Owoc zbiorowy
Przeczytaj także...
Róża (Rosa L.) – rodzaj krzewów należących do rodziny różowatych (Rosaceae). Znanych jest 150–200 gatunków występujących na półkuli północnej, czasem podaje się nawet dwukrotnie większą liczbę, co wynika z różnego traktowania taksonów. Większość ozdobnych odmian róży rozmnaża się przez okulizację na podkładkach z dzikich róż.Apokarpia – słupkowie apokarpiczne, zalążnia apokarpiczna – rodzaj słupkowia u roślin, u których tworzone jest ono z więcej niż jednego owocolistka, przy czym każdy z owocolistków pozostaje wolny (nie zrośnięty z innymi). W trakcie rozwoju (ontogenezy) poszczególne owocolistki zwijają się i zrastają wzdłuż swych brzegów (tworząc szew brzuszny). W efekcie w kwiecie powstaje wiele jednoowocolistkowych słupków, tym samym też wiele zalążni. Po zapyleniu i zapłodnieniu zalążków z zalążni apokarpicznych rozwijają się owoce zbiorowe.
Seradela (Ornithopus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Gatunkiem typowym jest Ornithopus perpusillus L..
Róża (Rosa L.) – rodzaj krzewów należących do rodziny różowatych (Rosaceae). Znanych jest 150–200 gatunków występujących na półkuli północnej, czasem podaje się nawet dwukrotnie większą liczbę, co wynika z różnego traktowania taksonów. Większość ozdobnych odmian róży rozmnaża się przez okulizację na podkładkach z dzikich róż.Apokarpia – słupkowie apokarpiczne, zalążnia apokarpiczna – rodzaj słupkowia u roślin, u których tworzone jest ono z więcej niż jednego owocolistka, przy czym każdy z owocolistków pozostaje wolny (nie zrośnięty z innymi). W trakcie rozwoju (ontogenezy) poszczególne owocolistki zwijają się i zrastają wzdłuż swych brzegów (tworząc szew brzuszny). W efekcie w kwiecie powstaje wiele jednoowocolistkowych słupków, tym samym też wiele zalążni. Po zapyleniu i zapłodnieniu zalążków z zalążni apokarpicznych rozwijają się owoce zbiorowe.
Seradela (Ornithopus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Gatunkiem typowym jest Ornithopus perpusillus L..
Wielomieszek jaskra rozłogowego
Owoce zbiorowe – owoce powstające z kwiatów ze słupkowiem apokarpicznym. Powstają z pojedynczego kwiatu, ale zawierającego od kilku do wielu odrębnych słupków. Podczas tworzenia owoców ściany zalążni (owocnie) zrastają się mniej lub bardziej, ewentualnie owoce właściwe pozostają luźne i po dojrzeniu odpadają osobno. Podczas tworzenia owoców u niektórych roślin dno kwiatowe rozrasta się, tworząc owoc pozorny (rzekomy) – w obrębie którego zawarte są owoce właściwe.
Owoce jabłkowate (owoce ziarnkowe) – mają wielokomorowy, skórzasty endokarp z niewielką liczbą nasion i silnie rozbudowany mezokarp – podwójnego pochodzenia (część wewnętrzna pochodzi z zalążni, a część zewnętrzna pochodzi z dna kwiatowego). Z punktu widzenia botanicznego owoce jabłkowate są owocami rzekomymi.Dno kwiatowe, oś kwiatowa (ang. receptacle, łac. receptaculum) – element budowy kwiatu roślin okrytonasiennych będący przeważnie mniej lub bardziej rozszerzonym końcem szypułki. Na dnie kwiatowym osadzone są wyrastające spiralnie lub w okółkach pozostałe elementy budowy kwiatu – okwiat, pręcikowie i słupkowie. Dno kwiatowe stanowi twór homologiczny do osi kłosa zarodnionośnego roślin zarodnikowych i osi strobili nagonasiennych.
Przykłady owoców zbiorowych
Zbliżone do owoców zbiorowych są owoce rozpadające się, powstające z pojedynczego słupka powstałego z więcej niż jednego owocolistka Rozpadają się one na jednonasienne człony (np. strąk przewęzisty u seradeli, łuszczyna przewęzista u rzodkwi, wieloniełupka u ślazu, czterodzielna rozłupnia u ogórecznikowatych i jasnotowatych).
Pestkowiec (ang. drupe, stone fruit, łac. drupa) – rodzaj owocu mięsistego. Podczas tworzenia się pestkowców zewnętrzna część owocni (egzokarp) tworzy skórkę, środkowa część (mezokarp) mięśnieje, a wewnętrzna część (endokarp) twardnieje i drewnieje. Twarda, wewnętrzna część owocni nazywana jest pestką i różni ten typ owocu od jagody, która jest zmięśniała w całości.Jasnotowate, wargowe (Lamiaceae Lindl., Labiatae Juss.) – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales Bromhead). Należy do niej ponad 7,1 tysiąca gatunków reprezentujących 236 rodzajów. Występują na całym świecie z wyjątkiem okolic okołobiegunowych.
Nie należy mylić też owoców zbiorowych z owocostanami, powstającymi z całych kwiatostanów.
Bibliografia[ | edytuj kod]
Owoc (łac. fructus) − w znaczeniu botanicznym występujący u okrytozalążkowych organ powstający z zalążni słupka, zawierający w swym wnętrzu nasiona, osłaniający je i ułatwiający rozsiewanie.Rzodkiew (Raphanus L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należą do niego 3 gatunki, w Polsce występują dwa. Gatunkiem typowym jest Raphanus sativus L..
Warto wiedzieć że... beta
Słupek, słupkowie (łac. pistyllum, ang. pistil) – żeński organ płciowy w kwiecie okrytonasiennych. Zbudowany jest ze zrośniętych ze sobą lub wolnych owocolistków (carpellae), które są zmodyfikowanymi liśćmi (najprawdopodobniej utworami homologicznymi do makrosporofili). Słupki zajmują zawsze centralne miejsce w kwiecie, gdzie mogą występować pojedynczo lub w większej liczbie.
Jaskrowate (Ranunculaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu jaskrowców (Ranunculales). Liczy ok. 2,5 tysiąca gatunków (w Polsce ok. 75 gatunków). Występują one głównie w klimacie umiarkowanym i chłodnym, często w obszarach górskich, ale zasięg ogólny obejmuje wszystkie obszary lądowe z wyjątkiem pustynnych obszarów północnej Afryki i Australii. W Polsce na łąkach i w lasach oraz w górach.
Łuszczyna (siliqua) – suchy, pękający owoc wyróżniany jako szczególna forma torebki, powstający z dwóch zrośniętych owocolistków. W stanie dojrzałym owocolistki te oddzielają się zazwyczaj dwuklapowo od ramy zawierającej łożysko.
Rozłupnia (łac. schizocarpium, ang. schizocarp) – owoc pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające rozłupki (często nazywane też owockami), w których elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem. Rozłupnie powstają ze słupka zrosłoowockowego (synkarpicznego), przy czym z pojedynczych owocolistków powstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki (np. u ogórecznikowatych i jasnotowatych). Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym karpoforem. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny selerowatych i marzanowatych, czteronasienne u ogórecznikowatych i jasnotowatych, wielonasienne u ślazowatych i wilczomleczowatych.
Malina - grupa gatunków z rodzaju Rubus L. wyróżniana zwyczajowo ze względu na czerwoną barwę owoców i łatwość ich odpadania od dna kwiatowego (pozostałe gatunki noszą zwyczajową nazwę rodzajową jeżyna). U różnych odmian uprawnych owoce mogą być koloru od czarnego i purpurowego, przez czerwony, żółty, do białawego.
Owocostan, owoc złożony – owoce powstające z przeobrażenia całych kwiatostanów. Przy ich tworzeniu może brać udział (oprócz słupka) dno kwiatowe, okwiat, liście przykwiatowe i oś kwiatostanu. Owocostany po dojrzeniu w całości odpadają od rośliny.
Kwiatostan (ang. inflorescence, łac. inflorescentium) – wyodrębniające się od pozostałej części rośliny skupienie rozgałęzień pędów zakończonych kwiatami. W obrębie kwiatostanu znajdować się mogą poza nimi także liście przykwiatowe (podkwiatek i przysadka), a sam kwiatostan bywa wsparty liściem zwanym podsadką.