Prolaktyna (PRL) – hormon peptydowy zbudowany ze 198 aminokwasów (u człowieka), o masie cząsteczkowej 23 kDa. Ma zbliżone efekty metaboliczne, budowę chemiczną i centrum aktywne do somatotropiny. Prolaktyna wiąże cynk, co prawdopodobnie zwiększa trwałość cząsteczki.
Pobudza wzrost gruczołów sutkowych podczas ciąży i wywołuje laktację. Działa także na gonady, komórki limfoidalne i wątrobę – narządy te mają swoiste receptory. U kobiet karmiących piersią prolaktyna hamuje wydzielanie hormonu folikulotropowego (FSH) i luteinizującego (LH), blokując owulację i menstruację, szczególnie w pierwszych miesiącach po porodzie.
Jednostka masy atomowej, dalton, zwyczajowo atomowa jednostka masy, potocznie unit; symbol u (od ang. unit, jednostka) lub Da – będąca jednostką masy stała fizyczna w przybliżeniu równa masie atomu wodoru, ale ze względów praktycznych zdefiniowana jako 1/12 masy atomu węgla C.Niepłodność – stan, w którym zachodzi niemożność zajścia w ciążę pomimo rocznego współżycia seksualnego z przeciętną częstotliwością 3–4 stosunków tygodniowo, bez stosowania jakichkolwiek środków antykoncepcyjnych.
Prolaktyna wytwarzana jest głównie w przysadce mózgowej przez laktotrofy. Jest to drugi rodzaj komórek kwasochłonnych, oznaczany też określeniem ε, a u kobiet ciężarnych i karmiących η, które stanowią około 20% komórek przedniego płata przysadki mózgowej. Ich kształt jest graniasty i zawierają liczne, nieregularne ziarna o wymiarach od 400 do 700 nm. Właśnie z tych ziaren uwalniany jest hormon. Podwzgórze hamuje wydzielanie prolaktyny wydzielając prolaktostatynę (dopaminę), której receptory typu D2 są na laktotrofach. Wydzielanie jest zwiększane przez prolaktoliberynę i estrogeny.
Sulpiryd (INN: Sulpiride) – organiczny związek chemiczny, lek psychotropowy zaliczany do neuroleptyków o dodatkowym efekcie przeciwdepresyjnym, działającym przez wybiórcze blokowanie receptorów dopaminergicznych D2 w ośrodkowym układzie nerwowym. Sulpiryd wykazuje silne działanie antyautystyczne, aktywizujące i przeciwdepresyjne i niewielkie działanie antywytwórcze, wykazując tylko niewielkie ryzyko działań ubocznych ze strony układu pozapiramidowego Jest lekiem bezpiecznym w leczeniu lżejszych postaci psychoz- szczególnie przebiegajacych z apatią, depresją, wycofaniem społecznym. Lek dostępny pod nazwą handlową Sulpiryd.Spironolakton (Spironolactonum, C03DA01) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny steroid, konkurencyjny antagonista aldosteronu w kanaliku dalszym nefronu. Należy do diuretyków oszczędzających potas. Blokery receptora aldosteronowego, takie jak spironolakton i eplerenon, pozwalają zmniejszyć stężenie aldosteronu we krwi i ograniczyć niekorzystne działania aldosteronu u chorych z nadciśnieniem i nadmiernie aktywowanym układem RAA.
Innymi źródłami syntezy prolaktyny mogą być komórki niektórych nowotworów oraz błona śluzowa macicy.
Nadmiar prolaktyny (hiperprolaktynemia) może być odpowiedzialny za niepłodność oraz zespół amenorrhea-galactorhea. Prawidłowe stężenie tego hormonu to mniej niż 20 ng/ml – oprócz ciężarnych i karmiących. U części osób z hiperprolaktynemią znaczna część obecnej we krwi prolaktyny pozostaje w formie kompleksu z immunoglobuliną G (tzn. makroprolaktyna (ang. big prolactin lub BB-PRL). Powstała forma jest biologicznie nieaktywna, ale jest wykrywana w niektórych testach. W takim przypadku występuje wysoki poziom prolaktyny przy braku objawów chorobowych.
Hormon luteinizujący (lutropina, LH z ang. luteinizing hormone) – glikoproteinowy hormon gonadotropowy wydzielany przez komórki gonadotropowe przedniego płata przysadki mózgowej. Wydzielanie to jest stymulowane przez podwzgórzową gonadoliberynę (GnRH).Poród (również rozwiązanie, narodziny) – u samic ssaków łożyskowych oraz torbaczy wydalenie płodu i łożyska z macicy samicy kończące ciążę.
Dopamina wraz z prolaktyną odpowiadają za ogólne napięcie woli, kojarzone zwykle z napięciem seksualnym. Neuroprzekaźnik dopamina utrzymuje się na obniżonym poziomie (za sprawą prolaktyny) jeszcze przez długi czas (do 2 tyg.) po orgazmie. Jest to prawdopodobnie jeden z istotniejszych mechanizmów odpowiadających za zaspokojenie seksualne (i związane z tym efekty psychologiczne).
Leki przeciwdepresyjne (tymoleptyki) (ATC N 06 A) − grupa leków psychoaktywnych, wywierająca terapeutyczny wpływ na podstawowe i wtórne cechy zespołu depresyjnego, w tym na chorobowe zaburzenia nastroju. Leki te znajdują również zastosowanie w leczeniu innych zaburzeń psychicznych: zaburzeń lękowych, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, fobii społecznej, w terapii wspomagającej bólu.Hormon wzrostu, somatotropina, STH (ang. Growth Hormone, GH) – hormon polipeptydowy produkowany przez komórki kwasochłonne przedniego płata przysadki mózgowej. Wydzielanie hormonu wzrostu odbywa się pulsacyjnie, a częstość i intensywność pulsów zależna jest od wieku i płci.
Do wzrostu wydzielania prolaktyny dochodzi w fazie REM snu, po małych zabiegach chirurgicznych, po posiłkach, stosunku seksualnym, wysiłku, stymulacji brodawek (w tym w wyniku karmienia piersią), w czasie ciąży, w wyniku reakcji na stres i po napadach padaczkowych.
Metoda LAM (ang. lactational amenorrhea method (LAM) – metoda laktacyjnego braku miesiączki) – metoda regulacji poczęć, oparta na naturalnej, czasowej poporodowej bezpłodności, która występuje, gdy kobieta nie miesiączkuje i karmi wyłącznie piersią. Jeśli nie jest połączona ze stosowaniem środków chemicznych i mechanicznych, metoda ta może być uznana za jedną z metod naturalnego planowania rodziny (NPR). W celu skutecznego zapobiegania ciąży w razie powrotu miesiączek, zmniejszenia częstości lub długości trwania karmienia piersią, po wprowadzeniu karmienia butelką, a także po upływie 6 miesięcy od porodu, należy zastosować inną metodę antykoncepcji.Dopamina (łac. Dopaminum) – organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin. Ważny neuroprzekaźnik syntezowany i uwalniany przez dopaminergiczne neurony ośrodkowego układu nerwowego.
Podstrony: 1 [2] [3]
Warto wiedzieć że... beta
Zaspokojenie seksualne - spełnienie potrzeb seksualnych. Towarzyszy mu uczucie błogostanu, odprężenia fizycznego i psychicznego. Zaspokojenie takie zazwyczaj ma miejsce po stosunku płciowym, akcie masturbacji lub innej formie zachowania seksualnego, chociaż nie wszystkie osoby łatwo osiągają ten stan (przyczyną mogą być zaburzenia psychiatryczne i seksuologiczne).
Podobny stan, jednak bez uprzedniej aktywności seksualnej, wywołują anafrodyzjaki.
PMID (ang. PubMed Identifier, PubMed Unique Identifier) – unikatowy identyfikator przypisany do każdego artykułu naukowego bazy PubMed.
Przysadka mózgowa (łac. hypophysis) – gruczoł dokrewny o masie 0,7 g, którego funkcją jest wytwarzanie i wydzielanie hormonów.
Gonada, gruczoł płciowy, gruczoł rozrodczy – występujący u zwierząt narząd płciowy produkujący męskie bądź żeńskie komórki rozrodcze (gamety). Gonady umożliwiają rozmnażanie płciowe. U niektórych zwierząt występują samodzielnie (parzydełkowce, niektóre wirki), u pozostałych wchodzą w skład układu rozrodczego. Gonady żeńskie nazywane są jajnikami, a męskie – jądrami. U większości zwierząt gonady występują parzyście. Jedna gonada, najczęściej jajnik, spotykana jest u niektórych bezkręgowców oraz u ptaków. Koralowce i tasiemce wytwarzają większe ilości gonad.
Amitryptylina – lek psychotropowy należący do trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, wywierający poza tym działanie uspokajające i przeciwlękowe.
Nanometr (symbol: nm) – podwielokrotność metra, podstawowej jednostki długości w układzie SI. Jest to jedna miliardowa metra czyli jedna milionowa milimetra. Jeden nanometr równa się zatem 10 m. W notacji naukowej można go zapisać jako 1 E-9 m oznaczający 0,000 000 001 × 1 m. Rzadko stosowana jest również stara nazwa milimikron.
Owulacja, jajeczkowanie (łac. ovulatio) – proces polegający na wytwarzaniu gamet żeńskich (komórek jajowych). U ssaków w jego trakcie pęka pęcherzyk Graafa, do jajowodu lub jamy ciała uwalniana jest komórka jajowa oraz następuje wydzielenie hormonu hamującego następną owulację, która u większości kręgowców odbywa się w regularnych cyklach. U kobiet owulacja występuje co ok. 28 dni, mniej więcej między 13. a 15. dniem przed wystąpieniem krwawienia. Niepoprawnym jest stwierdzenie, że jajeczkowanie ma miejsce w połowie cyklu, ponieważ długości jego trwania są zróżnicowane. Najczęściej do owulacji dochodzi na 14 dni przed krwawieniem. Wystąpienie owulacji uwarunkowane jest również czynnikami zewnętrznymi.
