• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Prerejestracja badania

    Przeczytaj także...
    PLOS Medicine (do 2012 r. PLoS Medicine) – recenzowane czasopismo naukowe, publikujące na zasadach wolnej licencji prace naukowe z dziedziny medycyny. Najwyższy priorytet do publikacji w PLOS Medicine mają prace badawcze związane z czynnikami i warunkami, które powodują największe obniżenie oczekiwanej długości życia w zdrowiu, a dodatkowo skierowane są do szerszego grona odbiorców lub związane są ogólną polityką zdrowotną czy mogące mieć potencjalny wpływ na badania kliniczne. Główna siedziba redakcji czasopisma mieści się w Stanach Zjednoczonych, a czasopismo publikowane jest w języku angielskim.Wartość predykcyjna dodatnia, PPV (ang. positive predictive value) – w statystyce i diagnostyce, miara jakości predykcyjnej testu, równa proporcji prawdziwie pozytywnych wyników wśród wszystkich wyników pozytywnych. Wysoka wartość PPV znamionuje wysoką precyzję testu; nie zależy jednak wyłącznie od jego charakterystyki, ale również od częstości występowania stanu pozytywnego w populacji (w przypadku medycyny, od chorobowości). W teorii informacji, PPV odpowiada wskaźnikowi precyzji.
    Science – recenzowane czasopismo naukowe wydawane przez American Association for the Advancement of Science. Ukazuje się jako tygodnik ilustrowany.

    Prerejstracja badania, prerejestracja planu badawczego, wstępna rejestracja projektu badania – w metodologii i wnioskowaniu statystycznym, zarejestrowanie planu zbierania i analizy danych przed realizacją konfirmacyjnego badania naukowego, w celu zagwarantowania jego zgodności z założeniami metodologicznymi.

    Błąd pierwszego rodzaju (błąd pierwszego typu, alfa-błąd, false positive) − w statystyce pojęcie z zakresu weryfikacji hipotez statystycznych − błąd polegający na odrzuceniu hipotezy zerowej, która w rzeczywistości jest prawdziwa. Oszacowanie prawdopodobieństwa popełnienia błędu pierwszego rodzaju oznaczamy symbolem α (mała grecka litera alfa) i nazywamy poziomem istotności testu.Replikacja to pojęcie z zakresu metodologii nauk oraz statystyki opisujące powtarzanie badań w celu zweryfikowania ich wyników jako część ustawicznego procesu autokorekcyjnego w metodzie naukowej. Słowami filozofa nauki Karla Poppera „niepowtarzalne, jednostkowe wydarzenia nie mają dla nauki żadnego znaczenia”. Statystyk Ronald Fisher dodaje: „możemy uznać, że zjawisko jest udowodnione eksperymentalnie wówczas, gdy wiemy, jak przeprowadzić eksperyment, który rzadko zawiedzie w wykazaniu istotnych statystycznie rezultatów.”

    Motywacja[ | edytuj kod]

    Wskaźniki jakości badań konfirmacyjnych, takie jak poziom istotności, zależą ściśle od przestrzegania określonych procedur metodologicznych – przede wszystkim, wykonania i opublikowania wyników nie mniej, i nie więcej niż zaplanowanej liczby testów hipotez i porównań, przy założonej z góry wielkości i randomizacji próby. Nieprzestrzeganie założeń modelu statystycznego pozwala osiągnąć nominalną istotność częściej niż dane do tego uprawniają – praktycznie zawsze, co niweczy jednak sens procedury, tj. kontrolę błędów pierwszego i drugiego rodzaju. Takie postępowanie nazywa się ogólnie P-hackingiem, i jest ono zaniedbaniem lub oszustwem naukowym. Redakcje czasopism naukowych mogą dodatkowo pogłębiać zniekształcenie naukowego obrazu rzeczywistości przez tendencyjność publikacji: częstsze publikowanie istotnych statystycznie, sensacyjnych odkryć, i rzadkie publikowanie replikacji badań. Zjawiska te można wykryć przy pomocy narzędzi statystycznych i meta-analitycznych.

    PMID (ang. PubMed Identifier, PubMed Unique Identifier) – unikatowy identyfikator przypisany do każdego artykułu naukowego bazy PubMed.Błąd drugiego rodzaju (błąd drugiego typu, błąd przyjęcia, beta-błąd, false negative) − w statystyce pojęcie z zakresu weryfikacji hipotez statystycznych polegające na nieodrzuceniu hipotezy zerowej, która jest w rzeczywistości fałszywa.

    W pierwszych dekadach XXI wieku ujawniono szereg tej postaci nadużyć, oraz stwierdzono, że wielu uznanych za prawdziwe wyników nie udaje się odtworzyć (tzw. kryzys replikacji). Według hiperbolicznego stwierdzenia Ioannidesa, ze względu na powszechność błędów metodologicznych jest możliwe, że większość opublikowanych rezultatów badań jest fałszywa (tj. PPV nauki może nie przekraczać 50%).

    Złudzenie publikacyjne, tendencyjność publikacyjna, efekt szuflady – zafałszowanie naukowego obrazu rzeczywistości powstające wskutek wybiórczości w publikowaniu wyników naukowych. Może ono powstawać między innymi wówczas, gdy autorzy lub wydawcy nie interesują się wynikami, które uważają za mało interesujące lub niezgodne z ich poglądami, lub celowo ukrywają takie wyniki (stąd „efekt szuflady”). Wynika również z niezrozumienia lub nieintuicyjności metodologii weryfikacji zerowych hipotez statystycznych – obserwuje się, że wyniki zerowe są publikowane rzadziej od pozytywnych, na przykład w przeglądzie badań medycznych z 1987 roku trzykrotnie rzadziej. Studiowanie literatury przedmiotu daje więc zniekształcony obraz proporcji badań, w których dane twierdzenie zostało potwierdzone i sfalsyfikowane. Autorzy mogą więc pomijać raportowanie „nieudanych” badań i eksperymentów. Problem ten pogłębia dodatkowo dziennikarstwo popularnonaukowe, które dokonuje kolejnej, wybiórczej selekcji wyników badań, skupiając się w informacji publicznej na sensacyjnych rezultatach, i pomijając wyniki zerowe – jak demonstruje analiza z 2017 roku. Wnioskowanie statystyczne to dział statystyki zajmujący się problemami uogólniania wyników badania próby losowej na całą populację oraz szacowania błędów wynikających z takiego uogólnienia (patrz badanie statystyczne).

    Prerejestracja badań jest proponowaną metodą przeciwdziałania takim problemom, i środkiem zwiększenia wiarygodności badań. Prerejestracja pozwala także badaczom na zastosowanie niekonwencjonalnych rozwiązań statystycznych, które bez tego zabezpieczenia mogłyby wzbudzić podejrzenia o P-hacking – np. jednostronnych testów hipotez lub innego krytycznego poziomu istotności niż 0,05.

    P-hacking, p-hacking, data dredging (ang. nadużywanie danych), QRP (ang. questionable research practices – wątpliwe praktyki badawcze) – to błędy metodologiczne, jakich dopuszczają się badacze łamiący założenia przyjętego podejścia wnioskowania statystycznego, szczególnie w obszarze weryfikacji hipotez statystycznych, kierując się nadmierną motywacją uzyskania wyniku istotnego statystycznie, ze szkodą dla faktycznej wartości naukowej badań. British Medical Journal – brytyjskie czasopismo medyczne, wydawane od 1840 roku. Wydawane jest przez BMJ Group. Redaktorem BMJ od lutego 2005 roku jest Fiona Godlee.

    Efekty[ | edytuj kod]

    Przegląd badań klinicznych opublikowanych w latach 1970–2012 w dziedzinie, która w roku 2000 przyjęła obowiązek rejestracji projektu badania, wskazuje że zmiana ta wpłynęła silnie pozytywnie na redukcję tendencyjności publikacji. Podobnie, raport z 2018 r. wskazuje, że stosowanie badań rejestrowanych staje się w ostatnim czasie coraz popularniejsze, a publikacje tego typu znacznie częściej rzetelnie przedstawiają „nieistotne” statystycznie wyniki.

    PMCID (ang. PubMed Central Identifier) – unikatowy identyfikator przypisany do każdego cytowanego artykułu naukowego bazy PubMed Central.PLOS ONE (do 2012 „PLoS ONE”) – recenzowane internetowe czasopismo naukowe wydawane przez Public Library of Science na zasadach otwartego dostępu. Publikowane w nim prace dotyczą niemal wszystkich dziedzin nauki. Wszystkie treści umieszczone w „PLOS ONE” publikowane są na wolnej licencji Creative Commons w wersji 2.5 z uznaniem autorstwa (CC-BY-2.5). Teksty indeksowane są m.in. w Google Scholar, Scopus, PubMed, PubMed Central i MEDLINE.

    Z drugiej strony, analizy prerejestrowanych publikacji medycznych ogłoszone w 2019 r. w ramach projektu COMPare ujawniły, że 87% tekstów zawierało niewyjaśnione odstępstwa od zadeklarowanego planu badania, co powinno było zostać wykryte i poprawione w trakcie recenzji naukowej; redakcje którym zwrócono na to uwagę reagowały – w ocenie uczestników projektu – zbyt często obronnie, nieprzyjaźnie i niekonstruktywnie.

    Poziom istotności – jest to maksymalne dopuszczalne prawdopodobieństwo popełnienia błędu I rodzaju (zazwyczaj oznaczane symbolem α). Określa tym samym maksymalne ryzyko błędu, jakie badacz jest skłonny zaakceptować. Wybór wartości α zależy od badacza, natury problemu i od tego, jak dokładnie chce on weryfikować swoje hipotezy, najczęściej przyjmuje się α = 0,05; rzadziej 0,1, 0,03, 0,01 lub 0,001. Wartość założonego poziomu istotności jest porównywana z wyliczoną z testu statystycznego p-wartością (czasem porównuje się od razu wartości statystyki testowej z wartością odpowiadającą danemu poziomowi istotności). Jeśli p-wartość jest większa, oznacza to, iż nie ma powodu do odrzucenia tzw. hipotezy zerowej H0, która zwykle stwierdza, że obserwowany efekt jest dziełem przypadku.American Scientist (nie mylić z Scientific American) – ilustrowany dwumiesięczny magazyn o nauce i technologii. Każdy numer zawiera cztery do pięciu artykułów pisanych przez naukowców i inżynierów, poruszających tematykę różnych dziedzin naukowych, m.in. archeologii, astronomii, zoologii czy akustyki. Edytorzy wzbogacają teksty fotografiami i przypisami, akcentując wyznaczone partie tekstu.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. ↑ Daniël Lakens, Ellen R.K. Evers, Sailing From the Seas of Chaos Into the Corridor of Stability, „Perspectives on Psychological Science”, 9 (3), 2014, s. 278–292, DOI: 10.1177/1745691614528520 [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    2. ↑ Jens B. Asendorpf i inni, Recommendations for Increasing Replicability in Psychology, „European Journal of Personality”, 27 (2), 2013, s. 108–119, DOI: 10.1002/per.1919, ISSN 1099-0984 [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    3. ↑ Eric-Jan Wagenmakers i inni, An Agenda for Purely Confirmatory Research, „Perspectives on Psychological Science”, 7 (6), 2012, s. 632–638, DOI: 10.1177/1745691612463078 [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    4. ↑ Brian A. Nosek, Daniël Lakens, Registered Reports, „Social Psychology”, 45 (3), 2014, s. 137–141, DOI: 10.1027/1864-9335/a000192, ISSN 1864-9335 [dostęp 2017-02-09].1 stycznia
    5. ↑ Budzicz Łukasz, Dyskusja „po Stapelu” wokół rzetelności badań i publikacji w psychologii, „Roczniki Psychologiczne”, 18 (1), 2015, ISSN 1507-7888 [dostęp 2017-02-09] (pol.).1 stycznia
    6. ↑ Jerzy Marian Brzeziński, Czy warto (trzeba) dyskutować o różnych aspektach uprawiania psychologii w Polsce?, „Roczniki Psychologiczne”, 17 (3), 2014, ISSN 1507-7888 [dostęp 2017-02-09] (pol.).1 stycznia
    7. Joseph P. Simmons, Leif D. Nelson, Uri Simonsohn, False-Positive Psychology: Undisclosed Flexibility in Data Collection and Analysis Allows Presenting Anything as Significant, Rochester, NY , 23 maja 2011 [dostęp 2017-02-09].
    8. K. Dickersin i inni, Publication bias and clinical trials, „Controlled Clinical Trials”, 8 (4), 1987, s. 343–353, DOI: 10.1016/0197-2456(87)90155-3 [dostęp 2017-02-09].
    9. Matthew C. Makel, Jonathan A. Plucker, Boyd Hegarty, Replications in Psychology Research, „Perspectives on Psychological Science”, 7 (6), 2012, s. 537–542, DOI: 10.1177/1745691612460688 [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    10. Matthias Egger i inni, Bias in meta-analysis detected by a simple, graphical test, „British Medical Journal”, 315 (7109), 1997, s. 629–634, DOI: 10.1136/bmj.315.7109.629, ISSN 0959-8138, PMID: 9310563 [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    11. Uri Simonsohn, Joseph P. Simmons, Leif D. Nelson, Better P-Curves: Making P-Curve Analysis More Robust to Errors, Fraud, and Ambitious P-Hacking, A Reply to Ulrich and Miller, Rochester, NY , 10 lipca 2015 [dostęp 2017-02-09].
    12. Uri Simonsohn, Just Post It: The Lesson from Two Cases of Fabricated Data Detected by Statistics Alone, Rochester, NY , 29 stycznia 2013 [dostęp 2017-02-09].
    13. Joseph P. Simmons, Uri Simonsohn, Power Posing: P-Curving the Evidence, Rochester, NY , 26 września 2016 [dostęp 2017-02-09].
    14. Open Science Collaboration, Estimating the reproducibility of psychological science, „Science”, 349 (6251), 2015, aac4716, DOI: 10.1126/science.aac4716, ISSN 0036-8075, PMID: 26315443 [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    15. Monya Baker, 1,500 scientists lift the lid on reproducibility, „Nature”, 533 (7604), 2016, s. 452–454, DOI: 10.1038/533452a [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    16. Andrew Gelman, Eric Loken, The Statistical Crisis in Science, „American Scientist”, 102 (6), DOI: 10.1511/2014.111.460 [dostęp 2017-02-09] (ang.).c?
    17. Regina Nuzzo, How scientists fool themselves – and how they can stop, „Nature”, 526 (7572), 2015, s. 182–185, DOI: 10.1038/526182a [dostęp 2017-02-09] (ang.).
    18. John P.A. Ioannidis, Why Most Published Research Findings Are False, „PLOS Medicine”, 2 (8), 2005, e124, DOI: 10.1371/journal.pmed.0020124, ISSN 1549-1676, PMID: 16060722, PMCID: PMC1182327 [dostęp 2017-02-09].c?
    19. Jelte M. Wicherts i inni, Degrees of Freedom in Planning, Running, Analyzing, and Reporting Psychological Studies: A Checklist to Avoid p-Hacking, „Frontiers in Psychology”, 7, 2016, DOI: 10.3389/fpsyg.2016.01832, ISSN 1664-1078, PMID: 27933012, PMCID: PMC5122713 [dostęp 2017-02-09].
    20. Robert M. Kaplan, Veronica L. Irvin, Likelihood of Null Effects of Large NHLBI Clinical Trials Has Increased over Time, „PLOS ONE”, 10 (8), 2015, e0132382, DOI: 10.1371/journal.pone.0132382, ISSN 1932-6203, PMID: 26244868, PMCID: PMC4526697 [dostęp 2017-02-09].
    21. John P.A. Ioannidis, Tom E. Hardwicke, Mapping the universe of registered reports, „Nature Human Behaviour”, 2 (11), 2018, s. 793–796, DOI: 10.1038/s41562-018-0444-y, ISSN 2397-3374 [dostęp 2019-03-05] (ang.).
    22. Ben Goldacre i inni, COMPare: a prospective cohort study correcting and monitoring 58 misreported trials in real time, „Trials”, 20 (1), 2019, s. 118, DOI: 10.1186/s13063-019-3173-2, ISSN 1745-6215, PMID: 30760329, PMCID: PMC6375128 [dostęp 2019-03-05].
    23. Ben Goldacre i inni, COMPare: Qualitative analysis of researchers’ responses to critical correspondence on a cohort of 58 misreported trials, „Trials”, 20 (1), 2019, s. 124, DOI: 10.1186/s13063-019-3172-3, ISSN 1745-6215, PMID: 30760328, PMCID: PMC6374909 [dostęp 2019-03-05].
    Metaanaliza – pojęcie z zakresu analizy danych, określające wtórne odkrywanie wiedzy metodą uogólniania informacji zawartych w publikacjach czy źródłach pierwotnych.Nature – jedno z najstarszych i najbardziej prestiżowych czasopism naukowych. Ukazuje się jako ilustrowany tygodnik. Zostało założone przez Normana Lockyera. Pierwszy numer ukazał się 4 listopada 1869 roku – poruszone w nim tematy obejmowały m.in. zapylanie kwiatów kwitnących w zimie, spotkanie niemieckich przyrodników i lekarzy w Innsbrucku, stan podróżnika Davida Livingstone’a czy otwarcie Kanału Sueskiego. Aktualnie wydawcą „Nature” jest firma Nature Publishing Group, należąca do brytyjskiego wydawnictwa Macmillan Publishers. Oprócz „Nature” wydaje ona także miesięczniki naukowe, prowadzi serwis internetowy [email protected] oraz serwis rekrutacyjny Nature Jobs.




    Warto wiedzieć że... beta

    Hiperbola, przesadnia (hiperbolizacja, wyolbrzymienie) – figura retoryczna, określenie z dziedziny literatury, stosowane także w innych rodzajach sztuki. Hiperbola jest środkiem stylistycznym, rodzajem przenośni, w której dana rzecz opisywana jest celowo i jawnie w sposób wyolbrzymiony. Środek charakterystyczny dla epoki baroku.
    DOI (ang. digital object identifier – cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego) – identyfikator dokumentu elektronicznego, który w odróżnieniu od identyfikatorów URL nie zależy od fizycznej lokalizacji dokumentu, lecz jest do niego na stałe przypisany.
    Weryfikacja hipotez statystycznych – sprawdzanie sądów o populacji przez badanie jej wycinka (próby statystycznej). Wyróżnia się kilka podejść do problemu weryfikacji hipotez, między innymi:
    Badania naukowe – prace podejmowane przez badacza lub zespół badaczy w celu osiągnięcia postępu wiedzy naukowej, ustalenia nowych twierdzeń naukowych, tez, aksjomatów, uogólnień i definicji. Badania te mogą być podejmowane w 4 zasadniczych przypadkach:
    International Standard Serial Number, ISSN czyli Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictwa Ciągłego – ośmiocyfrowy niepowtarzalny identyfikator wydawnictw ciągłych tradycyjnych oraz elektronicznych. Jest on oparty na podobnej koncepcji jak identyfikator ISBN dla książek, ISAN dla materiałów audio-wideo. Niektóre publikacje wydawane w seriach mają przyporządkowany zarówno numer ISSN, jak i ISBN.
    Recenzja naukowa (ang. peer review) – recenzja utworu naukowego (dysertacji, książki, publikacji w czasopiśmie naukowym), której celem jest ocena naukowej zawartości tego utworu.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.966 sek.