• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Plan Sachsa-Liptona

    Przeczytaj także...
    Wspólnota Europejska, WE (fr. Communauté Européenne, CE; ang. European Community, EC) – powołana do życia 1 stycznia 1958 na mocy traktatów rzymskich jako Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG), a istniejąca do 30 listopada 2009 historyczna organizacja ponadnarodowa. Pierwszy filar Unii Europejskiej wraz z Europejską Wspólnotą Energii Atomowej (Euratom), a do 2002 również z Europejską Wspólnotą Węgla i Stali. W 1992 na podstawie traktatu z Maastricht zmieniono nazwę EWG na Wspólnota Europejska, miał to być wyraz pragnienia państw narodowych rozszerzenia współpracy na obszary inne niż tylko gospodarka.Spółka akcyjna (niem. Aktiengesellschaft, ang. Joint-stock company, fr. Société par actions, hiszp. Sociedad anónima) – rodzaj powszechnej w gospodarce wolnorynkowej spółki kapitałowej, której forma opiera się na obiegu akcji będących w posiadaniu akcjonariuszy. Kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli, którzy stają się współwłaścicielami spółki.
    Bank Światowy (ang. World Bank) rozpoczął działalność jako efekt postanowień konferencji w Bretton Woods z lipca 1944. Główną przesłanką dla jego stworzenia była przede wszystkim chęć odbudowy zniszczonych II wojną światową krajów Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było również wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki. Obecnie zrzesza on 188 krajów członkowskich. Siedzibą Banku Światowego jest Waszyngton.

    Program Jeffreya Sachsa i Davida Liptona został przedstawiony Senackiej Komisji Gospodarczej w lecie 1989 r. Zakładał rozwiązanie problemów gospodarczych Polski przez nagły i śmiały skok w gospodarkę rynkową. Kluczem do stabilizacji miało być zlikwidowanie deficytu budżetowego i kontrola kredytu. Deficyt budżetowy miał zostać zredukowany przez eliminację bezsensownych gospodarczo inwestycji oraz zmniejszenie obciążenia płatnościami długu zagranicznego. Dozwolony był bez ograniczeń przepływ kapitału do Polski i z Polski. W ciągu kilku lat większość sektora państwowego miałaby zostać sprywatyzowana.

    Japonia (jap. 日本, trb. Nihon lub Nippon) – państwo wyspiarskie usytuowane na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys. km. Archipelag rozciąga się niemal południkowo (Japończycy utrzymują, że ich kraj ma kształt „trzydniowego Księżyca”) pomiędzy 45°33′ a 20°25′ stopniem szerokości północnej, od Morza Ochockiego na północy do Morza Wschodniochińskiego i Tajwanu na południu. Stolica Tokio jest usytuowana prawie dokładnie na tej samej szerokości geograficznej co Ateny, Pekin, Teheran i Waszyngton.Deficyt budżetowy – występuje, gdy wydatki w budżecie danej instytucji (najczęściej państwa) są wyższe niż jej dochody. Przeciwieństwem deficytu jest nadwyżka budżetowa.

    Szczegółowy scenariusz[]

    Realizacja programu: posunięcia natychmiastowe[]

  • Wprowadzenie i utrzymanie jednolitego kursu wymiany złotego, z ostrą dewaluacją aktualnego kursu oficjalnego (w czasie wykładu prof. Sachs mówił o kursie 4-5 tys. zł/USD). Po przeprowadzonej dewaluacji należy kontynuować politykę budżetową i finansową utrzymującą stabilność oficjalnego kursu i niedopuszczającą do powstania różnicy kursu oficjalnego i rynkowego.
  • Zniesienie wszelkich ograniczeń w obrocie dewizami – mogą się nim zajmować osoby prywatne, przedsiębiorstwa i instytucje finansowe, bez obowiązku odsprzedaży dewiz państwu.
  • Zlikwidowanie wszelkich rodzajów pozwoleń na prowadzenie eksportu i importu przedsiębiorstw.
  • Wprowadzenie niskiego stałego podatku importowego (20 proc. wartości).
  • Wprowadzenie specjalnego podatku od nadzwyczajnych (eksportowych) zysków przemysłu węglowego, kompensującego ostry wzrost krajowych cen węgla.
  • Zniesienie kontroli cen.
  • Zniesienie wszelkich dopłat z budżetu państwa.
  • Przeznaczenie 1/2 do 3/4 oszczędności z dopłat dla zwiększenia płac.
  • Zlikwidowanie nadmiernego podatku od płac w przedsiębiorstwach.
  • Zlikwidowanie wszystkich preferencyjnych kredytów banku centralnego, z wyjątkiem budownictwa mieszkaniowego.
  • Podniesienie oprocentowania udzielonych kredytów powyżej poziomu inflacji.
  • Ostre ograniczenie kredytów na inwestycje rządowe, szczególnie dla gałęzi przynoszących straty.
  • Rozpoczęcie formalnych rokowań z MFW i Bankiem Światowym w sprawie finansowego wsparcia programu gospodarczego.
  • Powiadomienie banków komercyjnych o konieczności wynegocjowania redukcji zadłużenia zgodnego z planem Brady’ego i prośba o udzielenie kredytów pomostowych umożliwiających spłaty zobowiązań przypadające w następnych 12 miesiącach.
  • Zawieszenie wszelkich płatności bankom komercyjnym do czasu udzielenia kredytów pomostowych.
  • Zawiadomienie Klubu Paryskiego (kredytodawcy oficjalni) i konieczności uzgodnienia nowych warunków spłaty odsetek i kapitału w najbliższych trzech latach.
  • Zażądanie ulg w spłacie zadłużenia w krajach RWPG.

    • Realizacja programu: miesiące l-3[]

  • Stworzenie systemu reprywatyzacji niewielkich przedsiębiorstw (np. sklepy, restauracje).
  • Rozpoczęcie pracy przez Komisję Antymonopolową i Komisję Uczciwej Konkurencji.
  • Uchwalenie niskich i stałych (nie progresywnych) podatków dla ludności i przedsiębiorstw.
  • Przedstawienie ustawy o wyeliminowaniu ograniczeń w inwestycjach zagranicznych.
  • Rozpoczęcie udziału samorządów robotniczych w zarządzaniu finansowym wielkich przedsiębiorstw państwowych.
  • Ustalenie, że pożyczki nadzwyczajne mogą być udzielane przedsiębiorstwom tylko dla zapewnienia wypłat wynagrodzeń. Dla firm korzystających z tego dofinansowania będą zawieszone kredyty inwestycyjne.
  • Utrzymanie wysokich realnych kosztów kredytu dla wsparcia stabilności cen i kursu wymiany.
  • Stworzenie rynku kredytów krótkoterminowych udzielanych nawzajem przez przedsiębiorstwa.
  • Podpisanie listu intencji z MFW w sprawie trzyletniego Rozszerzonego Porozumienia (Extended Agreement).
  • Podpisanie z Bankiem Światowym programu dla Kredytu Dostosowania Strukturalnego.
  • Otwarcie biur miejscowych przedstawicieli MFW i Banku Światowego.

    • Realizacja programu: miesiące 3-12[]

  • Rozpoczęcie prac legislacyjnych nad reformą podatków (zastąpienie podatku obrotowego podatkiem od wartości dodanej i stworzenie niskiego podatku dochodowego).
  • Zgoda na zakładanie nowych banków prywatnych.
  • Wzmocnienie systemu zbierania podatków i prośba do MFW i Banku Światowego o pomoc techniczną w usprawnieniu systemu podatkowego.
  • Stworzenie Nadzoru Bankowego dla formułowania i nadzoru nad przestrzeganiem przepisów dotyczących operacji banków.
  • Wprowadzenie ustawodawstwa ułatwiającego i wspomagającego prywatyzację, zakładanie spółek akcyjnych i joint ventures.
  • Podpisanie nowego porozumienia z Klubem Paryskim.
  • Otrzymanie nowych kredytów z poszczególnych państw (w szczególności kredytów uzupełniających kredyty MFW i Banku Światowego z Japonii).
  • Negocjacje ze Wspólnotą Europejską w sprawie dostępu do rynków zachodnioeuropejskich.

    • Realizacja programu: drugi rok i lata dalsze[]

  • Stworzenie giełdy.
  • Stworzenie dodatkowych elementów krajowego rynku kapitałowego (np. pożyczki międzybankowe, rynek pożyczek krótkoterminowych).
  • Zawarcie ostatecznego porozumienia w sprawie redukcji długu (w ramach planu Brady’ego) z bankami komercyjnymi.
  • Wprowadzenie programu prywatyzacji.
  • Dzielenie przedsiębiorstw państwowych przez Komisję Antymonopolową.
  • Likwidacja nierentownych przedsiębiorstw państwowych.

    • Bibliografia[]

    1. "Skok w gospodarkę rynkową" Jeffrey Sachs, David Lipton – Gazeta Bankowa nr 36 (4.9 - 10.9.1989)
    Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) – organizacja międzynarodowa krajów bloku wschodniego koordynująca procesy ich integracji gospodarczej. Działała w okresie od 25 stycznia 1949 do 28 czerwca 1991.Międzynarodowy Fundusz Walutowy, MFW (ang. International Monetary Fund, IMF) – międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie. Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom członkowskim, które w zamian są zobowiązane do dokonywania reform ekonomicznych i innych działań stabilizujących.



    w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

    Warto wiedzieć że... beta

    Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 679 km², co daje jej 70. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38,5 miliona ludzi, zajmuje pod względem liczby ludności 34. miejsce na świecie, a szóste w Unii Europejskiej.
    Prywatyzacja – akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. Prywatyzacja może się odbywać poprzez uwłaszczenie lub sprzedaż.
    Po II wojnie światowej Polska rozpoczęła odbudowę swojej gospodarki z długiem około 200 mln dolarów. Zadłużenie to obsługiwano wykorzystując przedwojenne zapasy złota Banku Polskiego.
    Klub Paryski – nieformalna grupa wysokich urzędników do spraw finansów z 19 najbogatszych krajów świata, która zajmuje się usługami finansowymi, jak restrukturyzacja i umarzanie długów krajów. Dłużnicy są zwykle rekomendowani przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, gdy zawiodą inne metody oddłużania.
    Dewaluacja – reforma pieniężna, która polega na ustawowym obniżeniu sztywnego kursu waluty narodowej wobec innych walut przez narodowy bank centralny, np. w celu poprawienia bilansu płatniczego. Nie należy jej mylić z denominacją, ponieważ następuje tutaj realne obniżenie wartości waluty względem innych walut, podczas gdy w przypadku denominacji jest ono czysto nominalne i ma charakter wyłącznie usprawnienia technicznego. W przypadku stosowania płynnego kursu walutowego odpowiednikiem dewaluacji jest deprecjacja.
    Import (z łac. in "do" + portare "nieść") - przywóz towarów, usług lub kapitału z zagranicy w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym (krajowym). Innymi słowy, zakup towarów i usług produkowanych za granicą, prościej: przywóz czegoś spoza granic obszaru celnego. Zazwyczaj obszarem tym jest terytorium państwa, ale na przykład dla krajów należących do Unii Europejskiej import dotyczy zakupu towarów lub usług w krajach spoza Unii Europejskiej. Zakup towarów w obrębie Unii Europejskiej nie jest importem. Jest to tak zwany zakup wewnątrzwspólnotowy.
    Inflacja – proces wzrostu przeciętnego poziomu cen w gospodarce. Skutkiem tego procesu jest spadek siły nabywczej pieniądza krajowego.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.021 sek.