Polska Norma (oznaczana symbolem PN) – norma o zasięgu krajowym, przyjęta w drodze konsensu (tzw. nikt z uprawnionych nie zgłasza uzasadnionych zastrzeżeń) i zatwierdzona przez krajową jednostkę normalizacyjną – Polski Komitet Normalizacyjny (PKN). Obecnie normy PN są powszechnie dostępne, płatne i do dobrowolnego stosowania. Ich dystrybucję kontroluje PKN.
Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, ISO (ang. International Organization for Standardization, fr. Organisation internationale de normalisation) – organizacja pozarządowa zrzeszająca krajowe organizacje normalizacyjne.Konsens lub konsensus (od łac. consensus, zgoda) – w wąskim rozumieniu synonim pojęcia określającego zgodę powszechną między członkami danej społeczności. W rozumieniu szerszym jest to również teoria i praktyka osiągania takiej zgody, a więc proces dochodzenia do konsensusu w znaczeniu węższym.
Określenie Polska Norma wprowadził w 1924 r. Komitet Techniczny dla normalizacji wytworów przemysłowych oraz ich dostawy przy Ministerstwie Przemysłu i Handlu.
Status prawny PN wielokrotnie ulegał zmianom.
Do 31 grudnia 1993 roku stosowanie PN było obowiązkowe i pełniły one rolę przepisów. Nieprzestrzeganie postanowień PN było naruszeniem prawa. Od 1 stycznia 1994 roku stosowanie PN jest dobrowolne, przy czym do 31 grudnia 2002 istniała możliwość, przez właściwych ministrów i w pewnych przypadkach nakładania obowiązku stosowania PN. Od 1 stycznia 2003 stosowanie PN jest już całkowicie dobrowolne, z wyjątkiem działań wykonywanych ze środków publicznych, podlegających ustawie Prawo zamówień publicznych, która nakłada obowiązek ich uwzględnienia oraz innych ustaw i rozporządzeń ministrów.
Osoba prawna – jeden z rodzajów podmiotów prawa cywilnego. Osobę prawną definiuje się zazwyczaj jako trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej przez prawo (przepisy prawa cywilnego) w osobowość prawną. Taka jednostka organizacyjna ma wtedy pełnię podmiotowości prawnej, w szczególności nabywa zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych (oraz odpowiednio zdolność sądową i procesową).Dokument Harmonizacyjny (HD) lub Norma Zharmonizowana - norma przyjęta przez europejskie organizacje normalizacyjne (CEN, CENELEC lub ETSI) w odpowiedzi na mandat wydany przez Komisję Europejską po konsultacjach z krajami członkowskimi i odniesienie do której zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE. Norma ta wiąże się z obowiązkiem wprowadzenia jej na szczeblu krajowym przynajmniej przez publiczne ogłoszenie numeru i tytułu HD oraz wycofania wszystkich sprzecznych norm krajowych.
Polskie Normy są opracowywane przez Komitety Techniczne – ciała złożone z ekspertów delegowanych przez instytucje zainteresowane normalizacją . PKN nie jest odpowiedzialny za treść norm i nie jest urzędem tworzącym przepisy techniczne, nadzoruje jedynie zgodność procesów opracowywania norm z przepisami wewnętrznymi PKN. Zatwierdzenie projektu przez PKN jest formalnym stwierdzeniem tej zgodności i nadaniem projektowi statusu normy krajowej.
Norma branżowa (ang. industry standard, oznaczana w Polsce zwykle symbolem BN) – norma techniczna o zasięgu krajowym przeznaczona do stosowania w ramach danej branży (działu/ poddziału gospodarki), ustanowiona przez krajową organizację branżową (np. branżowe stowarzyszenie zawodowe, branżowe stowarzyszenie przedsiębiorstw, branżową izbę gospodarczą lub branżowy instytut naukowy). Normy branżowe są ustanawiane od II połowy XIX w. w różnych krajach świata.Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 679 km², co daje jej 70. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38,5 miliona ludzi, zajmuje pod względem liczby ludności 34. miejsce na świecie, a szóste w Unii Europejskiej.
Dostępność Polskich Norm[ | edytuj kod]
Teksty Polskich Norm są na podstawie aktualnej ustawy o normalizacji chronione prawem autorskim, przy czym prawa majątkowe do nich przysługują PKN. PKN nie zezwala bez zgody na rozpowszechnianie tekstów Polskich Norm, co powoduje m.in. że nie są one bezpłatnie dostępne w bibliotekach publicznych.
Ministerstwo Infrastruktury – polskie ministerstwo powstałe 19 października 2001 i istniejące w rządzie Leszka Millera i w rządach Marka Belki. Stanowisko Ministra Infrastruktury i Ministerstwo Infrastruktury zostało zniesione na mocy rozporządzenia Rady Ministrów 31 października 2005. Obowiązki konstytucyjne i ustawowe ministerstwa przejął Minister Transportu i Budownictwa, a od 5 maja 2006 Minister Transportu, Minister Gospodarki Morskiej i Minister Budownictwa.Prezes Rady Ministrów (potocznie premier) – polityk, osoba kierująca Radą Ministrów w ustroju politycznym Polski. Zwyczajowo Prezes Rady Ministrów nazywany jest premierem. W Polsce występuje w podwójnej roli, jako przewodniczący Rady Ministrów oraz jako odrębny naczelny organ administracji rządowej.
Na terenie kraju istnieje kilkanaście Punktów Informacji Normalizacyjnej, działających zwykle przy bibliotekach uniwersyteckich i instytutach naukowych. Punkty te udostępniają teksty norm odpłatnie, według cennika, przy czym bez opłaty jest możliwość zapoznania się z normą w czytelni, ale zwykle ograniczone jest to tylko do pracowników i studentów uczelni. Pełen publiczny i bezpłatny dostęp do teksów norm możliwy jest w 3 czytelniach w Polsce znajdujących się w Warszawie, Łodzi i Katowicach.
Polski Komitet Normalizacyjny (PKN) – krajowa jednostka normalizacyjna i jednocześnie państwowa jednostka budżetowa.Estonia (est. Eesti, Republika Estońska – Eesti Vabariik) – państwo w Europie Północnej, nad Morzem Bałtyckim, powstałe po I wojnie światowej. Członek Unii Europejskiej i NATO. Graniczy z Łotwą od południa i z Rosją od wschodu oraz z Finlandią przez Zatokę Fińską.
Projekt zmian prawnych[ | edytuj kod]
Sposób ustanawiania Polskiej Normy i jej usytuowanie w polskim systemie prawnym normuje ustawa o normalizacji z dnia 12 września 2002 roku z późniejszymi zmianami.
W 2007 r. prawnicy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wyrażali opinię, że obowiązujące wówczas brzmienie ustawy utrudniało z różnych przyczyn proces zbliżenia organizacji normalizacji krajowej do organizacji normalizacji na szczeblu europejskim i międzynarodowym i dlatego do Sejmu RP zgłoszony został projekt zmiany tej ustawy. Według nowego projektu Polski Komitet Normalizacyjny miał utracić status państwowej jednostki budżetowej i stać się osobą prawną zrzeszającą na równych prawach podmioty zainteresowane procesem tworzenia norm. Proponowana była też zmiana sposobu doboru uczestników poszczególnych komitetów normalizacyjnych i usunięta sprzeczność między kwestią praw autorskich PKN do tekstów norm i ustawą o dostępie do informacji publicznej. Ustawa nie weszła w życie.
Traktat ateński – traktat podpisany 16 kwietnia 2003 r. w Atenach będący prawną podstawą przystąpienia (akcesji) 10 krajów Europy Środkowej i Południowej (Cypru, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Malty, Polski, Słowacji, Słowenii i Węgier) do Unii Europejskiej.Ustawa – akt prawny o charakterze powszechnie obowiązującym, najczęściej obecnie uchwalany przez parlament (w niektórych państwach zatwierdzany później przez organ władzy wykonawczej). W porządkach prawnych różnych państw występują ustawy: zasadnicze (konstytucje), organiczne i zwykłe.
Podstrony: 1 [2] [3]
Warto wiedzieć że... beta
Norma – dokument będący wynikiem normalizacji i standaryzujący jak najszerzej pojętą działalność badawczą, technologiczną, produkcyjną, usługową.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (Sejm RP), Sejm – izba niższa dwuizbowego parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej; Izba Poselska wyłoniła się z Sejmu walnego w 1493; od uchwalenia konstytucji Nihil novi (1505) Sejm jest najwyższym organem władzy ustawodawczej w Polsce.
Prawo autorskie (ang. copyright, symbol: ©) – pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi utworu albo zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa własności intelektualnej, upoważniających autora do decydowania o użytkowaniu dzieła i czerpaniu z niego korzyści finansowej.
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych – polska ustawa, uchwalona przez Sejm RP, regulująca kwestie prawne związane z zamówieniami publicznymi.
Norma zakładowa (oznaczana w Polsce symbolem ZN) - norma techniczna opracowywana, ustanawiana i stosowana w zakładzie pracy/ przedsiębiorstwie. Jest najstarszym rodzajem dokumentu normalizacyjnego, stosowanym w różnych krajach od I połowy XIX wieku.
Europejski Komitet Normalizacyjny (fr. Comité Européen de Normalisation, CEN) – Prywatne stowarzyszenie techniczne typu „non-profit”, działające w ramach prawa belgijskiego z siedzibą w Brukseli. Utworzone oficjalnie w 1974 r. Początki działalności – Paryż, 1961 r.
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu, ESWH (ang. European Free Trade Association, EFTA) – międzynarodowa organizacja gospodarcza powstała 3 maja 1960 r. na mocy Konwencji sztokholmskiej (podpisanej 4 stycznia 1960), mająca na celu utworzenie strefy wolnego handlu między państwami członkowskimi. Siedziba Sekretariatu EFTA mieści się w szwajcarskiej Genewie.
