Paleocen
Przeczytaj także...
Formacja – podstawowa formalna jednostka litostratygraficzna wydzielana wyłącznie na podstawie cech litologicznych. Karpaty (51-54) (węg. Kárpátok; rum. Carpaţi; ukr. i serb. Карпати; czes. i słow. Karpaty) – łańcuch górski w środkowej Europie (jeden z największych w tej części świata), ciągnący się łukiem przez terytoria Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Serbii i Rumunii. Najwyższy szczyt Gerlach ma wysokość 2655 m n.p.m.
Geochronologia - dyscyplina naukowa zajmująca się ustalaniem wieku skał i skamieniałości skorupy ziemskiej oraz umieszczaniem w czasie pewnych wydarzeń geologicznych i biologicznych. Geochronologia umożliwia rekonstrukcję historii geologicznej Ziemi. Formalne jednostki geochronologiczne to:
Formacja – podstawowa formalna jednostka litostratygraficzna wydzielana wyłącznie na podstawie cech litologicznych. Karpaty (51-54) (węg. Kárpátok; rum. Carpaţi; ukr. i serb. Карпати; czes. i słow. Karpaty) – łańcuch górski w środkowej Europie (jeden z największych w tej części świata), ciągnący się łukiem przez terytoria Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Serbii i Rumunii. Najwyższy szczyt Gerlach ma wysokość 2655 m n.p.m.
Geochronologia - dyscyplina naukowa zajmująca się ustalaniem wieku skał i skamieniałości skorupy ziemskiej oraz umieszczaniem w czasie pewnych wydarzeń geologicznych i biologicznych. Geochronologia umożliwia rekonstrukcję historii geologicznej Ziemi. Formalne jednostki geochronologiczne to:
Paleocen (ang. Paleocene)
Nazwa pochodzi z połączenia dwóch greckich słów: παλαιός, palaios – stary i καινός, kainos – nowy.
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.Marcin Piwocki (ur. 25 października 1936 w Wilnie) – polski geolog, specjalista geologii złóż surowców energetycznych, a zwłaszcza złóż węgla brunatnego oraz geologii gospodarczej.
Fauna[ | edytuj kod]
Paleocen w Polsce[ | edytuj kod]
Osady paleocenu występują w Polsce w dwóch obszarach: na Niżu Polskim i w Karpatach.
Wiek (ang. Age) - formalna jednostka geochronologiczna (czasowa), niższa rangą od epoki a wyższa od chronu (doby). Czas trwania waha się od kilkuset tysięcy do kilkunastu milionów lat.Ewolucja koniowatych – proces ewolucji części nieparzystokopytnych przebiegający od środkowego paleocenu. W tym czasie u przodków współczesnych koniowatych następowała radiacja, w której wyniku powstało kilkadziesiąt linii ewolucyjnych, z których do czasów współczesnych przetrwał jedynie rodzaj Equus. W jednej z tych linii następowała stopniowa przemiana od niewielkiego (30-50 cm), czteropalczastego i posiadającego krótkie korony zębów trzonowych Hyracotherium – poprzez gatunki pośrednie (Miohippus, Mesohippus, Merychippus, Parahippus) – do jednopalczastego pliohippusa, rozmiarami (120 cm w kłębie), wysokością koron i kształtem ciała przypominającego współczesnego konia.
Na Niżu współczesny zasięg paleocenu wynosi ok. 54,5 tys. km². Granice tego zasięgu mają charakter erozyjny.
W obrębie utworów niżowego paleocenu wyróżniono następujące formacje:
Bibliografia[ | edytuj kod]
Zobacz też[ | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Epoka geologiczna – formalna jednostka geochronologiczna podziału dziejów Ziemi (np. plejstocen), mająca od kilku do kilkudziesięciu milionów lat. Epoka wchodzi w skład okresów, dzieli się natomiast na wieki.Paleogen – starszy okres ery kenozoicznej, trwający od 66,0 mln do 23,03 mln lat temu. Dzieli się na następujące epoki/oddziały:
Kontrola autorytatywna (Epoka geologiczna):GND: 4173121-9
Warto wiedzieć że... beta
Kreda późna (ang. Late Cretaceous) – młodsza epoka kredy, trwająca około 34 milionów lat (od 99,6 ± 0,9 do 65,5 ± 0,3 mln lat temu). Dzieli się na sześć wieków: cenoman, turon, koniak, santon, kampan i mastrycht.
Skały osadowe (sedymentacyjne) – jeden z trzech głównych typów skał (obok skał magmowych i metamorficznych) budujących skorupę ziemską, powstają przez nagromadzenie się materiału przynoszonego przez czynniki zewnętrzne (np. wodę, lodowiec, wiatr), na skutek jego osadzania się lub wytrącania z roztworu wodnego. Nauka zajmująca się powstawaniem skał osadowych to sedymentologia.
Oddział (ang. Series) – formalna jednostka chronostratygraficzna, niższa rangą od systemu. Jest to zespół skał powstałych w ciągu jednej epoki. Oddział dzieli się na piętra.
Niż Polski – polska część prowincji Niziny Środkowoeuropejskiej; pas nizin między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i pasem wyżyn na południu.
Trzeciorzęd – według starszych wersji periodyzacji jest to starszy okres ery kenozoicznej, od 65 do 1,8 mln lat temu. Dzieli się na:
Era kenozoiczna, kenozoik – era, która rozpoczęła się ok. 65 mln lat temu (od wymierania kredowego) i trwa do dziś. Era kenozoiczna bywa czasem określana mianem ery ssaków, owadów lub ery roślin kwiatowych, bowiem te grupy przeszły w niej równie intensywny rozwój ewolucyjny.
Chronostratygrafia - jedna z metod stratygraficznych. Polega na porządkowaniu skał skorupy ziemskiej na podstawie ich wieku. Chronostratygrafia wykorzystuje formalne jednostki chronostratygraficzne, które obejmują wszystkie skały powstałe w określonym czasie geologicznym. Są to: