Premiership Rugby

Rzut karny podczas meczu Leicester Tigers – Bath w sezonie 2012/2013

Młyn podczas meczu Harlequins – Northampton Saints w sezonie 2013/2014

Premiership Rugby (Gallagher Premiership Rugby, dawniej Courage League, Allied Dunbar Premiership, Zurich Premiership, Guinness Premiership, Aviva Premiership Rugby) – profesjonalna liga rugby union w Anglii, najwyższy poziom rozgrywek klubowych w tym kraju. W lidze rywalizuje corocznie 12 drużyn, zwycięzca zostaje mistrzem Anglii. Założona w 1987, od 1997 zawodowa. Uważana jest za jedną z trzech najlepszych lig rugby union w Europie obok międzynarodowej Pro14 i francuskiej Top 14. Najwięcej tytułów mistrzowskich w historii zdobyła drużyna Leicester Tigers, natomiast aktualnym mistrzem (z 2020) jest drużyna Exeter Chiefs.

Play-off – system rozgrywek sportowych, odmiana systemu pucharowego, mający na celu wyłonienie drużyny mistrzowskiej. Stosowany najczęściej po zakończeniu znacznie dłuższej rundy zasadniczej (nazywanej czasem - głównie w odniesieniu do rozgrywek w USA - sezonem regularnym lub zasadniczym), która wyłania uczestników play-offów oraz określa ich rozstawienie.European Rugby Challenge Cup – coroczne rozgrywki dla najlepszych europejskich klubów rugby union, niższe rangą od European Rugby Champions Cup, odbywające się od sezonu 1996/1997. Ich organizatorem od 2014 jest European Professional Club Rugby.

Nazwa[ | edytuj kod]

Początkowo liga nosiła nazwę Courage League. Wraz z jej profesjonalizacją od 1997 zmieniła nazwę na Premiership, a do określenia tego dodawane były nazwy sponsorów tytularnych: w latach 1997–2000 Allied Dunbar Premiership, w latach 2000–2005 Zurich Premiership, w latach 2005–2010 Guinness Premiership, 2010–2018 Aviva Premiership Rugby. Od 2018 nosi nazwę obejmującą wskazanie kolejnego sponsora, Gallagher Premiership Rugby.

European Rugby Champions Cup – najwyższy poziom międzynarodowych klubowych rozgrywek rugby union. Puchar istnieje od roku 2014, zastąpił on poprzednią formułę rozgrywek Puchar Heinekena. W rozgrywkach uczestniczą kluby z krajów grających w Pucharze Sześciu Narodów reprezentujących 3 ligi: Top 14, English Premiership oraz Pro12.Pandemia COVID-19 – pandemia zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Epidemia rozpoczęła się 17 listopada 2019 w mieście Wuhan, w prowincji Hubei w środkowych Chinach, a 11 marca 2020 została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za pandemię.

Zasady[ | edytuj kod]

Historia[ | edytuj kod]

Choć Anglia jest ojczyzną rugby, długo nie rozgrywano tu klubowych rozgrywek o mistrzostwo kraju. Pod koniec lat 60. przedstawiciele klubów zgłosili taką propozycję, ale Rugby Football Union (RFU) odrzuciła ją jako sprzeczną z ideą sportu amatorskiego. Pod naciskiem klubów w 1971 organizacja ta zgodziła się na prowadzenie rozgrywek pucharowych, a w 1976 na klasyfikowanie drużyn w oparciu o uzyskane wyniki meczów w tzw. Merit Tables. W 1980 opracowano raport, z którego wynikało, że wprowadzenie rozgrywek ligowych jest pożądane, aby podnieść poziom reprezentacji narodowej.

Pułap wynagrodzeń (ang. salary cap) – limit wydatków na pensje zawodników zatrudnionych przez jeden klub w danym sezonie.Bath Rugby – klub rugby z Bath, Somerset. Jest jednym z najstarszych klubów rugby na świecie. Stadionem domowym Bath Rugby jest Recreational Ground potocznie znany jako The Rec

Liga powstała w 1987 jako pierwsze zorganizowane ogólnoangielskie rozgrywki o tytuł mistrza Anglii (wcześniej rozgrywano tylko mecze towarzyskie i turnieje regionalne). Liga nosząca wówczas nazwę Courage League stanowiła najwyższy poziom rozgrywkowy w hierarchii ligowej obejmującej ponad tysiąc klubów. Liczyła dwanaście klubów, a rozgrywki toczone były systemem ligowym – każda drużyna rozgrywała z wszystkimi pozostałymi po jednym meczu. Na niższy poziom rozgrywek spadały dwie ostatnie drużyny z ligowej tabeli i były zastępowane dwoma najlepszymi drużynami drugoligowymi. W kolejnym okresie liczba drużyn w lidze wahała się od trzynastu do dziesięciu, aby w 1996 powrócić do dwunastu. W 1993 wprowadzono też zasadę rozgrywania pomiędzy każdą parą drużyn dwóch spotkań: meczu i rewanżu.

Bristol Bears (dawniej Bristol Rugby, Bristol Shoguns) – klub rugby z miasta Bristol założony w 1888 roku, rozgrywający swoje mecze na stadionie Ashton Gate. Klub posiada sekcje żeńską i męską, obydwie grające w najwyższych klasach rozgrywkowych. Od sezonu 1997/98 trzykrotnie spadał do Division One oraz trzykrotnie awansował do Premiership Rugby. Z powodu bliskiego położenia i długiej historii klub z Bristolu rywalizuje z Bath Rugby w derbach. Pomimo tej rywalizacji obydwa kluby były bliskie połączenia a właściwie przejęcia drużyny z Bristolu przez drużynę z Bath w roku 2003 plany pokrzyżował spadek drużyny z Bristolu do Division One (odpowiednik drugiej ligi). Klub posiada także fundację, Bristol Rugby Community Foundation, której celem jest popularyzacja rugby oraz pomoc dzieciom poprzez rugby stawać się lepszymi ludźmi. Twickenham Stadium (wym. [ˈtwɪkənəm]; potocznie Twickenham lub Twickers) – stadion położony w hrabstwie Wielkiego Londynu w gminie Richmond upon Thames w dzielnicy Twickenham. Jest to największy stadion do rugby w Wielkiej Brytanii, a jego pojemność wynosi aktualnie 82 000 miejsc. Pod względem liczby miejsc jest to drugi co do wielkości stadion w Wielkiej Brytanii (po Wembley Stadium) i piąty co do wielkości stadion w Europie. Twickenham Stadium jest siedzibą angielskiej ferderacji rugby (RFU) oraz obiektem, na którym swoje mecze rozgrywa reprezentacja Anglii w rugby. Dodatkowo na stadionie odbywają się spotkania w ramach takich rozgrywek jak Middlesex Sevens, English Premiership, Anglo-Welsh Cup, czy Pucharu Heinekena. Twickers, który w 2009 obchodził swoje setne urodziny, uważany jest za legendę i ikonę angielskiego rugby union. Setną rocznicę pierwszego międzynarodowego spotkania na stadionie zwanym także Kwaterą Główną (Headquaters), które odbyło się w 1910 roku, uczczono specjalnymi pamiątkowymi koszulkami, które reprezentacja Anglii włożyła na mecz z Walią. Mecz ten odbył się 6 lutego 2010 r. Dodatkowo wydano rocznicową książkę zatytułowaną „Twickenham – 100 Years of Rugby’s HQ” (Twickenham – 100 lat Kwatery Głównej Rugby).

Pierwszym mistrzem została drużyna Leicester Tigers. Wprowadzenie ligowych rozgrywek w RFU uznano za największą zmianę w angielskim rugby od 1871. Rugby zainteresowali się sponsorzy (m.in. pierwszy tytularny sponsor rozgrywek, browary Courage), kluby zaczęły zatrudniać profesjonalnych trenerów. Początkowo w lidze dominowała drużyna Bath, która w pierwszej połowie lat 90. zdobyła cztery tytuły mistrzowskie.

Przyłożenie (ang. try) - główna, najwyżej punktowana metoda zdobywania punktów w rugby union i rugby league. Punkty poprzez przyłożenie zdobywa się przykładając piłkę na polu punktowym przeciwnika (na lub za linią bramkową). W zależności od odmiany rugby różne są definicje samego przyłożenia jak i pola punktowego.Newcatsle Falcons – klub rugby union dawniej znany pod nazwą Gosforth FC/Newcastle Gosforth. Klub ma swoją siedzibę w Newcastle upon Tyne, stadion domowy to Kingston Park.

Wprowadzenie profesjonalizmu do rugby union spowodowało przekształcenie ligi w zawodową w 1997. Poszerzono ją do czternastu zespołów, jednak w wyniku bankructwa jednego z uczestników (Richmond) oraz połączenia się dwóch innych (London Irish i London Scottish) już po jednym sezonie na powrót liczyła dwanaście drużyn. Wiele zasłużonych klubów miało kłopoty i nie było w stanie sprostać finansowej rywalizacji, m.in. dominującą pozycję utraciło Bath. Do ligi zaczęto ściągać najbardziej utytułowanych zawodników z całego świata. W kolejnych latach dominowały w lidze dwa kluby, Leicester Tigers i Wasps. Rosło zainteresowanie kibiców ligą, a kluby osiągały sukcesy międzynarodowe – w pierwszych latach XXI w. najpierw Leicester Tigers, a potem Wasps po dwa razy z rzędu wygrali w Pucharze Heinekena (w 2007 te dwie drużyny zagrały ze sobą w finale tych rozgrywek). Dominację w Europie ograniczyło jednak wprowadzenie pułapu wynagrodzeń. W sezonie 2019/2020 doszło do skandalu – okazało się, że Saracens w ciągu trzech poprzednich sezonów (w ciągu których zdobyli dwa mistrzostwa) naruszało ten pułap wynagrodzeń i w efekcie zostało ukarane karną degradacją na koniec sezonu.

Pro14 (ze względów sponsorskich Guinness Pro14, do 2017 roku Pro12, do 2011 roku Celtic League, Liga Celtycka) – profesjonalna liga rugby dla najlepszych drużyn z Irlandii (4 drużyny), Szkocji (2 drużyny), Walii (4 drużyny), Włoch (2 drużyny) i RPA (2 drużyny). Uważana jest na jedną z trzech najlepszych w Europie po lidze angielskiej i francuskiej.London Irish RFC – założony w 1898 roku przez irlandzkich emigrantów angielski klub rugby union. W swoich początkach wzorował się na powstałych wcześniej zespołach London Welsh i London Scottish.

W poszczególnych sezonach zmieniały się zasady spadku i awansu, m.in. w niektórych sezonach stosowano mecze barażowe między najsłabszymi drużynami Premiership i najlepszymi Premiership Two (drugiego poziomu rozgrywek). W 2000 rozpoczęto naliczanie punktów bonusowych, a oprócz sezonu ligowego pojawiła się dodatkowa faza play-off obejmująca ćwierćfinały, półfinały i finał. Uregulowano wówczas też kwestię spadku i awansu – ustalając zasadę automatycznego spadku najsłabszej drużyny i zastępowania jej najlepszą drużyną z niższego poziomu, choć największe kluby ligi chciały zlikwidować możliwość spadku i awansu w drodze sportowych rozgrywek, zastępując ją możliwością dopuszczenia do ligi wyłącznie na podstawie kryteriów finansowych.

Leicester Football Club – angielski klub rugby z siedzibą w Leicester, założony w 1880 r. Wielokrotny mistrz Anglii i zdobywca Pucharu Heinekena.London Wasps – angielski męski zespół rugby utworzony w 1867, przekształcony w klub zawodowy w 1999. Stadionem domowym tego zespołu jest Adams Park, zlokalizowany w miejscowości High Wycombe, w hrabstwie Buckinghamshire, jednak w grudniu 2014 roku przenieść się ma na Ricoh Arena w Coventry.

Począwszy od sezonu 2002/2003 rozgrywki fazy play-off decydowały o tytule mistrza Anglii. Zmienił się jednak ich format – zamiast ośmiu drużyn uczestniczyły w nich najpierw trzy zespoły (półfinał między drugą i trzecią drużyną ligi, a następnie finał między zwycięzcą półfinału i pierwszą drużyną ligi), a potem cztery (wprowadzono drugi półfinał między najlepszą i czwartą drużyną ligi).

Rugby union (pot. rugby) – zespołowa gra między dwiema piętnastoosobowymi drużynami, polegająca na podawaniu owalnej piłki ręką lub nogą, przy czym podania ręką do przodu są zabronione; punkty zdobywa się za przyłożenie piłki na polu punktowym przeciwnika (5 punktów), za celny strzał (tzw. drop, drop kick) na bramkę w kształcie litery H, z poprzeczką umieszczoną na wysokości 3 metrów, ponad którą piłka musi być przerzucona (3 punkty). Po przyłożeniu następuje tzw. podwyższenie (skuteczne jest warte 2 punkty); piłkę ustawia się na podstawce (kiedyś usypywano górkę z piasku) na linii prostopadłej do linii końcowej boiska i przebiegającej przez miejsce w którym wykonano przyłożenie, ale w dowolnej odległości od słupów – z tego miejsca kopacz musi trafić w bramkę ponad poprzeczką.Sale Sharks – jeden z najstarszych w Anglii klubów rugby union, obecnie sekcja Sale F.C. z siedzibą w Sale. Pomimo tego klub swoje mecze rozgrywa na położonym w Stockport stadionie Edgeley Park.

Obecny format rozgrywek[ | edytuj kod]

Sezon ligowy składa się z dwóch części: rundy zasadniczej toczonej systemem kołowym (każdy z każdym u siebie i na wyjeździe) oraz rundy pucharowej. W rundzie zasadniczej rozgrywane są 22 kolejki (po 11 w pierwszej rundzie i rundzie rewanżowej). Cztery najlepsze drużyny w końcowej tabeli rundy zasadniczej kwalifikują się do półfinałów. Zwycięzcy z półfinałów walczą o tytuł mistrza Anglii w finałowym spotkaniu na Twickenham Stadium. Ostatni zespół tabeli końcowej rozgrywek spada do RFU Championship (druga klasa rozgrywkowa) i jest zastępowany najlepszym zespołem z tej ligi.

Worcester Warriors (ang. Wojownicy Worcester) – angielska zawodowa drużyna rugby union z miasta Worcester. Stadionem domowym drużyny jest Sixways Stadium. Klub został założony w roku 1871 przez opata Francisa Johna Elda.Związek Rugby (ang. Rugby Football Union) — ogólnokrajowy związek sportowy, działający na terenie Anglii, posiadający osobowość prawną, będący jedynym prawnym reprezentantem angielskiego rugby 15-osobowego i 7-osobowego, zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet we wszystkich kategoriach wiekowych w kraju i za granicą.

O kolejności zespołów w tabeli ligowej decyduje w pierwszej kolejności punkty zdobyte w rozgrywkach: cztery za zwycięstwo, dwa za remis, zero za porażkę oraz po jednym punkcie bonusowym za zdobycie w meczu co najmniej 4 przyłożeń i za porażkę nie wyższą niż 7 punktami. Jeśli liczba tych punktów jest równa o pozycji w tabeli decydują kolejno liczba zwycięstw w rozgrywkach, bilans punktów meczowych, liczba zdobytych punktów meczowych, bilans punktów meczowych w meczach z zespołem, z którym rywalizuje o miejsce w tabeli.

Anglia (ang. England, język staroangielski Englaland) – w przeszłości samodzielne królestwo, obecnie największa i najludniejsza część składowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Anglię zamieszkuje 83% całkowitej populacji państwa. Region zajmuje dwie trzecie wyspy Wielkiej Brytanii i posiada granice lądowe z Walią na zachodzie i Szkocją na północy. Wyspa oblewana jest przez Morze Północne, Morze Irlandzkie, Ocean Atlantycki i kanał La Manche. Stolicą Anglii jest Londyn.Saracens Football Club – założony w 1876 roku angielski klub rugby union. Choć siedzibą klubu jest St Albans, to swoje mecze rozgrywa na Vicarage Road w Watford. Barwy drużyny to czerń i czerwień.

Kluby uczestniczące w rozgrywkach obowiązuje ustalany przed każdym sezonem przez Premiership Rugby Board pułap wynagrodzeń, mający chronić kluby przed problemami finansowymi i zapewniać konkurencyjność rozgrywek. Przekroczenie tego pułapu skutkuje karami. W sezonie 2017/2018 wynosił on 7 milionów funtów. System posiada wiele ulg i wyjątków m.in. z limitu wyłączone są wynagrodzenia dwóch zawodników w każdym klubie, wynagrodzenia zawodników zatrudnionych w celu zastąpienia graczy kontuzjowanych. Premiowane są też działania na rzecz utalentowanych angielskich zawodników. W 2020, z powodu kłopotów finansowych wywołanych pandemią COVID-19 podjęto decyzję o przejściowym zmniejszeniu limitu do 5,6 milionów funtów w okresie od sezonu 2021/2022 do sezonu 2023/2024, a także ograniczenia liczby zawodników wyłączonych z limitu do jednego w sezonach 2022/2023 i 2023/2024.

System kołowy – sposób rozgrywania zawodów sportowych w dyscyplinach, w których rywalizacja polega na bezpośrednich pojedynkach pomiędzy uczestnikami. W systemie kołowym każdy uczestnik gra kolejno ze wszystkimi przeciwnikami. Ten sposób rozgrywek nazywany jest również systemem każdy z każdym, w anglojęzycznej literaturze round-robin.Harlequin F.C. – angielski klub rugby union z Londynu, rozgrywający swoje spotkania w English Premiership. Klubowym stadionem jest obiekt Twickenham Stoop.

Podstrony: 1 [2] [3] [4]

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)