Hyacinthe Rigaud, Ludwik XIV – portret reprezentacyjny
Antoon van Dyck, Potrójny portret Karola I
Rembrandt, Saskia jako Flora – portret historyzowany
Johann Zoffany, Królowa Charlotta z dziećmi i braćmi – portret rodzinny, conversation pieces
Giovanni Battista Moroni, Rycerz w czerni – portret en pied
Portret, podobizna, konterfekt (fr. portrait; łac. protrahere – wydobyć na światło dzienne, wyjawiać, pokazać; contrafacere – naśladować) – artystyczny wizerunek (malarski, rzeźbiarski, graficzny, rysunkowy) konkretnej osoby lub grupy osób, ukazujący zewnętrzne podobieństwo oraz niekiedy cechy charakteru portretowanych.
Jan Alojzy Matejko (ur. 24 czerwca 1838 w Krakowie, zm. 1 listopada 1893 w Krakowie) – polski malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof.Akt (łac. actus) – przedstawienie nagiego ciała ludzkiego w sztuce, zazwyczaj wykonane w oparciu o studium z żywego modela. Akt jest jednym z najważniejszych tematów malarskich i fotograficznych w dziejach sztuki, oraz podstawowym tematem rzeźby. Akt może pojawić się jako samodzielny temat, bądź jako część większej kompozycji. Jest uważany za podstawę artystycznego wykształcenia.
Pomijając sposób wykonania (np. portret rysunkowy), styl (np. portret renesansowy) czy też materiał (np. płótno), biorąc pod uwagę różne kryteria, rozróżniamy wiele typów portretu.
Ze względu na upozowanie głowy:
Kontrapost - w sztukach plastycznych sposób ustawienia postaci tak, iż cały ciężar jej ciała opiera się na jednej nodze, podczas gdy druga jest odciążona i lekko wspiera się na ziemi. Ten układ nóg równoważony jest przez wygięcie tułowia i rąk - barki są pochylone przeciwnie w stosunku do bioder, co w połączeniu z pochyleniem głowy sprawia, że kręgosłup postaci tworzy kształt litery "S". Jedna z rąk zwykle jest spuszczona, a druga coś dzierży.Profil - w sztukach plastycznych, głównie w malarstwie portretowym, sposób ukazania wizerunku twarzy widzianej z boku, z wyraźnie zaznaczoną linią czoła, nosa, ust i brody.
en face (frontalnie)
profil
półprofil (ujęcie pośrednie między profilem a en face, bliskie ujęciu en trois quarts)
en trois quarts (z twarzą zwróconą w bok)
profil perdu (ćwierćprofil)
Ze względu na ujęcie postaci:
wizerunek głowy
popiersie
półpostać
portret do kolan
portret całopostaciowy (en pied, kontrapost)
portret leżący, stojący, siedzący, konny
akt.
Ze względu na liczbę osób:
pojedynczy
podwójny (ślubny, małżeński, przyjaciół)
potrójny
poczwórny
conversation pieces
zbiorowy (wielopostaciowy, grupowy).
Ze względu na okoliczności powstania:
Portret trumienny – realistyczna podobizna osoby zmarłej, jeden z elementów castrum doloris. Pierwsze portrety trumienne pojawiły się w Egipcie (tzw. portrety fajumskie).Autoportret, portret własny – portret artysty wykonany przez niego samego; może nim być obraz, rzeźba, fotografia.
ślubny
pośmiertny (mumiowy, trumienny, epitafijny)
asystencyjny (wizerunek fundatora w obrazach i ołtarzach o tematyce religijnej; adorant).
Ze względu na pozycję społeczną modela:
męski, żeński, dziecka, rodziny
władcy, artysty, uczonego, cechu lub grupy zawodowej
rodzajowy (wizerunek człowieka zajętego pracą).
Ze względu na przeznaczenie i funkcję:
oficjalny (reprezentacyjny, dworski)
prywatny.
Ze względu na metodę tworzenia:
Twarz – przednia część głowy człowieka. Składa się z czoła, brwi, oczu, nosa, policzków, ust i podbródka. Jako najbardziej indywidualna część ciała, jest ważnym elementem tożsamości człowieka - jej zdjęcie znajduje się zazwyczaj w dokumentach takich jak dowód osobisty. Charakterystyczne cechy twarzy są często wyolbrzymiane w karykaturach. Twarz jest również niezbędna do mimiki.Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
osoby pozującej
realistyczny (oddający rzeczywisty wygląd modela)
idealny, imaginacyjny, fikcyjny (wykonany w myśl określonych kanonów estetycznych, np. cykl portretów władców polskich Jana Matejki albo Marcella Bacciarellego),
idealizowany (upiększający, nadający portretowanemu dostojeństwa i powagi)
historyzowany (portrety współczesnych, przedstawionych jako postaci historyczne, mitologiczne lub biblijne, w odpowiednich strojach i ze stosownymi atrybutami)
pamięciowy (na podstawie szczegółów podanych przez świadków przestępstwa)
karykatura (ukazujący w sposób przejaskrawiony indywidualne cechy wyglądu lub psychiki postaci, często w celu jej ośmieszenia).
Ze względu na czynniki specyficzne:
Nastrój – utrzymujące się przez dłuższy okres zabarwienie emocjonalne wszystkich przeżyć, zarówno doświadczane subiektywnie i relacjonowane, jak również możliwe do obserwacji przez otoczenie.Ołówek – narzędzie do pisania lub rysowania na papierze lub drewnie. Cechuje się czarnym lub ciemnoszarym kolorem pisma oraz możliwością starcia naniesionego za jego pomocą napisu.
autora
autoportret (portret własny artysty)
kryptoautoportret (wizerunek postaci historycznej lub biblijnej obdarzony rysami twarzy twórcy dzieła)
rozmiary (medalionowy, miniaturowy).
Od portretu należy odróżnić studium fizjonomiczne (malowniczy wizerunek charakterystycznej postaci), które ukazuje nie konkretną osobę, lecz określony typ ludzki, np. pobożną staruszkę, urodziwą młodą kobietę, melancholijnego starca, mężnego szlachcica w fantazyjnym stroju itp. (tzw. tronies). Także uogólnione wizerunki danej profesji, przedstawienia różnych zawodów (uczony w pracowni, malarz w atelier, kupiec w kantorze itp.), nie muszą być portretami i są wtedy zaliczane do tematyki rodzajowej.
En trois quarts (fr. "w trzech czwartych") – sposób ukazania postaci w sztukach plastycznych, głównie w malarstwie portretowym, zwróconej ku patrzącemu w trzech czwartych, z ukosa, niepełnym profilem, trzyćwierciowo.Profil perdu (z fr. stracony profil) w sztukach plastycznych takie ustawienie portretowanej osoby, że jej twarz jest odwrócona od patrzącego i widoczny jest tylko zarys jej policzka, ewentualnie także nosa.
Podstrony: 1 [2] [3]
Warto wiedzieć że... beta
Conversation pieces – odmiana portretu grupowego, która cieszyła się popularnością w XVIII wieku w Anglii. Zwykle były to niewielkie przedstawienia kilku osób zajętych konwersacją lub inną czynnością o charakterze towarzyskim na tle wnętrza lub pejzażu.
Adorant – w malarstwie lub rzeźbie sakralnej postać klęcząca u stóp postaci Jezusa Chrystusa lub Marii, składająca ręce w geście uwielbienia, czyli adoracji.
Kontrola autorytatywna – w terminologii bibliotekoznawczej określenie procedur zapewniających utrzymanie w sposób konsekwentny haseł (nazw, ujednoliconych tytułów, tytułów serii i haseł przedmiotowych) w katalogach bibliotecznych przez zastosowanie wykazu autorytatywnego zwanego kartoteką wzorcową.
Marcello Bacciarelli (ur. 16 lutego 1731 w Rzymie, zm. 5 stycznia 1818 w Warszawie) – włoski malarz, reprezentant baroku i klasycyzmu, od 1756 czynny w Polsce, od 1766 nadworny malarz Stanisława Augusta Poniatowskiego, profesor Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, wolnomularz, członek loży wolnomularskiej Bouclier du Nord w 1784 roku.
Gemeinsame Normdatei (GND) – kartoteka wzorcowa, stanowiąca element centralnego katalogu Niemieckiej Biblioteki Narodowej (DNB), utrzymywanego wspólnie przez niemieckie i austriackie sieci biblioteczne.
Epitafium obrazowe (z niem. Bildepitaph) – pomnik czci zmarłego lub zmarłych (np. rodziny), umieszczony zwykle nie w miejscu pochówku, lecz w innym miejscu związanym z daną osobą, najczęściej w kościele, na ścianie lub filarze. Składa się z płyty z napisem – właściwego epitafium, oraz obrazu lub obrazów, najczęściej malowanych lub rzeźbionych, rzadziej wykonanych w innych technikach artystycznych. Epitafium obrazowe ukazuje zwykle portret zmarłego lub zmarłych, czasem w towarzystwie jego świętego patrona lub patronów. Ponadto epitafium zawiera często obraz religijny o charakterze dewocyjnym, narracyjnym lub reprezentacyjnym — w zależności od czasu powstania i wyznania upamiętnionych osób. Epitafium obrazowe może być wzbogacone o dodatkowe elementy — napisy (np. cytaty biblijne, dewizy), przedstawienia i postacie alegoryczne, herby itp.
En pied (franc. "do stóp") – jedno z czterech ujęć postaci w sztukach plastycznych, głównie w malarstwie portretowym (obok wizerunku głowy, popiersia i półpostaci); przedstawienie całopostaciowe w pozycji stojącej.