Plan portu lotniczego Amsterdam-Schiphol, gdzie
drogi startowe są oznaczone swoimi holenderskimi nazwami własnymi (zob. infobox)
Boeing 747 na moście drogi kołowania nad autostradą A4 E19
Port lotniczy Amsterdam-Schiphol (hol.: Luchthaven Schiphol, ang.: Amsterdam Airport Schiphol, kod IATA: AMS, kod ICAO: EHAM) – międzynarodowy port lotniczy Amsterdamu, największy w Holandii, położony 3 m p.p.m., na polderze Haarlemmermeer (dawne jezioro), na południowy zachód od miasta.
Przed osuszeniem polderu w miejscu tym gromadzono statki przeznaczone do kasacji i stąd właśnie pochodzi nazwa Schiphol (w języku holenderskim schip to statek, a hol to dziura, jama, jaskinia).
Port lotniczy został zbudowany w 1917 i od czasu II wojny światowej jest stale modernizowany oraz rozbudowywany.
Jezioro – naturalny śródlądowy zbiornik wodny, którego występowanie uwarunkowane jest istnieniem zagłębienia (misy jeziornej), w którym mogą gromadzić się wody powierzchniowe, oraz zasilaniem przewyższającym straty wody wskutek parowania lub odpływu. Większość jezior występuje na obszarach zajmowanych niegdyś przez lodowiec. Woda z topniejącego lodowca wypełniała doliny i tworzyła jeziora. Powstanie mis jeziornych wiąże się przede wszystkim z procesami geologicznymi. Zasilanie należy natomiast przede wszystkim od warunków klimatycznych. Jezioro różni się od stawu występowaniem strefy afotycznej – światło nie dociera do dna uniemożliwiając tam rozwój roślinności.Układ z Schengen – porozumienie, które znosi kontrolę osób przekraczających granice między państwami członkowskimi układu, a w zamian za to wzmacnia współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Dotyczy również współpracy przygranicznej.
Port lotniczy Schiphol zajmuje w Europie czwarte miejsce pod względem liczby pasażerów (2006), czwarte pod względem liczby operacji lotniczych (2005) i trzecie pod względem ilości przeładowanych towarów (2005). W 2013 obsłużył 52,5 mln pasażerów.
Port posiada 6 dróg startowych oznaczonych nie tylko kierunkami lecz również, nietypowo, nazwami własnymi. Siódma droga startowa jest już planowana.
Bezpośrednie połączenie z centrum Amsterdamu oraz wieloma miastami w Holandii zapewnia położona pod budynkiem dworca lotniczego stacja kolejowa Schiphol otwarta w 1978.
II wojna światowa – największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.Amsterdam – największe miasto Holandii i jej stolica konstytucyjna. Wszystkie instytucje rządowe oraz przedstawicielstwa obcych państw znajdują się w Hadze.
25 lutego 2009 roku przy podchodzeniu do lądowania uległ katastrofie turecki samolot Boeing 737-800 linii Turkish Airlines. Na pokładzie znajdowały się 134 osoby, 9 z nich poniosło śmierć.
Linie lotnicze i połączenia[ | edytuj kod]
W rozwoju dworca port lotniczego Schiphol zastosowano rozwiązanie w postaci jednego terminalu, gdzie wszystkie wnętrza obsługujące ruch pasażerski znajdują się pod wspólnym dachem. Wnętrza te zostały podzielone na trzy sekcje czy sale zwane hallami: 1, 2 i 3. Z kolei do tych sal dostają indywidualne pirsy wystające na płytę postojową samolotów, zawierające bramki z rękawami. Jednak, przy tym podziale jest możliwym przejście z jednego pirsu do drugiego, nawet z jednej sekcji do innej, bez przekroczenia strefy celnej lub nawet konieczności poddawania się inspekcji ochroniarskiej, i to po obu stronach (od samolotu i od ulicy). Przy zmianie stref z Schengen na poza-Schengen, przechodzi się kontrolę graniczną.
Volga-Dnepr Airlines - pierwsze prywatne rosyjskie towarowe linie lotnicze z siedzibą w Uljanowsku (Rosja), utworzone w sierpniu 1990 roku jako spółka firm Aviastar, Biura Konstrukcyjnego Antonowa i Motor Sich. Działalność operacyjną rozpoczęły w październiku 1991 roku.
Firma była pierwszą w Rosji spółką i linią lotniczą nienależącą do Aerofłotu. Wyspecjalizowane w czarterowym transporcie ładunków nietypowych i wielkogabarytowych, m.in. przy użyciu trzeciego, co do wielkości na świecie, samolotu transportowego An-124 "Rusłan".
Główne bazy to rosyjskie porty lotnicze Wostocznij w Uljanowsku (ULY) i Jemieljanowo w Krasnojarsku (KJA).Katastrofa lotu Turkish Airlines 1951 miała miejsce 25 lutego 2009 około godziny 9:31 UTC (10:31 CET) na amsterdamskim lotnisku Schiphol.
Pirsy B i C (skrajnie po prawej) są użytkowane tylko w strefie Schengen. Pirsy E, F i G obsługują tylko ruch spoza strefy Schengen. Pirsy D i H/M to obszar użytkowania zmiennego, gdzie bramki obsługują kolejno loty Schengen i poza-Schengen.
Pirs D (w kształcie wideł) zawiera dwie kondygnacje. Niższa jest użytkowana tylko poza strefą Schengen, a wyższa – tylko w niej. Zmienne przekierowanie ruchu na schody lub poza nie umożliwia używanie tych samych rękawów w obu przypadkach. Bramki strefy Schengen oznaczone są od D-59 do D-87, a te poza strefą Schengen od D-1 do D-58.
Boeing 737 – najpopularniejszy na świecie wąskokadłubowy samolot pasażerski średniego zasięgu, produkowany w wielu wersjach od 1967 roku (obecna generacja od 1996) przez firmę Boeing w Stanach Zjednoczonych.Qatar Airways – katarskie narodowe linie lotnicze, z siedzibą w Ad-Dausze. Głównym węzłem linii jest Port lotniczy Ad-Dauha. Należy do sojuszu Arab Air Carriers Organization.
Pirsy H i M (skrajnie po lewej), użytkowane przez tanie linie lotnicze, to pirsy o tej samej konstrukcji. Tu, bramki H przeznaczone są dla ruchu poza strefą Schengen, a bramki M – w strefie Schengen. Oba pirsy funkcjonują na tej samej kondygnacji.
Asiana Cargo
Atlas Air
Cargolux
Dragonair
China Airlines Cargo
China Southern Cargo
DHL
El Al Cargo
Emirates SkyCargo
Empost
Etihad Crystal Cargo
Gemini Air Cargo
Great Wall Airlines
Jade Cargo
JAL Cargo
Kalitta Air
KLM Cargo
Martinair Cargo
MASKargo
Menzies World Cargo
Nippon Cargo Airlines
Polar Air Cargo
Qatar Air Cargo
Singapore Airlines Cargo
TNT Air Cargo
Volga-Dnepr (razem z AirBridgeCargo Airlines)
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Oficjalna strona internetowa portu Amsterdam-Schiphol (niderl. • ang. • fr. • niem. • chiń.)
DHL Express – przedsiębiorstwo zajmujące się przewozem przesyłek i logistyką, działające w segmencie międzynarodowych i krajowych przesyłek kurierskich. Ma ona zasięg ogólnoświatowy i posiada oddziały w ponad 220 krajach na świecie, także w Polsce.Europa – część świata (określana zwykle tradycyjnym, acz nieścisłym mianem kontynentu), leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej, stanowiąca wraz z Azją kontynent Eurazję.
Warto wiedzieć że... beta
Terminal pasażerski – budynek lub zespół budynków, będących wydzieloną częścią portu lotniczego lub morskiego przeznaczoną do obsługi ruchu pasażerskiego i świadczącą usługi na rzecz przybywających i opuszczających port pasażerów.
El Al Cargo (hebr. משא אל על) (TASE: ELAL) - państwowe linie lotnicze Izraela (kod linii IATA: LY), obsługujące połączenia towarowe pomiędzy jej macierzystym portem lotniczym im. Ben Guriona a lotniskami w Afryce, Azji, Ameryce Północnej, Europy i Bliskiego Wschodu.
Dragonair (chiń.: 港龍航空; pinyin: Gǎnglóng Hángkōng; jyutping: gong2 lung4 hong4 hung1) – hongkońska linia lotnicza z siedzibą w Hongkongu. Głównym węzłem jest port lotniczy Hongkong.
Lotnisko – obszar, na którym lądują, startują i kołują statki powietrzne (samoloty, śmigłowce, sterowce). Ich wyposażenie zróżnicowane jest w zależności od liczby odprawianych pasażerów i przeładowywanych towarów.
Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie.
Türk Hava Yolları (ang. Turkish Airlines) – narodowe tureckie linie lotnicze, z siedzibą w Stambule. Oferuje połączenia z Europą, Bliskim Wschodem, Dalekim Wschodem, Ameryką Północną, Ameryką Południową i Afryką. Głównym portem jest port lotniczy Stambuł-Atatürk (IST w kodzie IATA).
Język niderlandzki (nid. Nederlandse taal, Nederlands, niekiedy również określany jako język holenderski, język flamandzki) – język indoeuropejski z grupy języków germańskich zaliczany do języków dolnoniemieckich. Językiem niderlandzkim posługuje się ok. 27 milionów ludzi. Dla 23 milionów jest językiem ojczystym (pierwszym) lub językiem kultury i literatury, a dla kolejnych 4 milionów drugim językiem. Większość użytkowników tego języka mieszka na zachodzie Europy. Niderlandzki jest oficjalnym językiem urzędowym w Holandii i Belgii (Flandria), a poza Europą w Surinamie i dawnych Antylach Holenderskich, czyli Bonaire, Curaçao, Sabie, Sint Eustatius, Sint Maarten i Arubie. Niderlandzki jest blisko spokrewniony z językiem niemieckim i wykazuje podobieństwo do angielskiego i duńskiego. Języki o mniejszym zasięgu, które są blisko spokrewnione z niderlandzkim to afrikaans (do 1925 uważany za lokalną odmianę niderlandzkiego) i fryzyjski (w mniejszym stopniu, gdyż nie należy do języków dolnofrankońskich).
