Podniebienie twarde
Szczęka (łac. maxilla) albo kość szczękowa (łac. os maxillare) – kość parzysta, stanowiąca zasadniczą część składową czaszki twarzowej. Kość szczękowa składa się z trzonu (corpus) i czterech wyrostków: czołowego, jarzmowego, podniebiennego i zębodołowego.Wydawnictwo Lekarskie PZWL – polskie wydawnictwo istniejące od 1945 roku, wydające literaturę fachową dla pracowników systemu opieki zdrowotnej, podręczniki szkolne i akademickie i publikacje popularnonaukowe. Do 1993 roku państwowe wydawnictwo istniało pod nazwą Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich (PZWL). W 1998 roku nastąpiła prywatyzacja, aktualnie stanowi część grupy wydawniczej PWN.
Ślinianka lub gruczoł ślinowy – merokrynowy gruczoł wydzielania zewnętrznego (egzokrynowy), wytwarzający ślinę. Elementami wydzielniczymi dużych gruczołów ślinowych są cewki i pęcherzyki. Na przewody wyprowadzające składają się: przewody śródzrazikowe (in. wewnątrzzrazikowe: wstawki i przewody prążkowane), przewody międzyzrazikowe oraz przewody wyprowadzające (p. główne).
Podniebienie twarde (łac. palatum durum) – tworzy sklepienie jamy ustnej właściwej, znajduje się w jej części przedniej, zawiera zrąb kostny (blaszki poziome kości podniebiennych oraz wyrostki podniebienne szczęk). Jest pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym, między którym a okostną w tylnej części podniebienia występują gruczoły ślinowe (łac. glandulae palatinae), produkujące ślinę śluzową. Błona śluzowa przedniej części podniebienia twardego jest silnie zrośnięta z okostną.
Zaraz za pierwszymi górnymi siekaczami w linii pośrodkowej pod błoną śluzową jest otwór przysieczny (foramen incisivum), w jego okolicy brodawka przysieczna (papilla incisiva) a dalej w linii pośrodkowej szew podniebienny (raphe palati; z wiekiem może przyjąć postać zgrubiałego wału podniebiennego utrudniającego utrzymanie protezy zębowej górnej), od którego w przedniej części odchodzą poprzeczne fałdy podniebienia (plicae palatinae trasversae) zanikające z wiekiem (wyraźniej są zaznaczone u innych zwierząt).
Pojęcia podniebienie twarde nie należy mylić z pojęciem podniebienie kostne – to ostatnie stanowi zręb kostny pierwszego.
Podniebienie twarde unerwiona czuciowo nerw podniebienny większy (czuciowo podniebienie twarde oraz współczulnie i przywspółczulnie gruczoły podniebienne). Unaczynienie prowadzi tętnica podniebienna większa.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Jan Mikusek, Konstanty Ślusarczyk: Anatomia topograficzna: dla studentów stomatologii. Katowice: Śląska Akademia Medyczna, 1997, s. 47. ISBN 83-902300-5-4.
- ↑ Wiesław Łasiński: Anatomia głowy dla stomatologów. Wyd. 5. Warszawa: PZWL, 1985, s. 95-96. ISBN 83-200-0797-6.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.