w różnych tonacjach brązu, nieco zmienne w zależności od podgatunku, z licznymi plamkami i kreskami. Szlara szara. Na głowie dwa sterczące pęczki piór, przypominające uszy. Dawniej za podgatunek puchacza uważano nieco mniejszego puchacza indyjskiego. Obecnie wyróżnia się 16 podgatunków.
Wyspy Kurylskie (jap. クリル列島 – Kuriru Rettō albo 千島列島 – Chishima Rettō: Archipelag Tysiąca Wysp, ros. Курильские острова) – archipelag wysp wulkanicznych na Oceanie Spokojnym, pierwotnie zamieszkany przez Ainów. Położony między japońską wyspą Hokkaido a półwyspem Kamczatka. Składa się z ponad 30 większych i wielu mniejszych wysp. Ogólna powierzchnia ok. 10,5 tys. km². Wchodzą w skład obwodu sachalińskiego Federacji Rosyjskiej, południowa część archipelagu jest przedmiotem sporu prawnego pomiędzy Japonią a Rosją. Rosja proponowała w 1956, 2004 i 2006 roku oddanie Japonii dwóch z czterech spornych wysp, jednak Japonia nie przyjęła oferty.Puchacz japoński, sowa japońska, ketupa japońska (Bubo blakistoni) – gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae). Jest to jeden z największych przedstawicieli swojego rzędu. Jest on zagrożony ze względu na karczowanie lasów przyrzecznych - jej głównego środowiska.
Poluje na średniej wielkości ptaki i ssaki, czasami na niewielkie owady. W zależności od miejsca i pory roku ma zmienne „zwyczaje” związane z odżywianiem się. Gody rozpoczynają się wcześnie, czasami już w grudniu. Terytorium zajmuje obszar o powierzchni ponad 10 km². Na nizinach gniazdo znajduje się najczęściej w opuszczonym gnieździe ptaka szponiastego, obszernej dziupli lub na ziemi. Na gniazdo wybiera tereny niedostępne, np. olsy. W górach gniazduje na półkach skalnych. Pisklęta są gniazdownikami niewłaściwymi. Usamodzielniają się po ok. 5 miesiącach. W naturze żyje najczęściej do 20 lat.
Gatunkowa ochrona zwierząt – jedna z form ochrony przyrody przyjęta w ustawie o ochronie przyrody. W stosunku do dziko występujących zwierząt objętych ochroną gatunkową wprowadzone są następujące zakazy: zabijania, okaleczania, chwytania, transportu, pozyskiwania, przetrzymywania, posiadania żywych zwierząt, posiadania zwierząt martwych lub ich części, niszczenia siedlisk i ostoi, wybierania, posiadania oraz przechowywania jaj i inne.Pióro (łac. penna) – twory nabłonkowe pokrywające ciała ptaków , a w czasach prehistorycznych niektórych dinozaurów, przede wszystkim z grupy teropodów, zwłaszcza celurozaurów. Podobnie jak łuski u gadów, pióra zachodzą na siebie dachówkowato. Wyrastają z brodawek skórnych zbudowanych z komórek mezodermalnych, w których formują się najpierw pióra embrionalne (puchowe), a następnie pióra ostateczne (penna).
Puchacz zwyczajny został po raz pierwszy opisany dla nauki przez szwedzkiego przyrodnika i lekarza Karola Linneusza w dziesiątej edycji jego wielotomowego dzieła Systema Naturae, w 1758 roku, pod nazwą Strix bubo. Został on więc zaliczony do rodzaju Strix, do którego zaliczono wówczas wszystkie sowy, a który obecnie obejmuje wyłącznie puszczyka i blisko spokrewnione z nim gatunki. W 1805 roku francuski biolog André Marie Constant Duméril przeniósł puchacza do nowo opisanego rodzaju Bubo. W 1830 roku natomiast zoolog Johann Georg Wagler przeniósł wszystkie sowy (w tym puchacza) do odrębnego rzędu Strigiformes (wcześniej ptaki te były łączone w jeden rząd z ptakami szponiastymi). Od tamtej pory, ze względu na to, że puchacz jest ptakiem osiadłym, opisano 26 podgatunków, z czego obecnie uznaje się tylko 16 (niektóre uznano za synonimy innych podgatunków, a niektóre, tj. Bubo bubo bengalensis i Bubo bubo ascalaphus podniesiono do rangi gatunków).
Reintrodukcja – w biologii termin określający ponowne wprowadzenie na stare miejsca bytowania rodzimych gatunków zwierząt i roślin, kiedyś tam żyjących, lecz wcześniej wytępionych. Reintrodukcja jest środkiem do restytucji gatunku, tj. odbudowania jego populacji.Bubo – rodzaj ptaków z rodziny puszczykowatych (Strigidae), obejmujący gatunki występujące w Eurazji, Afryce i obu Amerykach.
Etymologia nazwy[ | edytuj kod]
Łacińska nazwa bubo oznacza puchacza i stanowi nawiązanie do jego głosu, podobnie jak w przypadku niemieckiej nazwy brzmiącej Uhu. M.in. w języku angielskim i francuskim nazwa nawiązuje do wielkości i cech charakterystycznych puchacza.
Do czasu reformy ortograficznej w 1936 roku obowiązywała nazwa rodzajowa puhacz, co miało uzasadnienie etymologiczne (od czasownika puhać) i analogie również w słownictwie białoruskim i ukraińskim пугач (puhač). Pisownia puchacz, choć obecnie dominująca, jest mniej uzasadniona jeśli chodzi o etymologię niż „puhacz”.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (ang. International Union for Conservation of Nature, w skrócie IUCN) – międzynarodowa organizacja zajmująca się ochroną przyrody założona w 1948 roku jako pierwsza światowa organizacja skupiona na problemach środowiska naturalnego. Jej siedziba mieści się w Gland w Szwajcarii.Eurazja (błędnie Euroazja) – największy kontynent na kuli ziemskiej o powierzchni 54,9 mln km², zamieszkany przez 4,918 mld ludzi,co stanowi 70,65% ludności świata (2012) (z czego 60,25% zamieszkuje Azję). Dzielony umownie na Europę i Azję. Termin Eurazja wprowadzono w XIX wieku dla podkreślenia ścisłego połączenia Azji z Europą.
Bardzo duży ptak, wyraźnie większy od orlika grubodziobego, choć mniejszy od orła przedniego. Obie płci są ubarwione jednakowo, ale samice są znacznie większe. Sylwetka masywna, z dużą okrągłą głową, szerokimi zaokrąglonymi skrzydłami i krótkim ogonem. Na okrągłej głowie charakterystyczne „uszy” z piór o długości 8–10 cm, zwykle położone poziomo, a stawiane gdy ptak jest zaniepokojony lub nawoływany. Szlara słabo zaznaczona, wokół dzioba jasne pióra. Duże, pomarańczowe oczy i biały podbródek. Upierzenie mocno zmienne w zależności od podgatunku, ale zwykle w różnych odcieniach brązu. U tego nominatywnego na wierzchu ciała pióra z ciemnym wzorem przypominającym korę (rodzaj kamuflażu), a od spodu bardziej żółtawe z ciemnym podłużnym kreskowaniem, szczególnie grube na piersi. Na piersi plamy są intensywniejsze, przypominają kształtem krople. Spód skrzydeł jaśniejszy od reszty upierzenia. Lotki pierwszorzędowe rdzawobrązowe, ciemno prążkowane, co jest widoczne w locie. Inne podgatunki są ubarwione nieco inaczej, ale najczęściej te północne są ciemniejsze, a te południowe jaśniejsze. Z kolei podgatunek B. bubo sybiricus, zamieszkujący północny skraj tajgi oraz Ural, jest ubarwiony bardzo jasno, niemal biało. Nogi i stopy mocne i opierzone. Młode podobne do dorosłych; po opuszczeniu gniazda mają pióra poprzerastane resztkami puchu, a później ich upierzenie staje się nieco ciemniejsze.
W locie widać jego szerokie i okrągłe skrzydła oraz dużą, zaostrzoną głową. Puchacz jest w stanie obrócić głowę o 270 stopni, co rekompensuje mu dosyć ograniczony, w porównaniu do innych ptaków, kąt widzenia.
Iran (pers. ايران – Irān), (dawniej znany powszechnie na Zachodzie jako Persja) pełna nazwa: Islamska Republika Iranu (pers. جمهوری اسلامی ايران – Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān) – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące nad Morzem Kaspijskim, Zatoką Perską i Zatoką Omańską.Puszczyk mszarny, sowa mszarna (Strix nebulosa) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny puszczykowatych (Strigidae), zamieszkujący tajgę na dalekiej północy Europy, Azji i Ameryki Północnej. Osiadły, ale w razie niedostatku pokarmu może koczować lub podejmować wędrówki.
Obecnie prawdopodobnie największa sowa świata (niegdyś na Kubie występowały jeszcze większe sowy z rodzaju Ornimegalonyx). Rozmiarami dorównuje mu jedynie puchacz japoński, którego niektóre źródła uznają za większego od puchacza zwyczajnego, brakuje na to jednak dowodów.
Długość ciała z dziobem i ogonem
60–78 cm
Rozpiętość skrzydeł
155–180 cm
Długość ogona
23–29 cm
samica
ok. 2300–4200 g
samiec
ok. 1600–2800 g
Puchacz w pozycji obronnej
Samiec odzywa się najintensywniej w porach wieczornych lub o zmroku. Jest to przerywane co 8–12 sekund, bardzo donośne (słyszane nawet do 5 km) ponure pohukiwanie „pu-hu” lub „PHUoo” (od czego wzięła się nazwa). Samica odpowiada tym samym, lecz o oktawę wyższym i ochrypłym głosem. Okrzyki alarmowe są ostre, szczekliwe. Zaniepokojone kłapią też dziobem. Puchacze odzywają się praktycznie przez cały rok, najintensywniej jesienią (wrzesień i październik) oraz zimą przed złożeniem jaj (styczeń–luty). W okresie tokowania pod koniec zimy ich hukanie słychać całymi nocami.
Synonim w taksonomii (skrót syn.) – nierównoważne określenia odnoszące się do tego samego taksonu. Wyróżnia się synonimy nomenklatoryczne (homotypowe) i taksonomiczne (heterotypowe). Taksony opisane synonimami pierwszego rodzaju oparte są na tym samym typie nomenklatorycznym. Zgodnie z międzynarodowymi kodeksami nomenklatorycznymi tylko jedna nazwa może być ważna, tj. zgodna z tymi przepisami. W sytuacji, gdy dwie lub więcej nazw opisują ten sam takson, ustalana jest nazwa ważna (pierwsza prawidłowo opisana), pozostałe stają się synonimami nomenklatorycznymi. Synonimy taksonomiczne powstają, gdy w wyniku rozwoju wiedzy, pewne taksony są dzielone, łączone lub przenoszone. Nazwy określane jako synonimy taksonomiczne odnoszą się do taksonów posiadających różne typy nomenklatoryczne i stają się synonimami w wyniku taksonomicznego osądu.Skandynawia – region północnej Europy, obejmujący kraje: Szwecję, Norwegię oraz Danię. Obejmuje część z krajów nordyckich.
Aktywny o zmierzchu, świcie i w nocy. Gdy nie poluje, siada w eksponowanych miejscach. W dzień przesiaduje na półce skalnej albo na grubej gałęzi w koronie drzewa, przy pniu. W locie dość szybko, płytko i sztywno uderza skrzydłami. Lot nieco chwiejny, ptak potrafi robić nagłe zwroty. Osiadły; jedynie niedojrzałe ptaki w pierwszym roku życia koczują, poszukując własnego terytorium, a osobniki z gór mogą schodzić w niższe partie. Bardzo wrażliwy na niepokojenie, spłoszony z gniazda może porzucić lęg.
Japonia (jap. 日本, trb. Nihon lub Nippon) – państwo wyspiarskie usytuowane na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys. km. Archipelag rozciąga się niemal południkowo (Japończycy utrzymują, że ich kraj ma kształt „trzydniowego Księżyca”) pomiędzy 45°33′ a 20°25′ stopniem szerokości północnej, od Morza Ochockiego na północy do Morza Wschodniochińskiego i Tajwanu na południu. Stolica Tokio jest usytuowana prawie dokładnie na tej samej szerokości geograficznej co Ateny, Pekin, Teheran i Waszyngton.Karpaty (51-54) (węg. Kárpátok; rum. Carpaţi; ukr. i serb. Карпати; czes. i słow. Karpaty) – łańcuch górski w środkowej Europie (jeden z największych w tej części świata), ciągnący się łukiem przez terytoria Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Serbii i Rumunii. Najwyższy szczyt Gerlach ma wysokość 2655 m n.p.m.
Na wolności puchacz dożywa maksymalnie około 20 lat, w niewoli nawet ponad 60.
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5]
Warto wiedzieć że... beta
Integrated Taxonomic Information System (ITIS) – system zaprojektowany do dostarczania informacji taksonomicznych o organizmach. Został utworzony w 1996 r. System jest wspierany przez agencje rządowe Stanów Zjednoczonych Ameryki, Kanady i Meksyku. Współpracuje z taksonomami z całego świata. Jest partnerem Species 2000 i Global Biodiversity Information Facility (GBIF). Współuczestniczy w realizacji międzynarodowego programu Katalog Życia (Catalogue of Life Programme).
Bagno – obszar o utrzymującym się nadmiernym nawilgoceniu, porośnięty przez roślinność przystosowaną do specyficznych warunków związanych z dużym nawilgoceniem. Bagna bardzo często tworzą się w zagłębieniach terenu we wszystkich strefach klimatycznych świata. Największe przestrzenie zajmują jednak na obszarach pokrytych wieczną zmarzliną (Syberia, północna Kanada) i w strefie równikowej. Poza tym tworzą się w dolinach i deltach dużych rzek, na pojezierzach, na płaskich obszarach bezodpływowych, w nieckach krasowych, w odciętych zatokach morskich i nad brzegami mórz i oceanów. W bagnach w wyniku procesów utleniania związków organicznych tworzy się torf.
Kamieniołom – kopalnia odkrywkowa kamienia użytkowego (skały zwięzłej o dużej twardości). Kamieniołomów nie należy mylić z kopalniami odkrywkowymi wydobywającymi skały sypkie (piaskownie, żwirownie). Nie są nimi także odkrywkowe zakłady górnicze eksploatujące skały zwięzłe o stosunkowo małej twardości (węgiel brunatny, glinka ogniotrwała) czyli takie, które można urabiać za pomocą koparek. W Polsce w kamieniołomach wydobywa się głównie: granit, bazalt, wapień, piaskowiec, marmur, melafir, sjenit.
Gatunek najmniejszej troski (niższego ryzyka) – w znaczeniu ogólnym to gatunek, którego Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Jej Zasobów nie uznaje za w większym lub mniejszym stopniu zagrożony wyginięciem (ang. least concern) lub nawet bliski zagrożenia (ang. near threatened). Do tej kategorii nie zalicza się też gatunków, które według kategorii stosowanych w latach 1994-2001 klasyfikowane były jako uzależnione od zabiegów ochronnych (ang. conservation dependent).
Sachalin (ros. Сахалин; jap. 樺太, Karafuto) – wyspa na Oceanie Spokojnym u wybrzeży Rosji. Administracyjnie wchodzi w skład obwodu sachalińskiego w Rosji. Od kontynentu oddziela ją Cieśnina Tatarska (szerokość w najwęższym miejscu 7,3 km), a od japońskiej wyspy Hokkaido dzieli ją Cieśnina La Pérouse’a.
Lubelszczyzna – określenie regionu używane w zależności od kontekstu w odniesieniu do ziemi lubelskiej (średniowiecze), województwa lubelskiego z lat 1474–1795 lub do późniejszych województw lubelskich. Po 1999 r. instytucje samorządowe pod nazwą Lubelszczyzna określają obecne województwo lubelskie i stosują je zamiennie (synonim).
Szwecja, Królestwo Szwecji (Sverige, Konungariket Sverige) – państwo w Europie Północnej, zaliczane do państw skandynawskich. Szwecja jest członkiem Unii Europejskiej od 1995 roku. Graniczy z Norwegią, Finlandią i Danią.
