Prawo spadkowe – gałąź prawa cywilnego regulująca przejście praw i obowiązków majątkowych po śmierci ich właściciela. Majątkowe prawa i obowiązki zmarłego z reguły przechodzą na inny podmiot (w szczególności na spadkobierców), a nie wygasają (przykładem uprawnienia wygasającego najpóźniej w chwili śmierci osoby fizycznej jest zgodnie z art. 299 kodeksu cywilnego służebność osobista). Ze względu na przedmiot regulacji przepisy prawa spadkowego mają charakter bezwzględnie obowiązujący (ius cogens).
Ius cogens (łac., dopełniacz: iuris cogentis, stąd niekiedy używane pol. „norma kogentna” lub „norma kogentalna”) – norma prawna bezwzględnie wiążąca.Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 679 km², co daje jej 70. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38,5 miliona ludzi, zajmuje pod względem liczby ludności 34. miejsce na świecie, a szóste w Unii Europejskiej.
W Polsce kwestie związane z prawem spadkowym reguluje księga czwarta kodeksu cywilnego zatytułowana Spadki.
Podstawowe pojęcia związane z prawem spadkowym to:
spadek
testament
polecenie
zapis
zachowek
dział spadku
spadkodawca
spadkobierca
dziedziczenie
dziedziczenie ustawowe
dziedziczenie testamentowe
umowy dotyczące spadku
opodatkowanie spadku.
W prawie spadkowym istotne znaczenie mają terminy wyznaczone przepisami prawa spadkowego, na przykład termin dla przyjęcia bądź odrzucenie spadku określony w art. 1015 § 1 kodeksu cywilnego. Spadkobiercy wyznaczony został 6-miesięczny termin do złożenia oświadczenia w przedmiocie przyjęcia (w tym także przyjęcia z dobrodziejstwem inwentarza) albo odrzucenia spadku. Czas ten zaczyna biec od daty, w której spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku, czyli o dziedziczeniu w ramach dziedziczenia ustawowego lub dziedziczenia testamentowego.
Spadkodawca (testator) - to wyłącznie osoba fizyczna, po której spadek z chwilą jej śmierci przechodzi na spadkobierców. Natomiast w razie ustania bytu osoby prawnej los jej majątku normują przepisy odnoszące się do tej osoby prawnej.Prawo cywilne (łac. ius civile) – gałąź prawa obejmująca zespół norm prawnych regulujących stosunki między podmiotami prawa prywatnego, stanowiąca zarazem trzon prawa prywatnego.

Warto wiedzieć że... beta
Kodeks cywilny (skrót k.c. lub w języku prawniczym kc) – usystematyzowany według określonych reguł (nawiązujących do systematyki pandektowej) zbiór przepisów prawnych z zakresu prawa cywilnego obejmujący przynajmniej podstawowy zestaw instytucji z tej dziedziny.
Służebność osobista – obciążenie nieruchomości na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej. Zakres służebności osobistej i sposób jej wykonania oznacza się w braku innych danych, według osobistych potrzeb uprawnionego z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego i zwyczajów miejscowych. Jest to prawo terminowe i wygasa najpóźniej z chwilą śmierci uprawnionego. Służebność osobista nie może wchodzić do masy spadkowej, jednakże osoba mająca służebność mieszkaniową może umówić się z właścicielem, iż po jego śmierci służebność będzie przysługiwać jego dzieciom, rodzicom i małżonkowi. Służebność osobista jest niezbywalna. Nie można przenosić uprawnienia do ich wykonywania. Nie można jej nabyć poprzez zasiedzenie. Jeżeli uprawniony z tytułu służebności dopuszcza się rażących uchybień przy wykonywaniu swojego prawa, właściciel nieruchomości obciążonej może zażądać zmiany służebności na rentę.
Zachowek - forma ochrony interesów osób najbliższych spadkodawcy, którym przysługuje roszczenie względem spadkobierców powołanych do dziedziczenia o zapłatę określonej sumy pieniężnej zwanej zachowkiem. Obowiązek ten powstaje w chwili śmierci spadkodawcy i należy do długów spadkowych. Ratio legis polega tu na wyjściu z założenia, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym, a może się zdarzyć, że spadkodawca sporządzając testament pominie takie osoby. Zachowek zabezpiecza interesy osób najbliższych pominiętych przez spadkodawcę w testamencie.
Podatek od spadków i darowizn – podatek pobierany na podstawie Ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1983 r. Nr 45, poz. 207 z późn. zm. – tj: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.). Podatek od spadków i darowizn jest podatkiem bezpośrednim, od przyrostu masy majątku, osobistym i samorządowym (gminnym).
Własność – najszersze, podstawowe prawo rzeczowe, pozwalające właścicielowi korzystać z rzeczy i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób (w jego ramach właściciel korzysta z maksimum uprawnień względem rzeczy). Oznaką korzystania z rzeczy są uprawnienia do posiadania, używania, pobierania pożytków i innych dochodów z rzeczy (pożytki rzeczy – naturalne, np. płody, jabłka z sadu i cywilne, np. czynsz z tytułu dzierżawy lub najmu, odsetki od pożyczki albo leasingu itp.) oraz dysponowania faktycznego rzeczą (przetwarzanie rzeczy, zużycie, a nawet zniszczenie). Z kolei przez rozporządzanie rozumie się uprawnienia do wyzbycia się własności (np. przeniesienie, zrzeczenie, czy rozrządzenie na wypadek śmierci) i do obciążenia rzeczy poprzez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego, np. zastaw, hipoteka lub poprzez dokonanie czynności – zobowiązań dotyczących rzeczy o skutkach obligacyjnych tj. oddanie w dzierżawę, najem, pożyczkę, leasing. Uprawnienia te nie stanowią granic prawa własności, które zakreśla obowiązujące ustawodawstwo.
Testament –(z łac. Testamentum) co oznacza przymierze. Rozrządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci. W Polsce kwestie związane ze sporządzaniem testamentów reguluje przede wszystkim Kodeks cywilny.
Polecenie - instytucja prawa spadkowego wyrażona zostało w art. 982 k.c. Ma na celu nałożenie na spadkobiercę lub na zapisobiercę obowiązku pewnego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem np. zobowiązania go do zorganizowania wystawnego pogrzebu.